Zaburzenia mowy o typie afazji po udarze prawej półkuli mózgu u osoby praworęcznej — studium przypadku

Abstrakt

Wstęp. Afazja to nabyte zaburzenia lub utrata zdolności językowych w następstwie różnego rodzaju organicznych uszkodzeń mózgu, np.: w wyniku udaru mózgu, urazu czaszkowo-mózgowego, zmian nowotworowych. Dochodzi wówczas do niemożności wyrażania myśli słowami lub niemożności rozumienia mowy. Mowa dokonuje się w specjalnie do tego przystosowanych ośrodkach mowy w mózgu dominującej półkuli. U osób praworęcznych ośrodki te znajdują się w lewej półkuli mózgu, u leworęcznych w większości przypadków zlokalizowane są w półkuli prawej. Istnieją również przypadki tzw. afazji skrzyżowanej, występującej u praworęcznego wskutek uszkodzenia prawej półkuli mózgu. W praktyce klinicznej neurolodzy, jak i logopedzi, dzielą afazję na: motoryczną, sensoryczną, sensomotoryczną, całkowitą i amnestyczną. Zagadnienie afazji i jej definicji, zawsze budziło emocje i kontrowersje.
Opis przypadku. Studium przypadku dotyczy 42-letniej kobiety z rozpoznaniem niedokrwiennego udaru mózgu pod postacią niedowładu połowiczego lewostronnego z afazją mieszaną, jako stan po krwawieniu podpajęczynówkowym i embolizacji tętniaka tętnicy środkowej mózgu po stronie prawej.
Dyskusja. Istnieje wiele czynników warunkujących powrót pacjentów do pełnej sprawności językowej. Między innymi właściwe rozpoznanie charakteru zaburzeń mowy i prawidłowe zebranie wywiadu, dobrze skonstruowany program terapii logopedycznej, czas rozpoczęcia terapii, częstotliwość ćwiczeń, indywidualne tempo wychodzenia z afazji. Bardzo ważny czynnik decydujący o procesie zdrowienia to odporność pacjenta na stres.
Wnioski. W terapii osób z afazją należy dążyć do stanu, w którym chory będzie mógł komunikować się z otoczeniem. Należy przede wszystkim dokonać diagnozy, zebrać wywiad, stworzyć program terapeutyczny dostosowany do indywidualnej sytuacji pacjenta, rozpocząć możliwie jak najszybciej terapię, dać choremu możliwość do częstych wizyt w gabinecie logopedycznym, zadbać o jego stan emocjonalny. (PNN 2015;4(1):30–34)