Trust as the Foundation of Social Subjectivity: A Contribution to the Debate on Learning and Citizenship Education
DOI:
https://doi.org/10.12775/PCh.2024.007Keywords
social capital, trust, learning, citizenship education, social networksAbstract
This article discusses issues related to social capital, particularly its key component, trust. The analysis highlights the role of trust in the processes of social learning, both individually and collectively. Research on social trust in the European Union and Germany, as one of its member states, underscores the importance of social trust in countering distrust, conformism, social distance, alienation, social disintegration and other negative contemporary trends that threaten democracy. The conclusions emphasise the importance of accurately diagnosing the social context, local conditions and individual and collective interests. Without this, building social capital in its various dimensions will not increase social subjectivity but will instead exacerbate mutual distrust, passivism, manipulation and other social dysfunctions.
References
Becker, H. i Krüger, Th. (2018). Weiterbildung und Politik. W: R. Tippelt i A. von Hippel (red.), Handbuch Erwachsenenbildung/Weiterbildung (t. 2, s. 913–930). Wiesbaden: Springer VS.
Beierlein, C., Kemper, C. J., Kovaleva, A. i Rammstedt, B. (2012). Kurzskala zur Messung des zwischenmenschlichen Vertrauens. Die Kurzskala Interpersonales Vertrauen (KUSIV3). Working Papers 2012I22 Gesis. Pobrano 16 listopada 2023 z: https://www.gesis.org/fileadmin/kurzskalen/working_papers/KUSIV3_Workingpaper.pdf.
Bertelsmann Stiftung (red.). (2014). Gesellschaftlicher Zusammenhalt in Deutschland. Radar gesellschaftlicher Zusammenhalt – messen was verbindet. Gütersloh: Bertelsmann Stiftung.
Bertelsmann Stiftung (red.). (2018). Vom Unbehagen an der Vielfalt. Gütersloh: Bertelsmann Stiftung.
Bertelsmann Stiftung (red.). (2019). Schwindendes Vertrauen in Politik und Parteien: Eine Gefahr für den gesellschaftlichen Zusammenhalt? Gütersloh: Bertelsmann Stiftung.
Bertelsmann Stiftung (red.). (2020). Gesellschaftlicher Zusammenhalt in Deutschland 2020. Eine Herausforderung für uns alle. Ergebnisse einer repräsentativen Bevölkerungsstudie. Güthersloh: Bertelsmann Stiftung.
Besnard, P. (1988). Problematyka animacji społeczno-kulturalnej. W: M. Debesse i G. Mialaret (red.), Rozprawy o wychowaniu, przeł. Z. Zakrzewska (t. 2, s. 341–376). Warszawa: PWN.
Bourdieu, P. (1986). The Forms of Capital. W: J. Richardson (red.), Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education (s. 241–258). New York: Greenwood Press.
Coleman, J. S. (1990). Foundations of Social Theory. Cambridge: Harvard University Press.
Cremer, H. (2024). Je länger wir schweigen, desto mehr Mut werden wir brauchen. Wie gefährlich die ARD wirklich ist. Berlin: Berlin Verlag.
Denz, H. F., Polak, R., Zuba, R. i Zulehner, P. M. (2000). Die Konfliktgesellschaft. Wertewandel in Österreich 1990–2000. Wien: Czernin Verlag.
EU. (2014). Report on the Public Arts and Cultural Institutions in the Promotion of Cultural Diversity and Intercultural Dialogue. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
EU. (2017). How Culture and the Arts Can Promote Intercultural Dialogue in the Context of the Migratory and Refugee Crisis. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
EU. (2019). From Social Inclusion to Social Cohesion. The Role of Culture Policy. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
Glatz, C. i Eder, A. (2020). Patterns of Trust and Subjective Well-Being Across Europe: New Insights from Repeated Cross-Sectional Analyses Based on the European Social Survey 2002–2016. Social Indicators Research, 148, 417–439.
Gudmundsson, G. i Mikiewicz, P. (2011). Koncepcja kapitału społecznego i jej możliwe użycie w badaniach porównawczych zmierzających do wsparcia reform edukacyjnych. W: P. Mikiewicz (red.), Kapitał społeczny i edukacja. Badanie porównawcze pomiędzy Polską i Islandią. Raport podsumowujący (s. 12–31). Wrocław: Dolnośląska Szkoła Wyższa.
