Wychowanie interpersonalne
DOI:
https://doi.org/10.12775/PCh.2019.020Słowa kluczowe
wychowanie, neurobiologia interpersonalna, plastyczność neuronalna, neurony lustrzane, prospołecznośćAbstrakt
Ostatnie artykuły z zakresu neuronauk oraz ich wpływu na dydaktykę uzasadniają otwarcie się na nowe elementy wiedzy, na konieczność opanowania nowych umiejętności i potrzebę odnowienia samej dydaktyki przez usytuowanie w centrum wszystkiego relacji wychowawczej. Mózg ludzki został tak zaprojektowany, aby uczyć się poprzez dzielenie się doświadczeniami. Celem niniejszego artykułu jest zweryfikowanie istnienia korelacji pomiędzy rozwojem umysłowym a relacyjnością. Podejście pedagogiczne Chiary Lubich, wpisujące się w ten kierunek zainteresowań, podkreśla, że celem procesu wychowawczego jest rozwój tożsamości osobistej, zapoczątkowany spotkaniem z drugim. Ponadto jej zdaniem zarówno relacje interpersonalne, jak i emocje pomagają osiągnąć lepsze wyniki uczenia się. Neuronauki i nauki kognitywne wykazały wzajemne powiązania pomiędzy percepcją, emocjami i poznaniem w nauczaniu szkolnym. Uważa się zatem, że wzmocnienie wymiarów relacyjnych i emocjonalnych w dydaktyce może poprawić procesy nauczania i uczenia się. Rzeczywiście, w ostatnich dziesięcioleciach badania naukowe nad funkcjonowaniem ludzkiego mózgu i procesami uczenia się doprowadziły do nowych odkryć, które modyfikują aktualną wiedzę edukacyjną. Postępy nauki potwierdzają fakt, że rozwój umiejętności interpersonalnych może poprawić rozwój mózgu dzieci. To właśnie stosunek do innych osób – także tych, które biorą odpowiedzialność za dzieci – rozwija lub hamuje organizację obwodów neuronalnych i zdolność do aktywacji w odpowiedzi na bodźce oraz umożliwia ekspresję określonych genetycznie struktur mózgu. W niniejszej pracy przedstawiony jest rozwój zachowań prospołecznych, które optymalizują i domagają się zdolności do empatii, promowanych przez Chiarę Lubich jako kategorii behawioralnych Sztuki miłowania.
Bibliografia
Aitken, Kenneth; Colwyn Trevarthen. „Self-other organization in human psychological development”. Development and Psychopathology 9 (1997): 653–678.
Barbas, Helen. „Anatomic basis of cognitive-emotional interactions in the primate prefrontal cortex”. Neuroscience and Biobehavioral Reviews 19 (1995): 499–510.
Baron-Cohen, Simon, Alan Leslie, Uta Frith. „Does the autistic child have a ‘theory of mind’?”. Cognition 21 (1985): 37–46.
Baron-Cohen, Simon. La scienza del male. L’empatia e le origini della crudeltà. Milano: Raffaelo Cortina, 2012.
Battaglia, Franco de. „La Maestra Silvia negli anni di scuola 1939–1943”. W: Essere educatori. Coraggio di una presenza, red. Michele De Beni, 17–27. Roma: Città Nuova, 2013.
Benes, Francine M. „Human brain growth spans decades”. American Journal of Psychiatry 155 (1998): 1489.
Bruner, Jerome. The Culture of Education. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1996.
Buczynski, Ruth, Louis Cozolino. „The Neuroscience of Psychotherapy” (2011). www.nicabm.com.
Cavaleri, Piero A. Vivere con l’altro per una cultura della relazione. Roma: Città Nuova, 2007.
Cozolino, Louis, Susan Sprokay. „Neuroscience and Adult Learning”. New Directions for Adult and Continuing Education 2 (2006): 11–19.
Donati, Pierpaolo. „Il dono in famiglia e nelle altre sfere sociali”. W: Dono e perdono nelle relazioni familiari e sociali studi interdisciplinari sulla famiglia, red. Eugenia Scabini, Giovanna Rossi. Milano: Vita e pensiero, 2000, 55–132.
Gaetano Paola. „Dialettiche della reciprocità. Lo stile affettivo nelle organizzazioni di significato personale”, 2011. W: XIII convegno di psicologia e psicopatologia post-razionalista „all you need is love”: la rilevanza dello stile affettivo in psicoterapia post-razionalista (Atti del convegno a cura di Mario Antonio Reda e Luca Canestri).
Gallese, Vittorio. „Dai neuroni specchio alla consonanza intenzionale. Meccanismi neurofisiologici dell’intersoggettività”. Rivista di Psicoanalisi 1 (2007): 197–208.
Gallese, Vittorio. „Neuroscienze e fenomenologia”. http://old.unipr.it/arpa/mirror/pubs/pdffiles/Gallese,Neuroscienze_e_fenomenologia_finale.pdf [dostęp: 14.04.2018].
García, Emilio G. Mente y cerebro. Madrid: Síntesis, 2001.
García, Emillio G. et al. Nuevas perspectivas científicas y filosóficas sobre el ser Humano. Madrid: Universidad Comillas, 2007.
García, Emilio G. „Neuropsicologia y educación. De las neuronas espejo a la teoría de la mente”. Rev. de psicologia y educación 3 (2008): 69–90.
