Jakość życia a sprawność funkcjonalna chorych na stwardnienie rozsiane
Słowa kluczowe
stwardnienie rozsiane, sprawność funkcjonalna, jakość życiaAbstrakt
Wprowadzenie. Stwardnienie rozsiane to przewlekła i najczęstsza choroba ośrodkowego układu nerwowego. Jest schorzeniem, które znacznie zaburza życie chorego. Pogarsza sprawność funkcjonalną we wszystkich aspektach życia codziennego, a co za tym idzie, pogarsza także jakość życia.
Cel. Celem pracy była ocena sprawności funkcjonalnej chorych na stwardnienie rozsiane i jej wpływ na jakość życia.
Materiał i metody. Badaniem zostało objętych 50 osób. Badania zostały przeprowadzone metodą sondażu diagnostycznego. Użyte narzędzia badawcze to kwestionariusz wywiadu dla danych socjodemograficznych oraz standaryzowane narzędzia badawcze: skala ADL i IADL, a także Skala Jakości Życia WHOQOL-BREF. Do analizy statystycznej wykorzystano test współczynnika korelacji rho-Spearmana i test Kołmogorowa-Smirnowa. Istotność statystyczną różnic określono na poziomie ufności p<0,05.
Wyniki. W badaniu brali udział mężczyźni i kobiety. Kobiety stanowiły większość badanej populacji — 64%, a tylko 33% badanych stanowili mężczyźni. Zdecydowana większość badanych osób mieszkała z rodziną — 78%. Wśród badanych86% chorowało powyżej 20 lat, tylko 14% respondentów chorowało nie dłużej niż 10 lat. Analizy wykazały, że im badane osoby były bardziej sprawne w zakresie podstawowych i złożonych czynności życia codziennego, tym wyżej oceniały jakość własnego życia.
Wnioski.
1.Wykazano istotną statystycznie zależność pomiędzy oceną jakości życia a wykonywaniem podstawowych czynności życia codziennego przez osoby chore na stwardnienie rozsiane.
2.Wykazano istotne statystycznie różnice między oceną jakości życia a wykonywaniem złożonych czynności życia codziennego przez osoby chore na stwardnienie rozsiane.
3.Nie wykazano istotnych statystycznie zależności pomiędzy czasem trwania choroby a oceną jakości życia w poszczególnych dziedzinach skali WHOQOL-Bref. (PNN 2013; 2(5): 188–194)
Bibliografia
Wender M. Choroby demielinizacyjne. W: Podstawy kliniczne neurologii dla studentów medycyny, Mazur R., Kozubski W., Prusiński A. (Red.). Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1998; 259–267.
Członkowska A. Stwardnienie rozsiane i inne zespoły demielinizacyjne. W: Neurologia podręcznik dla studentów medycyny, Kozubski W., Liberski P.P. (Red.). Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006; 499–523.
Michael J., Dawson O., Dawson D.M. Stwardnienie rozsiane i inne zapalno-demielinizacyjne choroby ośrodkowego układu nerwowego. W: Neurologia w praktyce klinicznej. Zaburzenia neurologiczne, Bradley W.G., DaroQ R.B., Fenichel G.M., Jankovic J., Prusiński A. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2006; 1931–1966.
Losy J., Selmaj K. Stwardnienie rozsiane. W: Neuroimmunologia Kliniczna. Losy J., Selmaj K. (Red.). Wydawnictwo Czelej, Lublin 2007; 67–88.
Mazur R. Choroby demielinizacyjne. W: Neurologia kliniczna dla lekarzy i studentów medycyny. Mazur R. (Red.). Wydawnictwo Via Medica, Gdańsk 2005; 277–289.
Prusiński A. Stwardnienie rozsiane i pokrewne choroby demielinizacyjne. W: Neurologia Adamsa i Victora. Prusiński A. (Red.). Wydawnictwo Czelej, Lublin 2003; 251–254.
Miller J.R. Stwardnienie rozsiane. W: Neurologia Merritta. Rowland L.P., Kwieciński H., Kamińska A.M. Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2004; 775–792.
