Analiza i ocena subiektywnej jakości życia w grupie chorych po udarze niedokrwiennym mózgu
DOI:
https://doi.org/10.15225/PNN.2016.5.2.4Słowa kluczowe
udar niedokrwienny, jakość życiaAbstrakt
Wstęp. Udar niedokrwienny mózgu, jako nagle pojawiający się zespół chorobowy jest pierwszą przyczyną różnego stopnia niesprawności, który skutkuje obniżeniem jakości życia.
Cel. Celem pracy jest analiza, jakości życia osób po udarze niedokrwiennym mózgu pod kątem ich funkcjonowania w podstawowych dziedzinach życia.
Materiał i metody. Ocenę jakości życia podjęto badając 50-osobową grupę osób w wieku 42–91 lat, które przebyły udar niedokrwienny mózgu w okresie dłuższym niż 6 miesięcy. Ich subiektywnej oceny jakości życia dokonano za pomocą ankiety własnej oraz kwestionariusza SF-36 w wersji polskiej. Zebrane dane, obejmujące sferę biopsychospołeczną tychże osób, posłużyły do analizy jakości ich życia w podstawowych ośmiu sferach oraz zostały użyte do określenia istotności wpływu czynników społeczno-demograficznych na ocenę jakości życia.
Wyniki. Jako, że zarówno jakość życia jak i jego ocena podlegają ciągłym zmianom, a pomiar aktualny jest tak naprawdę jedynie w momencie badania, wykazano jednakże, iż jakość życia u osób po przebytym udarze mózgu uległa istotnemu obniżeniu. Szczególnie widoczne jest to w sferze funkcjonowania fizycznego i odczuwane w związku z ograniczeniami z powodu zdrowia fizycznego. Taki stan rzeczy ponosi za sobą konsekwencje związane ze sferą mentalną, w tym obniżeniem funkcjonowania. Zbadano ponadto wpływ czynników społeczno-demograficznych, na jakość życia osób po udarze niedokrwiennym mózgu i stwierdzono, iż mają one wpływ jedynie, jako zbiór zależności. Choć w izolacji nie są istotnie zależne, to jednak dla jednostki mogą być nieobojętne, a zaistniałe w odpowiednich konfiguracjach wpływać na jej jakość życia.
Wnioski. W celu podniesienia jakości życia osób po udarze niedokrwiennym mózgu, zalecana jest powszechność edukacji poudarowej wśród osób po udarze mózgu i co ważne ich rodzin, co ma znacząco korzystny wpływ na jakość życia obu stron. Jeśli natomiast społeczeństwo da się przekonać do zmian w funkcjonowaniu i preferować będzie zdrowy styl życia poprzez aktywny tryb życia i zdrowy styl żywienia, zapewnie możliwe będzie zmniejszenie ilości incydentów udarowych, co w starzejącym się społeczeństwie jest szczególnie pożądane. (PNN 2016;5(2):58–68)
Bibliografia
Broda G. Jakość życia — ważny pomiar zdrowia. Kardiologia Polska. 2009;67(10):1086–1087.
Lawrence L., Christie D. Quality of life after stroke: a three-year follow-up. Age Ageing. 1979;8(3):167–172.
Jaracz K., Kozubski W. Jakość życia chorych po udarze mózgu w świetle badań empirycznych. Aktualności Neurologiczne. 2001;2(1):35–45.
Świat M. Udar w wieku podeszłym — odmienności. Postępy Nauk Medycznych. 2010;4:277–281.
Jaracz K. Sposoby ujmowania i pomiaru jakości życia. Próba kategoryzacji. Pielęgniarstwo Polskie. 2001;2(12):219–226.
Tylka J., Piotrowicz R. Kwestionariusz oceny jakości życia SF-36 — wersja polska. Kardiologia Polska. 2009;67(10):1166–1169.
Jaracz K., Kozubski W. Jakość życia po udarze mózgu. Część I — badanie prospektywne. Udar mózgu. 2001;3(2):55–62.
Jarosławska B., Błaszczyk B. Jakość życia chorych po przebytym udarze niedokrwiennym mózgu leczonych w rejonie szpitala powiatowego. Studia Medyczne. 2012;26(2):19–29.
Jucha R. Stan funkcjonalny oraz jakość życia po przebytym udarze niedokrwiennym mózgu u chorych zamieszkałych na terenach wiejskich oraz w małych miastach. Przegląd Lekarski. 2012;69(3):98–102.
Czarnecka D., Zabojszcz M. Nadciśnienie tętnicze a udar mózgu. Choroby Serca i Naczyń. 2004;1(1):19–25.
Żmudzka-Wilczek E., Opara J., Mehlich K. Ocena jakości życia osób po udarze mózgu przy pomocy skali SIP S.A.-30 — cz. I. Zeszyty Metod.-Naukowe AWF. Katowice 2006;20:71–84.
Rosińczuk-Tonderys J., Żerkowska U., Aleksandrowicz K., Siepiela P. Problemy życia codziennego chorych po udarze niedokrwiennym mózgu. W: Rosińczuk-Tonderys J., Uchmanowicz I. (Red.), Chory przewlekle — aspekty pielęgnacyjne, rehabilitacyjne, terapeutyczne. MedPharm Polska, Wrocław 2011;1–14.
Viitanen M., Fugl-Meyer K.S., Bernspång B., Fugl-Meyer A.R. Life satisfaction in long-term survivors after stroke. Scand J Rehabil Med. 1988;20(1):17–24.
King R.B. Quality of life after stroke. Stroke. 1996;27(9):1467–1472.
Bejer A., Probachta M., Sochacki A., Lenart-Domka E. Kliniczne uwarunkowania zmęczenia po udarze mózgu. Молода Спортивна Наука України. 2010;3:17–23.
Klocek M. Jakość życia po udarze mózgu. W: Kawecka-Jaszcz K., Klocek M., Tobiasz-Adamczyk B. (Red.), Jakość życia w chorobach układu sercowo-naczyniowego. Metody pomiaru i znaczenie kliniczne. Wydawnictwo Termedia, Poznań 2006;219–225.
Jaracz K., Kozubski W. Jakość życia po udarze mózgu. Część II — uwarunkowania kliniczne, funkcjonalne i społeczno-demograficzne. Udar Mózgu. 2001;3(2):63–70.
Tasiemski T., Knopczyńska A., Wilski M. Jakość życia po udarze mózgu — badania pilotażowe. Gerontologia Polska. 2010;18(3):128–133.
Jatczak-Stańczyk A., Nowakowska K., Kocur J. Jakość życia u osób z organicznym uszkodzeniem mózgu w przebiegu choroby Alzheimera oraz udaru mózgu. Kwartalnik Ortopedyczny. 2012;3:361–371.
Jaracz K., Kozubski W. Znaczenie wsparcia społecznego dla jakości życia chorych po udarze mózgu. Przegląd wybranych badań eksperymentalnych. Neurologia i Neurochirurgia Polska. 2006;40(2):140–150.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 185
Liczba cytowań: 0