Dialogo intereligioso nella vita e nell’agire del Movimento dei Focolari
DOI:
https://doi.org/10.12775/PCh.2011.020Abstract
Questo contributo mette in evidenza la dimensione pratica del dialogo interreligioso promosso dal Movimento dei Focolari, fondato nel 1943 in Italia da Chiara Lubich (1920–2008) e presente in oltre 160 paesi. Il suo scopo specifico è l’unità della famiglia umana (cf. Gv 17, 21) e perciò il dialogo interreligioso è coesistente alla sua identità. Esso è il frutto della realizzazione nella vita, specie nelle società multiculturali e multireligiose, del principio cristiano dell’amore del prossimo (cf. Mt 7,12). Come norma etica fondamentale presentata nella forma della regola d’oro, esso è conosciuto in tutte le grandi religioni. Riferendosi al principio dell’amore, il Movimento propone una semplice metodologia del dialogo espressa nella cosidetta arte di amare, che indica quattro principali norme: amare tutti, amare per primi, amare come sè, farsi uno. L’arte di amare mette in evidenza la dialettica dell’amore cristiano, che sta nell’ essere un dono per gli altri. Tale atteggiamento in genere richiama la reciprocità – condizione indispensabile per raggiungere l’unità. Il dialogo interreligioso che il Movimento conduce con i fedeli dell’ebrasimo, dell’islam, dell’induismo e del buddsimo si esprime nelle seguenti dimensioni: dialogo della vita (nasce dai contatti quotidiani con i fedeli di altre religioni); dialogo dell’agire (nella collaborazione in diverse sturutture internazionali ed interreligiose); dialogo degli esperti (tenuto dagli esperti di diverse religioni e tradizioni religiose) e dialogo delle esperienze religiose (lo scambio delle esperienze di vita secondo i libri sacri delle rispettive religioni). Tale dinamica del dialogo interreligioso, in sintonia con l’insegnamento conciliare espresso nel documento Nostra aetate, preserva dal sincretismo, porta alla scoperta delle radici della propria religione, ed anche di tutto ciò che la lega alle altre religioni e di conseguenza all’esperienza della fraternità universale.
References
„Katechizm Kościoła katolickiego”. 2002. Poznań.
Benedykt XVI. „Wolność religijna drogą do pokoju. Orędzie na 44. Dzień Pokoju”. http://diecezja.lublin.pl/news,169.
Benedykt XVI. 2008. „Złota zasada miłości jest zapisana w każdym sercu. Telewizyjne przesłanie do mieszkańców Stanów Zjednoczonych Ameryki. 8 kwietnia 2008”. L’Osservatore Romano 5: 20.
Catalano R.. 2008. „Tam, gdzie nie ma miłości, zanieś ją”. Nowe Miasto 2–3: 115–116.
Ciardi F.. 2005. „Luce e la tua Parola. Dialogo interreligioso e annuncio del Vangelo”. Roma.
Coda P.. 1997. „Nella moschea di Malcolm X.Con Chiara Lubich negli Stati Uniti e in Messico”. Roma.
Coda P.. 1997. „Viaggio in Asia”. Roma.
Coda P.. 1998. „Prologo nella sinagoga di Roma”. W Le luci della menorah. Con Chiara Lubich in Argentina e Brasile, 7. Roma.
Cumer D.. 1998. „Come dialogare? I dialoghi nell’Opera di Maria”. Gen’s 3–4: 15–16.
Dalla Redazione. 2001. „Dialogo con Indù. Si apre la via dell’India”. Mariapoli 1: 4–29.
Dalla Redazione. 2002. „Simposio fra indù e Cristiani”. Mariapoli 6: 10–11.
De Mori B.. 2005. „La reciprocità ‘per il bene’ come luogo d’incontro tra i diritti e la Regola d’oro”. W La regola d’oro come etica universale, 584. Milano.
Fondi E. M., Zanzucchi M.. 2003. „Un popolo nato dal Vangelo”. Milano.
Giostra M.. 2005. „Comunicazione empatica e ‘farsi uno’: una via per strutturare nuovi modelli di intervento nel campo del disagio socjale”. Nuova Umanità 162: 919–927.
