Edukacyjne funkcje wolontariatu i ich percepcja w nauczaniu Kościoła w XXI wieku

Abstrakt

Wzajemna pomoc międzyludzka jest elementem każdej cywilizacji i społeczeństwa, dlatego historia wolontariatu jest równie antyczna, jak istnienie rodzaju ludzkiego. Analizując historię podejmowania działań ochotniczych, można lepiej zrozumieć dzisiejsze znaczenie terminu wolontariat i rozwój tej formy aktywności na świecie, w Europie i w Polsce. Nauki o wychowaniu podkreślają funkcje edukacyjne i wychowawcze wolontariatu. Jego szczególną wartość we współczesnym świecie docenia Kościół katolicki, co pokazują wypowiedzi papieży XXI wieku: Jana Pawła II, Benedykta XVI oraz Franciszka. Niniejsza analiza pozwala przyjrzeć się rolom, jakie ochotnicze zaangażowanie w pomoc bliźniemu odgrywać może w formacji ludzkiej i chrześcijańskiej. Lektura tekstów odnoszących się do wolontariatu może być inspiracją zarówno dla duchownych jak i świeckich, do wykorzystania wolontariatu do pomocy ludziom w potrzebie, ale także do wychowywania poprzez służbę innym i uczenia w praktyce, czym jest solidarność międzyludzka i chrześcijańskie miłosierdzie. Niniejsza analiza ma służyć pomocą zarówno teoretykom pedagogiki i wychowania chrześcijańskiego, jak również praktykom, którzy w szkołach, w parafiach czy w strukturach Caritas i innych organizacji charytatywnych są zaangażowani w wolontariat lub nim koordynują. Rozwój ochotniczego zaangażowania na rzecz potrzebujących jest pilną potrzebą społeczną w Polsce i szansą na odkrycie powołania do chrześcijańskiej i humanistycznej działalności, która jest jednocześnie narzędziem wychowawczym, możliwym do wykorzystania w instytucjach edukacyjnych i wspólnotach wiary.