Gómez, Juan C. El desarrollo de la mente en los simios, los monos y los niños. Madrid: Morata, 2007.
Hoffman, Martin L. „Development of prosocial motivation: Empathy and guilt”. W: The development of prosocial behavior, red. Nancy Eisenberg, 282–313. New York: Academic Press, 1982.
Kandel, Eric R. „A New Intellectual Framework for Psychiatry”. American Journal of Psychiatry 155 (4) (1998): 457–469.
Leslie, Alan, Uta Frith. „Autistic children’s understanding of seeing, knowing and believing”. British Journal of Developmental Psychology 6 (1988): 315–324.
Liszkowski, Ulf, Malinda Carpenter, Michael Tomasello. „Twelve-Month-Old communicate Helpfully and Appropriately for Knowledgeable and Ignorant Partners”. Cognition 108 (2008): 732–739.
Lubich, Chiara. Arte di amare. Roma: Città Nuova, 2005.
Lubich, Chiara. „Charyzmat jedności i pedagogika”. W: Chiara Lubich, Charyzmat jedności, red. Michele Vandeleene, 313–320. Kraków: Fundacja Mariapoli i Wydawnictwo M, 2007.
Lubich, Chiara. „Charyzmat jedności i psychologia”. W: Chiara Lubich, Charyzmat jedności, red. Michele Vandeleene, 322–326. Kraków: Fundacja Mariapoli i Wydawnictwo M, 2007.
Lubich, Chiara. „Lud Boży”. W: Chiara Lubich, Charyzmat jedności, red. Michele Vandeleene, 327-333. Kraków: Fundacja Mariapoli i Wydawnictwo M, 2007.
Mitchell, Stephen A. Gli orientamenti relazionali in psicoanalisi. Torino: Bollati Boringhieri, 1993.
Molinari, Enrico, Piero A. Cavaleri. Il dono nel tempo della crisi. Per una psicologia del riconoscimento. Milano: Raffaello Cortina, 2015.
Nelson, Charles A., Floyd E. Bloom. „Child Development and Neuroscience”. Child Development 68 (5) (1997): 970–987.
Olivar, Roberto R. Psicologia y Educacion para la Prosocialidad. Buenos Aires: Ciudad Nueva, 1996.
Ortiz, Uribe D. S., Gómez M. Botero, Arango O. E. Tobón. „Teoría de la mente: una revisión acerca del desarrollo del concepto”. Revista Colombiana de Ciencias Sociales 1 (2010): 28–37.
Premack, David, Gu Woodruff. „Does the Chimpanzee have a Theory of Mind?”. Brain and Behavioral Sciences 1 (1978): 515–526.
Rivière, Angel. Objetos con mente. Madrid: Alianza, 1991.
Rivière, Angel, Maria Núñez. La mirada mental. Buenos Aires: Aique, 1997.
Rizzolatti, Giacomo. „Neuroni specchio ed empatia”, intervento del 22 settembre 2012 a „Pordenone legge”. http://www.youtube.com/watch?v=02szjHTch98 [dostęp: 19.06.2018].
Rodríguez Vega, Beatriz, Fernández Liria, Alberto Pérez, Carmen Bayón. „Neurobiología interpersonal”. W: Manual de Psiquiatría, red. Tomás Palomo, Miguel Ángel Jiménez-Arriero, 107–113. Madrid: Ene Life Publicidad, 2009.
Siegel, Daniel J. The developing mind: Toward a neurobiology of interpersonal experience. New York: Guilford, 1999.
Siegel, Daniel J. „Toward an interpersonal neurobiology of the developing mind: attachment relationships, ‘mindsight,’ and neural integration, UCLA School of Medicine”. Infant Mental Health Journal 1–2 (2001): 67–94.
Siegel, Daniel J. „An Interpersonal Neurobiology Approach to Psychotherapy”. Psychiatric Annals 36 (2006 ): 1–18.
Schneider, Wolfgang. „The Development of Metacognitive Knowledge in Children and Adolescents: Major Trends and Implications for Education”. Mind Brain and Education 2 (2008): 114–121.
Stone, Valerie, Simon Baron-Cohen, Robert T. Knight. „Frontal lobe contributions to theory of mind”. Journal of Cognitive Neuroscience 10 (1998): 640–656.
Taylor, Charles. „La politica del riconoscimento”. W: Jürgen Habermas, Charles Taylor, Multiculturalismo. Lotte per il riconoscimento, 9–62. Milano: Feltrinelli, 1998.
Tomasello, Michael. The Cultural Origins of Human Cognition. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1999.
Tomasello, Michael. Why We Cooperate. Massachusetts: MIT Press., 2009.
Torno, Armando. Chiara Lubich. Życie i dzieło. Poznań–Warszawa: Fundacja Mariapoli, Wyd. Święty Wojciech, 2013.
Umiltà, Maria A. et al.. „‘I know what you are doing’: a neurophysiological study”. Neuron 32 (2001): 91–101.
Warneken, Felix, Michael Tomasello. „Altruistic Helping in Human Infants and Young Chimpanzees”. Science 31 (2006): 1301–1303.
Whiten, Andrew. Natural Theories of Mind. Oxford: Blackwell, 1991.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 751
Liczba cytowań: 0