Pogoda ducha – przejaw przezwyciężenia zniechęcenia, rozpaczy i nihilizmu. Spuścizna księdza Franciszka Blachnickiego
DOI:
https://doi.org/10.12775/PCh.2024.005Słowa kluczowe
Franciszek Blachnicki, ; Ruch Światło-Życie, oaza, pogoda ducha, wychowanie religijneAbstrakt
Artykuł stanowi rekonstrukcję biograficzną oraz propozycję interpretacji tej części dziedzictwa księdza Franciszka Blachnickiego, która dotyczy problematyki felicytologicznej, a zwłaszcza jednej z jej kategorii – pogody ducha. Zaprezentowaniu wyników badań służy odpowiednia struktura artykułu. W jego części początkowej sprecyzowano zasadnicze pojęcia, podano założenia metodologiczne, a także nakreślono wizerunek księdza Blachnickiego jako człowieka pogodnego po to, by fakty biograficzne usytuować w szerszym kontekście. Następnie dokonano uściśleń, w wyniku których ukazano jego pojmowanie pogody ducha i sposobów jej osiągania m.in. dzięki odpowiedniemu procesowi edukacyjnemu. Wyodrębniono oraz opisano przeciwieństwa pogody ducha, takie jak: smutek, przygnębienie, defetyzm, rozpacz, odnalezione w dorobku Blachnickiego. Przekaz ten wzbogacono wskazówkami, które można uznać za sugestie etyczne, społeczne i wychowawcze Blachnickiego skierowane do współczesnych ludzi. Spuścizna ta stanowi oryginalne, inspirujące studium duchowe, dlatego warto zadbać o odpowiednie odczytywanie przez kolejne pokolenia zawartego w nim pouczenia oraz przesłania.
Bibliografia
Adaszyńska-Blacha, A. i Mazur, D. (2016). Ks. Franciszek Blachnicki. Biografia i wspomnienia. Kraków: Księgarnia „Znak”.
Bańko, M. (red.). (2017). Inny słownik języka polskiego PWN. P–Ż. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Biela, B. (2003). Rekolekcje oazowe jako metoda wychowawcza uczestników Ruchu Światło-Życie. W: R. Brom i J. Śliwiok (red.), Ksiądz Dr Franciszek Blachnicki. Wychowawca młodzieży polskiej (s. 36–72). Katowice: Drukarnia Archidiecezjalna.
Blachnicki, F. (1958). Trzeźwość czy wstrzemięźliwość. Niepokalana Zwycięża, 12(2), 1.
Blachnicki, F. (1976). Nie ma powodów do pesymizmu. Tygodnik Powszechny, 30(9).
Blachnicki, F. (1985). Nowe światło nadziei. Warszawa: Wydawnictwo Społeczne KOS.
Blachnicki, F. (1987). Spojrzenia w świetle łaski. Krościenko: Wydawnictwo „Światło-Życie” Instytutu im. ks. Franciszka Blachnickiego.
Blachnicki, F. (1996). Spojrzenia w świetle łaski. Lublin: Światło-Życie.
Blachnicki, F. (2001a). Ewangelia wyzwolenia. Krościenko: Wydawnictwo Światło-Życie Instytutu im. ks. Franciszka Blachnickiego.
Blachnicki, F. (2001b). Rekolekcje więzienne. Notatki z „rekolekcji zamkniętych” odprawianych w Centralnym Więzieniu w Katowicach, w czasie od 15 marca do 19 lipca 1961 r. Krościenko: Wydawnictwo „Światło-Życie” Instytutu im. ks. Franciszka Blachnickiego.
Blachnicki, F. (2006). Oaza Nowego Życia I stopnia. Podręcznik. Kraków: Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Blachnicki, F. (2008). Oaza Nowego Życia II stopnia. Podręcznik. Kraków: Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Blachnicki, F. (2009). Jedność i diakonia. Wybór tekstów. Kraków: Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Blachnicki, F. (2010a). Kim jest człowiek. Kraków: Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Blachnicki, F. (2010b). Aż dojdziemy do człowieka doskonałego. Kraków: Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Blachnicki, F. (2011). Miłość, seks, eros, agape. Kraków: Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Blachnicki, F. (2013). Celebracje „dziesięciu kroków ku dojrzałości chrześcijańskiej”. Kraków: Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Blachnicki, F. (2014a). Abstynenckie credo Krucjaty Wyzwolenia Człowieka. Kraków: Instytut Niepokalanej Matki Kościoła, Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Blachnicki, F. (2014b). Co to jest oaza. Kraków: Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Blachnicki, F. (2017). Krucjata Wyzwolenia Człowieka, czyli dzieło Niepokalanej Matki Kościoła. Podręcznik. Kraków: Instytut Niepokalanej Matki Kościoła, Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Blachnicki, F. (2020). Myśli, wyznania, testament, oprac. A. Oleszczuk i A. Wojnowski. Lublin: Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej „Gaudium”.
