Wewnętrzna przestrzeń wolności a sprawa człowieka w ujęciu Józefa Tischnera

Abstrakt

Artykuł stanowi próbę przyjrzenia się poglądom Józefa Tischnera na kwestię wolności. Zdaniem autora, na sposób myślenia Tischnera o tym problemie największy wpływ wywarły poglądy trzech wielkich filozofów europejskich, Tomasza z Akwinu, Jean-Paul Sartre’a i George Wilhelma Hegla. W artykule autor krótko omawia te tezy, które najbardziej inspirowały oraz te, z którymi polemizował. Poglądy Tischnera na kwestię wolności nie były kompilacją poglądów wspomnianych myślicieli. Filozof poszedł swoją drogą. Uznał, że wolność jest przede wszystkim związana z człowiekiem i różnymi sposobami jego egzystencji. Inaczej niż Sartre, Tischner był przekonany, że wolny wybór nie polega na nagłym, w niczym nie zakorzenionym, akcie wyboru. Według krakowskiego filozofa, to co najważniejsze w wolności, związane jest z duchową stroną człowieka. Z niej wyrasta wolny wybór. Wewnętrzna przestrzeń wolności ma charakter agatologiczny i zamieszkana jest przez wartości, których autorem jest człowiek. Charakterystyka wewnętrznej przestrzeni wolności została przez Tischnera jedynie częściowo zarysowana. Dlatego w drugiej części artykułu autor podjął próbę rekonstrukcji poglądów Tischnera na temat struktury „agatologicznej przestrzeni wolności”.