Grodź S.. 2003. „Między poszukiwaniem porozumienia a błędnym kołem powrotu do konfliktów. Dialog międzyreligijny chrześcijan i muzułmanów”. W Teologia praktyczna, t. 4, 36. Poznań.
Jan Paweł II. 1996. Encyklika Ut unum sint, w: Encykliki Ojca Świętego Jana Pawła II, Kraków, s. 990–1074.
Jan Paweł II. 2001. „Dialog między kulturami drogą do cywilizacji miłości i pokoju. 8 XII 2000”. L’Osservatore Romano 10.
Jan Paweł II. 2001. „Orędzie na Światowy Dzień Pokoju. 1 stycznia 2001 roku”. L’Osservatore Romano 10.
Jan Paweł II. 2002. „Migracje a dialog międzyreligijny (Orędzie Ojca Świętego na Światowy Dzień Migranta 2002 r.)”. L’Osservatore Romano 4: 5.
Konferencja Episkopatu Polski. 2004. „Dialog – zadanie na nowy wiek”. Biuletyn Ekumeniczny 129: 96.
Libera P.. 2004. „Rola ruchów kościelnych w Europie na podstawie Adhortacji Jana Pawła II Ecclesia in Europa”. Nowe Miasto 2: 8–13.
Loriga P.. 1997. „Graz. Ecumenismo di popolo”. Città Nuova 14: 24–35.
Lubich Ch.. 1986. „Incontri con Oriente”. Roma.
Lubich Ch.. 1986. „L’esperienza spirituale. Testo del discorso pronunciato da Chiara Lubich nella Grande Aula Sacra di Tokio, il 28 dicembre 1981”. W Incontri con Oriente, 18–25. Roma.
Lubich Ch.. 1989. „Klucz do jedności”. Katowice.
Lubich Ch.. 1996. „All’UNESCO, nel conferimento del premio per l’educazione alla pace”. Nuova Umanità 108: 639–644.
Lubich Ch.. 1996. „Discorso nella moschea di Malcolm X”. New York.
Lubich Ch.. 1996. „Premio educazione per la pace. UNESCO”. Parigi.
Lubich Ch.. 1997. „Co nas łączy. W Meczecie im. Malcolma Shabazza w Harlemie”. Nowe Miasto 4: 20–21.
Lubich Ch.. 1997. „Pensieri”. W Scritti spirituali, t.1, 143. Rzym.
Lubich Ch.. 1997. „Viaggio a Ciang Mai”. W Viaggio in Asia, 50–51. Roma.
Lubich Ch.. 2000. „Intervento alla radio Vaticana”. Mariapoli 2: 14.
Lubich Ch.. 2001. „Discorso di Chiara in occasione dell’onorificenza data dall’ambasciatore di Cina presso la Santa Sede, Castelgandolfo, 13 febbraio 2001”. W Le ragioni della convivenza. La convivenza delle ragioni. Atti del Convegno. Castelgandolfo, 1–3 giugno 2001, 25. Roma.
Lubich Ch.. 2001. „Lezione per la laurea honoris causa in pedagogia, Washington, 10 novembre 2000”. Nuova Umanità 135/136: 341–352.
Lubich Ch.. 2001. „Londra 1977: è iniziato il dialogo dell’amore”. W Colloqui con i gen. Anni 1975/2000, 41-42. Rzym.
Lubich Ch.. 2002. „La spiritualità per un vivere insieme, Alla VII Assemblea della Conferenza Mondiale delle Religioni per la Pace, Amman, 29 novembre 1999”. Nuova Umanità 128: 152.
Lubich Ch.. 2003. „Discorso al Supercongresso 2002 a Roma, il 26 maggio 2002”. W Un popolo nato dal Vangelo, 260. Milano.
Lubich Ch.. 2004. „Charyzmat jedności – charyzmat Europy. Przemówienie Chiary Lubich podczas Piątego Zjazdu Gnieźnieńskiego «Europa Ducha»”. Nowe Miasto 3: 11–19.
Lubich Ch.. 2004. „Duchowość jedności nową drogą”. Kraków.
