Retrospektywna analiza pacjentów w aspekcie rozpowszechniania nadużywania alkoholu wśród chorych z udarem mózgu leczonych w Oddziale Neurologii
DOI:
https://doi.org/10.15225/PNN.2020.9.4.4Słowa kluczowe
nadużywanie alkoholu, czynniki ryzyka, udar mózguAbstrakt
Wstęp. Alkohol jest używką, która oddziałuje szkodliwie na wiele narządów, a zwłaszcza na mózg i może przyczyniać się do gorszego zdrowienia pacjentów z udarem mózgu leczonych w oddziale neurologicznym. W literaturze mało jest prac poruszających problemy alkoholowe u pacjentów z udarem mózgu.
Cel. Ocena rozpowszechnienia nadużywania alkoholu w udarach mózgu i wpływ na proces diagnostyczno-terapeutyczny w grupach pacjentów, u których zdiagnozowano picie alkoholu szkodliwe lub zespół zależności alkoholowej.
Materiał i metody. Materiał stanowiło 2770 historii chorób pacjentów hospitalizowanych w Oddziale Neurologii z Pododdziałem Leczenia Udarów Mózgu w Szpitalu Specjalistycznym im. Stanisława Staszica w Pile w okresie 01.01.–31.12.2015 r., które analizowano pod kątem nadużywania alkoholu przez pacjentów. Szczegółowej analizie poddano chorych z udarem mózgu (40 osób). Analizie poddano wyniki badań laboratoryjnych, czynniki ryzyka, płeć i wiek chorych. W pracy posłużono się następującymi metodami badań naukowych: analiza dokumentacji medycznej, analiza statystyczna danych o charakterze ilościowym i jakościowym z wykorzystaniem programu komputerowego STATISTICA v. 13.3 firmy StatSoft.
Wyniki. Pacjentów z udarem mózgu niedokrwiennym i krwotocznym nadużywających alkohol łącznie było 40 (29,85%). Spośród pacjentów z udarem mózgu 70% prezentowało picie szkodliwe, 30% — zespół zależności od alkoholu. W grupie pacjentów z udarem nadużywających alkohol w porównaniu do pacjentów z udarem ale nie nadużywających alkoholu częściej odnotowano występowanie powyżej dwóch czynników ryzyka udaru (38,8% vs 30,0%; p = 0,0561). W badaniach laboratoryjnych pacjenci z udarem nadużywający alkohol w porównaniu do nie pijących mieli znamiennie statystycznie większą objętość krwinki czerwonej (MCV), wyższy poziom enzymów wątrobowych ASPAT i ALAT; p < 0,05.
Wnioski. U pacjentów z udarem mózgu należy zwracać szczególną uwagę na to czy nadużywają alkohol. Brak prawdziwej informacji na temat ilości spożywanego przez pacjenta alkoholu może bardzo utrudniać proces diagnostyczno-terapeutyczny i tym samym opóźnia postawienie pełnej diagnozy i wdrożenie właściwej terapii. Badanie należałoby rozszerzyć o ocenę prospektywną. W celu zwiększenia wykrywalności nadużywania alkoholu u pacjentów konieczny byłby wywiad obiektywny, ocena psychologiczna ukierunkowana na ten problem, zastosowanie ankiet z krótkimi, prostymi, ale precyzyjnymi pytaniami, które pozwoliłyby oszacować problem alkoholowy w sposób ilościowy u pacjenta. (PNN 2020;9(4):145–151)
Bibliografia
Sánchez-Peña J.F., Álvarez-Cotoli P., Rodríguez-Solano J.J. Psychiatric disorders associated with alcoholism: 2 year follow-up of treatment. Actas Esp Psiquiatr. 2012;40(3):129–135.
Anderson C., Ni Mhurchu C., Scott D. et al. Triggers of subarachnoid hemorrhage: role of physical exertion, smoking, and alcohol in the Australasian Cooperative Research on Subarachnoid Hemorrhage Study (ACROSS). Stroke. 2003;34(7):1771–1776.
Yusuf S., Hawken S., Ounpuu S. et al. Effect of potentially modifiable risk factors associated with myocardial infarction in 52 countries (the INTERHEART study): case-control study. Lancet. 2004;364(9438):937–952.
Hładki W., Trybus M., Lorkowski J., Załustowicz A., Brongel L. Alkohol jako czynnik rokowniczy u chorych z izolowanymi lekkimi obrażeniami głowy. Ostry Dyżur. 2010;3(4):132–135.
Falk D.E., Yi H.Y., Hiller-Sturmhöfel S. An epidemiologic analysis of co-occurring alcohol and tobacco use and disorders: findings from the National Epidemiologic Survey on Alcohol and Related Conditions. Alcohol Res Health. 2006;29(3):162–171.
Chwojnicki K. Ocena jakości prewencji wtórnej po udarze niedokrwiennym mózgu w reprezentatywnej próbie mieszkańców Gdyni. Rozprawa doktorska, Akademia Medyczna w Gdańsku, Gdańsk 2008.
