Znaczenie rehabilitacji poudarowej dla poprawy stanu funkcjonalnego chorych z udarem niedokrwiennym mózgu
DOI:
https://doi.org/10.15225/PNN.2015.4.4.6Słowa kluczowe
udar mózgu, niepełnosprawność, rehabilitacja poudarowaAbstrakt
Udar mózgu nadal jest najczęstszą przyczyną niepełnosprawności. Przebycie udaru powoduje obniżenie jakości życia w sferze funkcjonalnej i psychicznej. Rekomendacje Europejskiej Inicjatywy Udarowej zalecają, aby chory z udarem mózgu miał jak najwcześniej zapewnioną rehabilitację. Najważniejszym celem rehabilitacji poudarowej jest odtworzenie wszystkich funkcji utraconych przez pacjenta w wyniku choroby, a także kompensacja tych, które zostały nieodwracalnie utracone. Aktualne dane z piśmiennictwa dowodzą, że najlepszym okresem pod względem możliwości uzyskania poprawy stanu funkcjonalnego po udarze mózgu są pierwsze 3 miesiące od wystąpienia incydentu udarowego. Celem pracy był przegląd piśmiennictwa z obszaru rehabilitacji poudarowej i jej znaczenia dla poprawy stanu funkcjonalnego.
(PNN 2015;4(4):178–183)
Bibliografia
Członkowska A. Nowa definicja udaru. Med Prakt Neurol. 2013;5:36–40.
Jaracz K., Kozubski W. Pielęgniarstwo neurologiczne. PZWL, Warszawa 2008.
Skrzypek-Czerko M. Udział pielęgniarki w opiece nad osobą z niepełnosprawnością ze strony układu nerwowego. W: Strugała M., Talarska D. (Red.), Rehabilitacja i pielęgnowanie osób niepełnosprawnych. PZWL, Warszawa 2013;181–214.
Mazur R., Książkiewicz B., Nyka W.M. Udar mózgu w praktyce lekarskiej. Via Medica, Gdańsk 2010.
O’Donnel M., Xavier D., Liu L. et al. Risk factors for ischaemic and intracerebral haemorrhagic stroke in 22 countries (the INTERSTROKE study): a case-control. The Lancet. 2010;376:112–123.
Liu W. Analysis of environmental factors about cerebral stroke. Health. 2013;5:1946–1948.
Sobkowicz B. Sercowo-naczyniowe czynniki ryzyka udaru mózgu. Kardiol Dypl. 2012;11:41–51.
Wagle J., Farner R., Flekkoy K. et al. Early post-stroke cognition in stroke rehabilitation patiens predicts functional outcome at 13 months. Demen Geriatr Cogn Disord. 2011;31:379–387.
Abubakar S., Isezuo S. Health related quality of life of stroke survivors: experience of a stroke unit. Int J Biomed Sci. 2013;8:183–187.
Rykała J., Kwolek A. Wpływ wybranych czynników na jakość życia oraz stan funkcjonalny pacjentów po udarze mózgu. Przegl Med Uniw Rzesz. 2009;7:384–391.
Kwolek A. Postępy w leczeniu i rehabilitacji osób po udarze niedokrwiennym mózgu. Rehabil Med. 2002;6:9–12.
Błaszczyszyn M., Opara J. Ocena stanu funkcjonalnego w okresie wczesnym po udarze mózgu. Turystyka Sport i Zdrowie. 2011;1:1–3.
Świerkocka-Miastkowska M., Biesek D. Opieka domowa nad chorym po udarze mózgu. Choroby Ser Naczyń. 2007;4:127–129.
Tasiemski T., Knopczyńska A., Wilski M. Jakość życia osób po udarze mózgu — badania pilotażowe. Gerontol Pol. 2010;18:128–133.
Wagle J., Farner R., Flekkoy K. et al. Early post-stroke cognition in stroke rehabilitation patiens predicts functional outcome at 13 months. Demen Geriatr Cogn Disord. 2011;31:379–387.
Niewada M., Skowrońska M., Ryglewicz D. et al. Acute ischemic stroke care and outcome in centers participating in the Polish National Stroke Prevention and Treatment Registry. Stroke. 2006;37:1837–1843.
Cumming T.B., Thrift A.G., Collier J.M. et al. Very early mobilization after stroke fast-tracks return to walking. Further result from the phase II AVERT randomized controlled trial. Stroke. 2011;42:153–158.
Członkowska A., Szarzyńska-Długosz I., Kwolek A. Ocena potrzeb w dziedzinie wczesnej rehabilitacji poudarowej w Polsce. Neurol Neurochir Pol. 2006;40:471–477.
Helgason C.M., Wolf P.A. American Heart Association Prevention Conference IV: prevention and rehabilitation of stroke — executive summary. Circulation. 1997;96:701–707.
Drużbicki M., Kwolek A., Przysada G. Ocena funkcji chodu chorych z niedowładem połowiczym po udarze mózgu w okresie przewlekłym. Przegl Med Uniw Rzesz. 2010;2:145–151.