Lubich Ch.. 2004. „Possono le religioni essere partner sul cammino della pace? Seminario interreligioso, Caux, 29 luglio 2003”. Nuova Umanità 152: 161–174.
Lubich Ch.. 2005. „L’arte di amare”. Roma.
Lubich Ch.. 2007. „Charyzmat jedności i psychologia”. W Charyzmat jedności, 322–326. Kraków.
Lubich Ch.. 2007. „L’unità e Gesù crocifisso e abbandonato, fondamenti per una spiritualità di comunione”. W Il dialogo è vita, 69. Roma.
Lubich Ch.. 2007. „Nowy styl życia chrześcijańskiego”. W Charyzmat jedności, 45–49. Kraków.
Lubich Ch.. 2007. „Przemówienie wygłoszone w katedrze w Aachen 13 listopada 1998”. W Charyzmat jedności, 469. Kraków.
Lubich Ch.. 2007. „Statuti Generali. Opera di Maria (Movimento dei Focolari)”. Roma.
Lubich Ch.. 2007. „Z wyznawcami wielkich religii”. W Charyzmat jedności, 466. Kraków.
Lubich Ch.. 2010. „Cosa è un dialogo?”. W Atti – il quinto dialogo, 7. Rocca di Papa.
Łukaszyk R., Miś R., Zimoń H.. 1979. „Dialog z religiami pozachrześcijańskimi”. W Encyklopedia Katolicka, t. 3, 1278. Lublin
Łukaszyk R.. 1979. „Dialog”. W Encyklopedia Katolicka, t. 3, 1258. Lublin.
Muhs W.. 1996. „Parole del cuore”. Milano.
Nagy S.. 1968. „Wprowadzenie do Deklaracji o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich”. W Sobór Watykański II. Konstytucje, Dekrety, Deklaracje, 332. Poznań.
Papieska Rada ds. Dialogu Międzyreligijnego, Kongregacja ds. Ewangelizacji Narodów. 1991. „Dialog i przepowiadanie”. Rzym.
Pastiaux G. J.. 1997. „Précis de pédagogie”. Paris.
Pikus T.. 2004. „Dialog międzyreligijny w katechezie szkolnej”. Wiadomości Archidiecezjalne Warszawskie 12: 1297.
Ratzinger J.. 1999. „Ruchy kościelne i ich teologiczne miejsce”. Communio 114: 78–101.
Redakcja. 2002. „Złota zasada postępowania”. My a Trzeci Świat 7: 15.
Rosik M.. 2006. „Złota zasada”. Niedziela 44: 22.
Saltini R.. 2006. „Laboratorium społeczności chrześcijańskiej”. Nowe Miasto 3: 14–15.
Seneka L. A.. „Listy moralne do Lucyliusza, Edycja komputerowa”. www.źródła.historyczne.prv.pl.
Sobór Watykański II. 1968 „Konstytucja duszpasterska o kościele w świecie współczesnym Gaudium et Spes”. W Sobór Watykański II. Konstytucje, Dekrety, Deklaracje, 550–551. Poznań.
Sobór Watykański II. 2002. „Deklaracja o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich Nostra aetate (odtąd DRN z odnośnym numerem)”. W Sobór Watykański II, Konstytucje, Dekrety, Deklaracje, 334. Poznań.
Sobór Watykański II. 2002. „Deklaracja o wolności religijnej Dignitatis humanae”. W Sobór Watykański II. Konstytucje, Dekrety, Deklaracje. Poznań.
Terrin A.. 1983. „Spiegare o comprendere la religione? Le scienze della religione a confronto”. Bologna.
Wąs A.. „Sobór Watykański II a islam”. http://religie.wiara.pl/doc/471757.Sobor-Watykanski-II-a-islam.
Zambonini F.. 1995. „Przygoda jedności”. Kraków.
Zanzucchi M.. 1997. „Già e non ancora. Il dialogo della vita”. Città Nuova 9: 28–31.
Zanzucchi M.. 1997. „Wśród czarnych muzułmanów”. Nowe Miasto 4.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
Stats
Number of views and downloads: 730
Number of citations: 0