Postępowanie z chorym na stwardnienie rozsiane w opiece domowej — studium przypadku

Abstrakt

Wprowadzenie. Stwardnienie rozsiane (sclerosismultiplex — SM) jest chorobą układu nerwowego. Stwarza niejednokrotnie trudności w zdiagnozowaniu, co sprawia, że wykrycie choroby we wczesnym stadium jej rozwoju jest trudne bez specjalistycznych badań. Tym bardziej, że chorują na nią ludzie młodzi. Badania wykazują także, że SM występuje (jednak rzadko) u dzieci jak również u osób powyżej 60. roku życia. Przebieg kliniczny stwardnienia rozsianego jest różny, a leczenie skomplikowane ze względu na postępujący proces chorobowy. W konsekwencji u chorego występują różnorodne problemy dotyczące wszystkich sfer jakości życia.
Prezentacja przypadku. Studium przypadku dotyczy sześćdziesięcioletniego mężczyzny z rozpoznaniem stwardnienia rozsianego, chorującego na schorzenie od 2001 r., poruszającego się na wózku inwalidzkim, uzależnionego od pomocy osób drugich, podlegającego środowiskowej opiece domowej. W pracy przedstawiono wybrane indywidualne problemy i potrzeby występujące u chorego z propozycją działań sprawowanych przez profesjonalistów (pielęgniarka, rehabilitant, opiekun, psycholog, terapeuta, lekarz) oraz najbliższą rodzinę.
Dyskusja. Rola opiekuna sprawującego opiekę nad chorym ze stwardnieniem rozsianym w warunkach domowych niejest łatwa. Osoba ta praktycznie całodobowo musi zajmować się chorym, co często doprowadza do złego samopoczucia i zmęczenia. Wydłużająca się w czasie opieka, doprowadzić może do wystąpienia u opiekuna zaburzeńwzakresie zdrowia psychicznego (głównie związanego z nastrojem i przemęczeniem), wymagających niejednokrotnie pomocy specjalistów.
Wnioski. Stwardnienie rozsiane jest chorobą nieuleczalną, postępującą i zmieniającą całkowicie życie chorego. W analizowanym przypadku problemy występujące u chorego dotyczą głównie dwóch sfer — fizycznej i psychicznej. Wraz z rozwojem choroby wydolność fizyczna systematycznie pogarsza się. Wraz z nią pogarsza się stan psychiczny chorego. Kilkuletnie obserwacje opisywanego przypadku wskazują na gorsze funkcjonowanie chorego w okresie jesienno-zimowym. Istotną rolę w postępowaniu z chorym odgrywa rehabilitacja i aktywne turnusy ćwiczeniowe, z których chory korzysta, co utrzymuje go w stosunkowo dobrej kondycji fizycznej. (PNN 2013; 2(5): 216–222)