Przeciw zniewoleniu człowieka i narodów. Aksjologiczny aspekt posłannictwa Sługi Bożego księdza Franciszka Blachnickiego
DOI:
https://doi.org/10.12775/PCh.2023.012Słowa kluczowe
wolność, wyzwolenie, zniewolenie, Ruch Światło-Życie, KrucKrucjata Wyzwolenia CzłowiekaAbstrakt
Artykuł stanowi rekonstrukcję biograficzną oraz propozycję interpretacji tej części dziedzictwa ks. Franciszka Blachnickiego, która dotyczy problematyki wolności i wyzwolenia, mieszczących się w specyfice aksjologii. Zaprezentowaniu wyników badań służy odpowiednia struktura artykułu. W jego części początkowej sprecyzowano zasadnicze pojęcia, podano założenia metodologiczne, a także nakreślono wizerunek ks. Franciszka Blachnickiego jako człowieka wolnego po to, by fakty biograficzne usytuować w szerszym kontekście. Następnie dokonano uściśleń, w wyniku których ukazano jego pojmowanie wolności indywidualnej i procesu wyzwolenia. Wyodrębniono oraz opisano ich przeciwieństwa (z genealogią), takie jak swawola, niewola i zniewolenie, odnalezione w dorobku Blachnickiego. Przekaz ten wzbogacono wskazówkami, które można uznać za sugestie etyczne, społeczne i wychowawcze Blachnickiego skierowane do współczesnych ludzi. Spuścizna ta stanowi oryginalne, inspirujące studium duchowe, dlatego warto zadbać o odpowiednie odczytywanie przez kolejne pokolenia zawartego w nim pouczenia oraz przesłania.
Bibliografia
Adaszyńska-Blacha, A. i Mazur, D. (2016). Ks. Franciszek Blachnicki. Biografia i wspomnienia. Kraków: Znak.
Bańko, M. (red.). (2017). Inny słownik języka polskiego PWN. P–Ż. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA.
Biela, A. (2016). Wolność. W: K. Chałas i A. Maj (red.), Encyklopedia aksjologii pedagogicznej (s. 1335–1337). Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne „Polwen”.
Blachnicki, F. (1958). Trzeźwość czy wstrzemięźliwość. Niepokalana Zwycięża, 12(2), 1.
Blachnicki, F. (1960). Wartości humanistyczne idei abstynenckiej. Homo Dei, 4, 591–597.
Blachnicki, F. (1982). Suwerenność wewnętrzna – program wyzwolenia Polaków. Spotkania, 19–20, 117–125.
Blachnicki, F. (1984). W obliczu zbrodni. Testament Księdza Jerzego Popiełuszki. Carlsberg: Verlag Maximilianum.
Blachnicki, F. (1985a). Cztery rozważania o wyzwoleniu. W: F. Blachnicki, Prawda – Krzyż – Wyzwolenie. Ku polskiej teologii wyzwolenia (s. 37–74). Carlsberg: Verlag Maximilianum.
Blachnicki, F. (1985b). Kościół a wolność narodu. W: F. Blachnicki, Prawda –Krzyż – Wyzwolenie. Ku polskiej teologii wyzwolenia (s. 143–164). Carlsberg: Verlag Maximilianum.
Blachnicki, F. (1985c). Suwerenność wewnętrzna. Deklaracja Carlsberska. 29.08.82. W: F. Blachnicki, Prawda – Krzyż – Wyzwolenie. Ku polskiej teologii wyzwolenia (s. 199–208). Carlsberg: Verlag Maximilianum.
Blachnicki, F. (1985d). Prawda – Krzyż – Wyzwolenie. Ku polskiej teologii wyzwolenia. Carlsberg: Verlag Maximilianum.
Blachnicki, F. (1985e). Charyzmat i wierność. Carlsberg: Verlag Maximilianum.
Blachnicki, F. (1987). Spojrzenia w świetle łaski. Krościenko: Wydawnictwo „Światło-Życie” Instytutu im. ks. Franciszka Blachnickiego.
Blachnicki, F. (2001a).Jedność i diakonia. Wybór tekstów. Krościenko: Wydawnictwo „Światło-Życie” Instytutu im. ks. Franciszka Blachnickiego.
Blachnicki, F. (2001b). Diakonia w mocy Ducha Świętego. W: F. Blachnicki, Jedność i diakonia. Wybór tekstów (s. 45–52). Krościenko: Wydawnictwo „Światło-Życie” Instytutu im. ks. Franciszka Blachnickiego.