Bolczyk, H. (2012). Wolny człowiek – wolny naród. Ostatnie dzieło życia ks. Franciszka Blachnickiego: Chrześcijańska Służba Wyzwolenia Narodów. Kraków: Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Buczyńska-Garewicz, H. (2011). Człowiek wobec losu. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”.
Chlewiński, Z. (1987). Postawy a cechy osobowości. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Cienkowski, W. (1993). Praktyczny słownik wyrazów bliskoznacznych. Warszawa: Polska Oficyna Wydawnicza „BGW”. Pogoda ducha – przejaw przezwyciężenia zniechęcenia, rozpaczy i nihilizmu 137
Damczyk, M. (2003). Pedagogika nowego człowieka. W: R. Brom i J. Śliwiok (red.), Ksiądz Dr Franciszek Blachnicki. Wychowawca młodzieży polskiej (s. 81–89). Katowice: Drukarnia Archidiecezjalna.
Dąbrowski, Z. (1996). Pedagogika opiekuńcza w zarysie, cz. 1. Olsztyn: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej.
Derewenda, R. (2015). Działalność społeczna ks. Franciszka Blachnickiego. Roczniki Humanistyczne, 63(2), 219–235.
Grondin, J. (2007). Wprowadzenie do hermeneutyki filozoficznej, przeł. L. Łysień. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Horowski, J. (2015). Wychowanie moralne według pedagogiki neotomistycznej. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Janikula, G. (2014). Pedagogiczne aspekty misterium cierpienia ks. Franciszka Blachnickiego. W: J. Stala (red.), Człowiek chory i umierający. Możliwości wsparcia i formy pomocy (s. 99–124). Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II. http://dx.doi.org/10.15633/9788374384117.08.
Jeanrond, W. G. (1999). Hermeneutyka teologiczna. Rozwój i znaczenie, przeł. M. Borowska. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Kulbacki, P. (2013). Liturgia w formacji człowieka ku wolności. Studium w świetle myśli i dzieła ks. Franciszka Blachnickiego. Lublin: Polihymnia.
Lorenc, W. (2019). Filozofia hermeneutyczna. Inspiracje, klasycy, radykalizacje. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Marczewski, M. (2000). Posługa zbawcza Kościoła w ujęciu ks. Franciszka Blachnickiego. Lublin: Wydawnictwo „Polihymnia”.
Milerski, B. (2011). Hermeneutyka pedagogiczna. Perspektywy pedagogiki religii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe ChAT.
Plutarch. (1977). O pogodzie ducha. W: Plutarch, Moralia, przeł. Z. Abramowiczówna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Przyłębski, A. (2019). Hermeneutyka. Od sztuki interpretacji do teorii i filozofii rozumienia. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
Semenenko, P. (1931). Życie wewnętrzne. Podług nauk konferencyjnych X. Piotra Semenenki C.R. Lwów: Nakładem Zgromadzenia XX Zmartwychwstania Pańskiego.
Skrzyniarz, R., Gajderowicz, M. i Wach, T. (red.). (2013). Wzory i wzorce osobowe w biografistyce pedagogicznej. Lublin: Wydawnictwo „Episteme”.
Szuman, S. (1947). Pogodne i poważne zagadnienia afirmacji życia. Katowice: Wydawnictwo Józefa Nawrockiego.
Szymczak, M. (red.). (1993). Słownik języka polskiego, t. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Terlikowski, T. P. (2021). Franciszek Blachnicki. Ksiądz, który zmienił Polskę. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Wodarczyk, A. (1994–1995). Ruch Światło-Życie, osoba założyciela, historia ruchu i rozwój w diecezji katowickiej. Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne, 27–28, 343–357.
Wodarczyk, A. (2008). Prorok żywego Kościoła. Ks. Franciszek Blachnicki – życie i działalność (1921–1987). Katowice: Wydawnictwo „Emmanuel”.
Wodarczyk, A. (2014). Ksiądz Profesor Franciszek Blachnicki (1921–1987) – wychowawca dzieci i młodzieży, promotor odnowy duchowej i ekumenizmu. W: A. Żywczok (red.), Znajomość, koleżeństwo, przyjaźń. Dynamizm ewoluowania więzi emocjonalnej (s. 147–165). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Ziemska, M. (1969). Postawy rodzicielskie. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Zimoń, D. (2003). Słowo wstępne na sesji naukowej. Ksiądz Franciszek Blachnicki – wychowawcą młodzieży polskiej. W: R. Brom i J. Śliwiok (red.), Ksiądz Doktor Franciszek Blachnicki. Wychowawca młodzieży polskiej (s. 9–10). Katowice: Drukarnia Archidiecezjalna.
Żywczok, A. (2005). Pogoda ducha jako przejaw wrażliwości aksjologicznej nauczyciela. W: A. Stankowski (red.), Niedoceniane obszary edukacji – rzecz o nauczycielu (s. 79–91). Katowice: Wydawnictwo „Gnome”.
Żywczok, A. (2024). Who is a Child and Who Can a Child Become: Recalling the Educational and Pro-social Achievements of Father Franciszek Blachnicki. Polska Myśl Pedagogiczna, 10.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 139
Liczba cytowań: 0