Mumenthaler M., Mattle H., Podemski R., Wander M. Choroby demielinizacyjne. W: Neurologia. Mumenthaler M., Mattle H., Podemski R., Wander M. (Red.). Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2001; 490–503.
Rolak L.A. Choroby demielinizacyjne. W: Sekrety neurologii. Rolak L.A., Szczudlik A. (Red.). Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2008; 219–226.
Kozubski W., Liberski P.P. Stwardnienie rozsiane. W: Choroby układu nerwowego. Kozubski W., Liberski P.P. (Red.). Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004; 379–394.
Turner Ch., Bahra A., Cikurel K., Kozubski W. Stwardnienie rozsiane. W: Neurologia. Turner Ch., Bahra A., Cikurel K., Kozubski W. (Red.). Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2008; 247–252.
Hauser S.L., Goodin D.S. Stwardnienie rozsiane i inne choroby demielinizacyjne. W: Neurologia w medycynie klinicznej. Hauser S.L., Prusiński A. (Red.). Wydawnictwo Czelej, Lublin 2008; 479–498.
Korwin-Piotrowska K., Korwin-Piotrowska T. Obraz siebie wśród pacjentów ze stwardnieniem rozsianym. W: Psychologiczne aspekty stwardnienia rozsianego. Potemkowski A. (Red.). Wydawnictwo Medyczne Termedia, Poznań 2010; 83–89.
Gałuszka A. Człowiek przewlekle chory. Aspekty egzystencjalne. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2005.
Juczyński Z., Adamiak G. Psychologiczne i behawioralne wyznaczniki jakości życia chorych ze stwardnieniem rozsianym. Pol Merkuriusz Lek. 2000; 8: 413–415.
Papuć E., Pawłowska B. Cechy osobowości pacjentów z postacią zaostrzająco-zwalniającą stwardnienia rozsianego (RR-MS). Psychiatr Pol. 2005; 39: 669–678.
Kossakowska M., Basińska M. Poczucie koherencji u chorych na stwardnienie rozsiane. Postepy Psychiatr Neurol. 2000; 9: 55–61.
Sosnowski M., Chmara-Pawlińska R. Czynnościowa ocena pacjentów skalą ADL w różnych typach otępienia. Medycyna Rodzinna. 2002; 5: 176–178.
Jaracz K, Kalfoss M, Górna K, Bączyk G. Quality of life in Polish: psychometric properties of the Polish WHOQOL-Bref. Scand. J. Caring Sc. 2006; 20: 251–260.
Einarsson U., Gottberg K., Fredrikson S. et al: Activities of daily living and social activities in people with multiple sclerosis in Stockholm County. Clin Rehabil. 2006; 20
(6): 543–551.
Karabanowicz A.,Panas A., Ślusarz R. i wsp. Evaluation of functional e;ciency in people with nervous system diseases. Annales Universitatis Marie Curie-Skłodowska, Lublin 2005; vol. LX, suppl. XVI, 190: 352–354.
Fischer J.S., LaRocca N.G., Miller D.M. et al. Recent developments in the assessment of quality of life in Multiple Sclerosis (MS). Mult Scler. 1999; 5(4): 251–259.
Wu N., Minden S.L., Hoaglin D.C. et al. Quality of life in people with multiple sclerosis: data from the Sonya Slifka Longitudinal Multiple Sclerosis Study. J Health Hum Serv Adm. 2007; 30(3): 233–267.
Jamroz-Wiśniewska A., Papuć E., Bartosik-Psujek H. Validation of selected aspects of psychometry of the Polish version of the Multiple Sclerosis Impact Scale 29 (MSIS-29), Neurologia i Neurochirurgia Polska. 2007; 41(3): 215–222.
Fruewald S., Loeer-Stastka H., Eher R. et al. Depression and quality of life in multiple sclerosis. Acta Neurol Scand. 2001; 104(5): 257–261.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1662
Liczba cytowań: 0