Blachnicki, F. (2001c). Ewangelia wyzwolenia. Krościenko: Wydawnictwo „Światło-Życie” Instytutu im. ks. Franciszka Blachnickiego.
Blachnicki, F. (2001d). Rekolekcje więzienne. Notatki z „rekolekcji zamkniętych” odprawianych w centralnym więzieniu w Katowicach, w czasie od 15 marca do 19 lipca 1961 r. Krościenko: Wydawnictwo „Światło-Życie” Instytutu im. ks. Franciszka Blachnickiego.
Blachnicki, F. (2001e). Wolni i wyzwalający. Poznań: Instytut Wydawniczy „Jerozolima”.
Blachnicki, F. (2004). Postsovieticum, czyli nie wolno ci być niewolnikiem. Kraków: Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Blachnicki, F. (2006a). Diakonia oazy i jej praca. W: F. Blachnicki, Oaza Nowego Życia pierwszego stopnia. Podręcznik (s. 59–70). Kraków: Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Blachnicki, F. (2006b).Oaza Nowego Życia pierwszego stopnia. Podręcznik. Kraków: Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Blachnicki, F. (2008a).Charyzmat Ruchu Światło-Życie w służbie odnowy Kościoła lokalnego. Kraków: Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Blachnicki, F. (2008b). Oaza Nowego Życia II stopnia. Podręcznik. Kraków: Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Blachnicki, F. (2009). Wyzwoleni w Chrystusie. Podręcznik rekolekcji wyzwolenia. Kraków: Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Blachnicki, F. (2014a). Abstynenckie credo Krucjaty Wyzwolenia Człowieka. Kraków: Instytut Niepokalanej Matki Kościoła, Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Blachnicki, F. (2014b). Co to jest oaza. Kraków: Wydawnictwo Światło-Życie.
Blachnicki, F. (2017). Krucjata Wyzwolenia Człowieka, czyli dzieło Niepokalanej, Matki Kościoła. Podręcznik. Kraków: Instytut Niepokalanej Matki Kościoła, Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Blachnicki, F. (2018). Ruch Światło-Życie jako pedagogia nowego człowieka. Kraków: Instytut Niepokalanej Matki Kościoła, Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Blachnicki, F. (2020).Myśli, wyznania, testament, oprac. A. Oleszczuk, A. Wojnowski. Lublin: Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej „Gaudium”.
Bolczyk, H. (2012). Wolny człowiek – wolny naród. Ostatnie dzieło życia ks. Franciszka Blachnickiego: Chrześcijańska Służba Wyzwolenia Narodów. Kraków: Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Bolczyk, H. (2021). Chrześcijańska Służba Wyzwolenia Narodów – ostatnie dzieło życia ks. Franciszka Blachnickiego. Studia Pastoralne, 17, 139–159.
Buczyńska-Garewicz, H. (2011). Człowiek wobec losu. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”.
Danielski, W. (2014). Wyzwoleni, by wyzwalać. Kraków: Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Derewenda, R. (2007). Bezpieka wobec ruchu oazowego (1977–1981). Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej, 75(4), 93–103.
Derewenda, R. (2015). Działalność społeczna Ks. Franciszka Blachnickiego. Roczniki Humanistyczne, 63(2), 219–235.
Diakonia: XXIX Kongregacja Odpowiedzialnych Ruchu Światło-Życie, Częstochowa–Jasna Góra, 27 lutego–1 marca 2004 r.: referaty, świadectwa, homilie. (2004). Katowice–Krościenko: Stowarzyszenie Diakonia Ruchu „Światło-Życie”.
Grondin, J. (2007). Wprowadzenie do hermeneutyki filozoficznej, przeł. L. Łysień. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Horowski, J. (2015). Wychowanie moralne według pedagogiki neotomistycznej. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Janikula, G. (2014). Pedagogiczne aspekty misterium cierpienia ks. Franciszka Blachnickiego. W: J. Stala (red.), Człowiek chory i umierający. Możliwości wsparcia i formy pomocy (s. 99–124). Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II. http://dx.doi.org/10.15633/9788374384117.08.
Jeanrond, W. G. (1999). Hermeneutyka teologiczna. Rozwój i znaczenie, przeł. M. Borowska. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Kapica, J. (1912). Duszpasterstwo a ruch trzeźwości. Włocławek: Drukarnia Dyecezjalna.