Opara J. Rehabilitacja neurologiczna w Polsce — potrzeba jeszcze wielu zmian. Prakt Fizjoter Rehabil. 2010; 14:4.
Nyka W., Jankowska B. Zasady wczesnej rehabilitacji chorych z udarem niedokrwiennym mózgu. Forum Med Rodz. 2009;3:85–91.
Kjellstrom T., Norrving B., Shatchkute A. Helsingborg Declaration 2006 on European stroke strategies. Cerebrovasc Dis. 2007;23:2239–2241.
Rynkiewicz M., Rogulska U., Czernicki J. Ocena zmian sprawności funkcjonalnej osób we wczesnym okresie po udarze mózgu. Przegl Med Uniw Rzesz. 2011;2:325–339.
Zarządzenie nr 60/2007/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 19 września 2007r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju rehabilitacja lecznicza.
Klimaszewska K., Krajewska-Kułak E., Jankowiak B. i wsp. Charakterystyka usprawniania chorych na udar mózgu w poszczególnych okresach rehabilitacji. Ann Acad Med. Siles. 2006;60:41–46.
Milanowska K., Dega W. Rehabilitacja Medyczna. PZWL, Warszawa 2003.
Weiss M., Zembaty A. Fizjoterapia. PZWL, Warszawa 1983.
Laidler P. Rehabilitacja po udarze mózgu. PZWL, Warszawa 2004.
Mikołajewska E. Rehabilitacja pacjentów z zespołem odpychania. Postępy Psychiatrii i Neurologii. 2011;20(4): 291–296.
Johansson B.B. Brain plasticity and stroke rehabilitation. Stroke. 2000;31:223–230.
Błaszczyszyn M. Wpływ wczesnej rehabilitacji na poprawę czynności chodzenia u osób po udarze mózgu. Young Sport Sci Ukraine. 2012;3:30–36.
Miller E. Rola pielęgniarki w rehabilitacji i opiece nad chorym po udarze mózgu. Probl Pielęg. 2009;17:152–156.
Desrosiers J., Malouin F., Bourbonnais D. et al. Arm and leg impairments and disabilities after stroke rehabilitation: relation to handicap. Clin Rehabil. 2003;17: 666–673.
Rynkiewicz M., Rogulska U., Czernicki J. Ocena zmian sprawności funkcjonalnej osób we wczesnym okresie po udarze mózgu. Przegl Med Uniw Rzesz. 2011;2:325–339.
Kwakkel G., Peppen R., Wagenaar R.C. et al. Effects of augmented exercise therapy time after stroke: meta-analysis. Stroke. 2004;35:2529–2539.
Kleinrok A., Płaczkiwicz D., Stefańczyk P. i wsp. Wpływ wybranych czynników socjodemograficznych i klinicznych na stopień niepełnosprawności pacjentów hospitalizowanych z powodu udaru mózgu. Przegl Med Uniw Rzesz. 2013;2:151–163.
Opara J., Mehlich K., Błaszczyszyn M. i wsp. Rozwój modelu EHSD w rehabilitacji po udarze mózgu. Rehabil Med. 2012;16:15–18.
Czernuszenko A. Rehabilitacja środowiskowa po udarze mózgu. Rehabil Med. 2011;15:15–20.
Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K. Podstawy pielęgniarstwa. Podręcznik dla studentów i absolwentów kierunku pielęgniarstwo i położnictwo. Tom II. Czelej, Lublin 2008.
Szczygielska-Majewska M., Kiejda D. Oczekiwany model opieki pielęgniarskiej w rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Post Rehabil. 1994;(Supl.1):305–309.
Uba M., Kurowska K. Pacjent po udarze mózgu. Mag Pielęg Położ. 2011;12:8–9.
Marciniak M., Królikowska A, Ślusarz R. Opieka pielęgniarska w udarach mózgu. Probl Pielęg. 2010;1:83–88.
Fidecki W., Wysokiński M., Wrońska I. i wsp. Niesprawność osób starszych wyzwaniem do opieki pielęgniarskiej. Probl Pielęg. 2011;19:1–4.
Grochulska A., Jastrzębska M. Poprawa stanu funkcjonalnego osób po przebytym udarze mózgu — rola pielęgniarki. Probl Pielęg. 2012;20:300–309.
Kozłowska D., Wojciechowska M. Realizowanie zadań funkcji rehabilitacyjnej przez pielęgniarki w opinii pacjentów niepełnosprawnych ruchowo. Probl Pielęg. 2007; 15:162–167.
Mc Gilton K., Sorin-Peters R., Sidani S. et al. Patient-centred communication intervention study to evaluate nurse-patient interactions in complex continuing care. BMC Geriatrics. 2012;12:4–9.
Poslawsky I.E., Schuurmans M.J., Lindeman E. et al. A systematic review of nursing rehabilitation of stroke patients with aphasia. J Clin Nurs. 2010;19:17–32.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 278
Liczba cytowań: 0