Polivka J.Jr, Polivka J., Pesta M. et al. Risks associated with the stroke predisposition at young age: facts and hypotheses in light of individualized predictive and preventive approach. EPMA J. 2019;10(1):81–99.
Bruno A. Cerebrovascular complications of alcohol and sympathomimetic drug abuse. Curr Neurol Neurosci Rep. 2003;3(1):40–45.
Becker H.C. Influence of stress associated with chronic alcohol exposure on drinking. Neuropharmacology. 2017;122:115–126.
Cichońska M., Borek M., Krawczyk W. Wybrane czynniki ryzyka, choroby i zespoły objawowe prowadzące do występowania udarów mózgu. Acta Sci Acad Ostroviensis. Sectio B. 2012;1:27–46.
Babor T.F., Higgins-Biddle J.C., Saunders J.B., Monteiro M.G. Audit. The Alcohol Use Disorders Identification Test: Guidelines for Use in Primary Care. World Health Organization, 2019.
Witkiewitz K., Marlatt G.A. Relapse prevention for alcohol and drug problems: that was Zen, this is Tao. Am Psychol. 2004;59(4):224–235.
Jakubczyk A., Michalska A., Szejko N., Wojnar M. Attitudes towards managing alcohol problems in general practice — ODHIN study results for Poland. Alcohol Drug Addict. 2015;28:91–102.
Lis K. Wpływ spożywania alkoholu etylowego na wyniki badań laboratoryjnych. Alkohol Narkom. 2009;22(1):65–73.
Alatalo P., Koivisto H., Puukka K. et al. Biomarkers of liver status in heavy drinkers, moderate drinkers and abstainers. Alcohol Alcohol. 2009;44(2):199–203.
Okruhlica L., Kamendy Z. Częstość występowania laboratoryjnych markerów gamma-glutamylotransferazy i wskaźnika średniej objętości krwinki czerwonej u pacjentów uzależnionych od alkoholu. Alcohol Drug Addict. 2018;31(4):265–272.
Real de Asúa D., González-Cajal J. Ethical and legal implications of the determination of blood alcohol content in the emergency department. Cuad Bioet. 2012;23(79):622–630.
Rehm J., Roerecke M. Cardiovascular effects of alcohol consumption. Trends Cardiovasc Med. 2017;27(8):534–538.
O’Keefe E.L., DiNicolantonio J.J., O’Keefe J.H., Lavie C.J. Alcohol and CV Health: Jekyll and Hyde J-Curves. Prog Cardiovasc Dis. 2018;61(1):68–75.
Zhang C., Qin Y.Y., Chen Q. et al. Alcohol intake and risk of stroke: a dose-response meta-analysis of prospective studies. Int J Cardiol. 2014;174(3):669–677.
Syta-Krzyżanowska A., Chorąży M., Drozdowski W. Charakterystyka etiologiczna udarów mózgu leczonych w Klinice Neurologii UM w Białymstoku z analizą czynników ryzyka. Aktual Neurol. 2010;10(1):26–30.
O’Donnell M.J., Xavier D., Liu L. et al. Risk factors for ischaemic and intracerebral haemorrhagic stroke in 22 countries (the INTERSTROKE study): a case-control study. Lancet. 2010;376(9735):112–123.
Cherpitel C.J., Ye Y., Bond J. et al. Multi-level analysis of alcohol-related injury and drinking pattern: emergency department data from 19 countries. Addiction. 2012;107(7):1263–1272.
Sienkiewicz P. Alkohol etylowy i środki psychoaktywne u pacjentów z urazami głowy i tułowia leczonych na Oddziale Chirurgii Ogólnej Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Siedlcach. Pomeranian J Life Sci. 2011;57(1):96–104.
Niemelä O. Biomarkers in alcoholism. Clin Chim Acta. 2007;377(1–2):39–49.
Czech E., Hartleb M. Tradycyjne i nowe wskaźniki biologiczne spożywania alkoholu w ilościach szkodliwych dla zdrowia. Alkohol Narkom. 2007;20(1):103–118.
Łukasik-Głębocka M. Ocena alkoholemii w ostrych zatruciach etanol i alkoholowych zespołach abstynencyjnych w zależności od stanu klinicznego i wartości wybranych parametrów biochemicznych. Rozprawa doktorska, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu, Poznań 2014.
Savage D.G., Ogundipe A., Allen R.H., Stabler S.P., Lindenbaum J. Etiology and diagnostic evaluation of macrocytosis. Am J Med Sci. 2000;319(6):343–352.
Gawlikowski T., Piekoszewski W., Gomółka E., Król A. Aldehydemia w ostrym zatruciu etanolem u pacjentów uzależnionych od alkoholu. Prz Lek. 2004;61(4):229–234.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 581
Liczba cytowań: 0