Krajewski, W. (red.). (1996). Słownik pojęć filozoficznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”.
Lorenc, W. (2019). Filozofia hermeneutyczna. Inspiracje, klasycy, radykalizacje. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Lota, R. (2008). Pedagogia Ruchu Światło-Życie propozycją „na dzisiejszą godzinę Kościoła”. Paedagogia Christiana, 21(1), 81–95.
Marczewski, M. (2000). Posługa zbawcza Kościoła w ujęciu ks. Franciszka Blachnickiego. Lublin: Wydawnictwo „Polihymnia” Sp. z o.o.
Maryniarczyk, A., Jaroszyński, P., Kiereś, H. i Zdybicka, Z. (red.). (2012). Słownik przewodnik filozoficzny. Osoby – problemy – terminy. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
Milerski, B. (2011). Hermeneutyka pedagogiczna. Perspektywy pedagogiki religii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe ChAT.
Muszala, A. (2020). Dekalog wolnego człowieka. Ksiądz Franciszek Blachnicki. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Nosowski, Z. (2017).Maksymalista Blachnicki. Pobrano 23 stycznia 2023 z: http://wiez.com.pl/2017/02/26/maksymalista-blachnicki.
Przyłębski, A. (2019). Hermeneutyka. Od sztuki interpretacji do teorii i filozofii rozumienia. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
Semenenko, P. (1931).Życie wewnętrzne. Podług nauk konferencyjnych X. Piotra Semenenki C.R. Lwów: Nakładem Zgromadzenia XX Zmartwychwstania Pańskiego.
Skrzyniarz, R., Gajderowicz, M. i Wach, T. (red.). (2013).Wzory i wzorce osobowe w biografistyce pedagogicznej. Lublin: Wydawnictwo „Episteme”.
Stróżewski, W. (1981). Istnienie i wartość. Kraków: Wydawnictwo „Znak”.
Terlecki, R. (2007). Miecz i tarcza komunizmu. Historia aparatu bezpieczeństwa w Polsce 1944–1990. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Terlikowski, T. P. (2020).Tylko prawda nas wyzwoli. Przyszłość Kościoła katolickiego w Polsce. Wywiady Tomasza P. Terlikowskiego. Warszawa: Wydawnictwo „Fronda”.
Terlikowski, T. P. (2021). Franciszek Blachnicki. Ksiądz, który zmienił Polskę. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Trzeźwość narodu – sprawą patriotyczną. Pobrano 25 kwietnia 2023 z: https://kjb24.pl/trzezwosc-narodu-sprawa-patriotyczna/.
Wilczyńska, G. (2018a). Wolny dla… Ks. Franciszek Blachnicki założyciel Ruchu Światło-Życie. Kraków: Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Wilczyńska, G. (2018b). Wychowawca wolnych ludzi. Kraków: Wydawnictwo „Światło-Życie”.
Wodarczyk, A. (1994–1995). Ruch Światło-Życie, osoba założyciela, historia ruchu i rozwój w diecezji katowickiej. Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne, 27–28, 343–357.
Wodarczyk, A. (2008). Prorok żywego Kościoła. Ks. Franciszek Blachnicki – życie i działalność (1921–1987). Katowice: Wydawnictwo „Emmanuel”.
Wodarczyk, A. (2014a). Ksiądz Profesor Franciszek Blachnicki (1921–1987) – wychowawca dzieci i młodzieży, promotor odnowy duchowej i ekumenizmu. W: A. Żywczok (red.), Znajomość, koleżeństwo, przyjaźń. Dynamizm ewoluowania więzi emocjonalnej (s. 147–165). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Wodarczyk, A. (2014b). W trosce o młode pokolenie. Ruch Światło-Życie jako pedagogia nowego człowieka. W: A. Żywczok (red.), Znajomość, koleżeństwo, przyjaźń. Dynamizm ewoluowania więzi emocjonalnej (s. 207–227). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Zającówna, M. (2003). Człowiek w procesie urzeczywistniania i tworzenia wartości. Rozważania psychologiczne w związku z założeniami programowymi ruchu oazowego ks. Franciszka Blachnickiego. W: R. Brom i J. Śliwiok (red.), Ksiądz dr Franciszek Blachnicki – wychowawca młodzieży polskiej. Materiały posesyjne (s. 73–80). Katowice: Drukarnia Archidiecezjalna.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 356
Liczba cytowań: 0
