Refleksja jako podstawa podmiotowości. Według antropologii Paula Freirego
DOI:
https://doi.org/10.12775/PCh.2017.030Słowa kluczowe
Paulo Freire, budzenie świadomości, tożsamość, antropologia, edukacjaAbstrakt
Artykuł dotyczy kwestii refleksji jako warunku budzenia się podmiotowości człowieka w antropologicznej wizji Paula Freirego. Budzenie świadomości jako jedno z kluczowych pojęć wypracowanych przez brazylijskiego pedagoga jest rozumiane w niniejszym tekście jako budzenie podmiotowości ludzkiej. Podmiotem jest osoba rozumiejąca kulturę, w której żyje, i nawiązująca z nią relacje, w przeciwieństwie do osoby, która jest przekonana, że jest biernym elementem natury. W tekście jest analizowana różnica między naturą i kulturą w ujęciu antropologii Freirego. Następnie pokazane jest znaczenie edukacji jako głównego czynnika służącego budzeniu świadomości. Artykuł zamyka krótkie przedstawienie wielowątkowych inspiracji myśli Freirego dla pedagogiki.
Bibliografia
Czerepaniak-Walczak, Maria. Pedagogika emancypacyjna. Rozwój świadomości krytycznej człowieka. Gdańsk: GWP, 2006.
Fenon, Frantz. Wyklęty lud ziemi. Tłum. Hanna Tygielska. Warszawa: PIW, 1985.
Freire, Paulo. Cultural Action for Freedom. Harmondsworth: Penguin, 1972.
Freire, Paulo. Education for Critical Consciousness. New York: Continuum, 1980.
Freire, Paulo. Letters to Cristina. Reflections on My Life and Work. New York and London: Routledge, 1996.
Freire, Paulo. Pedagogy in Process. The Letters to Guinea-Bissau. New York: The Seabury Press, 1978.
Freire, Paulo. Pedagogy of Hope: Relieving Pedagogy of the Oppressed. New York: Continuum, 1994.
Freire, Paulo. Pedagogy of the City. New York: Continuum, 1993.
Freire, Paulo. Pedagogy of the Oppressed. London: Penguin Books, 1972.
Freire, Paulo. The Politics of Education. Culture, Power, and Liberation. Houndmills, Basingstoke, Hampshire and London: Macmillan Publishers Ltd, 1985.
Kostyło, Hanna. „Dwa sposoby (rozumienia) alfabetyzacji”. Kultura i Edukacja 1 (2010): 58–69.
Kostyło, Hanna. „Przesłanie ‘Pedagogii uciśnionych’ Paula Freire”. Forum Oświatowe 2 (2011): 7–26.
Rudnicki, Paweł. „Działanie jako forma oporu wobec ideologii dominujących: o (nie)skuteczności radykalnej myśli pedagogicznej”. W: Władza, sens, działanie: studia wokół związków ideologii i edukacji, red. Paweł Rudnicki, Marcin Starnawski, Mirosława Nowak-Dziemianowicz, 407–428. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, 2012.
Stańczyk, Piotr. „Pedagogika radykalna Paulo Freire wobec różnic społecznych: rzecz o edukacji ludowej”. Człowiek – Teraźniejszość – Edukacja 1 (2016): 37–51.
Tischner, Józef. „Teologia wyzwolenia a etyka solidarności”. W: Józef Tischner, Etyka solidarności. Homo sovieticus, 214–230. Kraków: Znak, 2005.
Zielińska, Hanna. „Dialog Martina Bubera z Paulo Freire”. W: Zaufanie i zrozumienie. Verständnis und Vertrauen, red. Friedrich W. Busch, Piotr Petrykowski, 79–87. Toruń: Universitas Nicolai Copernici; Oldenburg: Carl von Ossietzky Universität Oldenburg, 2001.
Zielińska, Hanna. „Freirowska koncepcja edukacji w sytuacji zmiany społecznej”. W: Edukacja alternatywna, nowe teorie, modele badań i reformy, red. Jacek Piekarski, Bogusław Śliwerski, 27–45. Kraków: Impuls, 2000.
Zielińska, Hanna. „Noam Chomsky o antyedukacyjnej funkcji globalnej amerykanizacji”. Forum Oświatowe 2 (2001): 5–32.
Zielińska, Hanna. „Paulo Freire i jego rozumienie sytuacji edukacyjnej”. W: Nieobecne dyskursy, t. VI, red. Zbigniew Kwieciński, 215–230. Toruń: UMK, 2000.
Zielińska-Kostyło, Hanna. „Humanistyczne źródła pedagogiki emancypacyjnej”. AUNC. Socjologia Wychowania 360 (2003): 185–196.
Zielińska-Kostyło, Hanna. „Pedagogika emancypacyjna”. W: Pedagogika. Podręcznik akademicki, t. I, red. Zbigniew Kwieciński, Bogusław Śliwerski, 394–414. Warszawa: PWN, 2003.
Zielińska-Kostyło, Hanna. Rekonstrukcjonistyczne koncepcje zmiany społecznej poprzez edukację. Antropologia pedagogiczna T. Bramelda. Toruń: Wydawnictwo UMK, 2005.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 647
Liczba cytowań: 0