Hafeneger, B. (2019). Politische Bildung. W: R. Tippelt i B. Schmidt-Hertha (red.), Handbuch Bildungsforschung (t. 2, s. 1111–1132). Wiesbaden: Springer VS.
Ipsos. (2022). Interpersonal Trust across the World. A 30-Country Global Advisor Survey. Pobrano 22 stycznia 2024 z: https://www.ipsos.com/sites/default/files/ct/news/documents/2022-03/Global%20Advisor%20-%20Interpersonal%20
Trust%202022%20-%20Graphic%20Report_1.pdf.
Jütte, W. (2002). Soziales Netzwerk Weiterbildung. Analyse lokaler Institutionenlandschaften. Bielefeld: W. Bertelsmann Verlag.
KE. (2022). Eurobarometer-Umfrage: Vertrauen der EU-Bürgerinnen und Bürger in die EU wächst, nachdrückliche Unterstützung für Ukraine-Kurs. Pobrano 14 lutego 2023 z: https://germany.representation.ec.europa.eu/news/ eurobarometer-umfrage-vertrauen-der-eu-burgerinnen-und-burger-die-euwachst-nachdruckliche-2022-09-06_de.
Kurantowicz, E. (2007). O uczących się społecznościach. Wybrane praktyki edukacyjne ludzi dorosłych. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej TWP.
Kurantowicz, E. i Nizińska, A. (2012). Trajektorie uczenia się w instytucjach kształcenia ustawicznego. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Kymlicka, W. (2001). Politics in the Vernacular: Nationalism, Multiculturalism and Citizenship. London: Oxford University Press.
Lehmann, T. (2019). Zusammen sind wir schwach. Pobrano 14 stycznia 2024 z: https://www.spiegel.de/politik/deutschland/thueringen-sachsen-und-brandenburg-was-die-landtagswahlen-gebracht-haben-a-1296301.html.
Lippl, B. (2007). Sozialkapital und politische Partizipation in Europa. W: A. Franzen i M. Freitag (red.), Sozialkapital. Grundlagen und Anwendungen. Sonderheft 47 der Kölner Zeitschrift für Soziologie und Sozialpsychologie (s. 420–459). Wiesbaden: VS Verlag für Sozialwissenschaften.
Martin, I. i Shaw, M. (2006). Developing the Community Dimension of Learning. W: A. Fragoso, E. Lucio-Villegas i E. Kurantowicz (red.), Human Development and Adult Learning. Faro: Universidade do Algarve.
McLaughlin, T. H. (1992). Citizenship, Diversity and Education: A Philosophical Perspective. Journal of Moral Education, 21(3), 229–242.
Mikiewicz, P. (2005). Społeczne światy szkół średnich. Od trajektorii marginesu do trajektorii elit. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Mikiewicz, P. (2011). Edukacja i kapitał społeczny – przyczynek do badań związków funkcjonowania miasta i szkoły. Forum Socjologiczne, 2, 73–88.
Mikiewicz, P. (2014). Kapitał społeczny i edukacja. Perspektywy teoretyczne i aplikacje empiryczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Mikiewicz, P. (2021). Social Capital and Education – An Attempt to Synthesize Conceptualization Arising from Various Theoretical Origins. Cogent Education, 8(1), 1–15. https://doi.org/10.1080/2331186X.2021.1907956.
Moosbrugger, R., Bacher, J., Kupfer, A. i Prandner, D. (2019). Bildungsarmut und politische Teilhabe. W: G. Quenzel i K. Hurrelmann (red.), Handbuch Bildungsarmut (s. 555–582). Wiesbaden: Springer VS.
Morrone, A., Tontoranelli, N. i Ranuzzi, G. (2009). How Good is Trust. Measuring Trust and its Role for the Progress of Societies. OECD Statistic Working Papers 2009/3. Pobrano 27 czerwca 2024 z: https://www.oecd-ilibrary.org/docserver/220633873086.pdf?expires=1719508733&id=id&accname=guest&checksum=732EBBA1D2A977C124906F98F87CB8A2.
Negt, O. (2010). Der politische Mensch. Demokratie als Lebensform. Göttingen:
Steidl Verlag.
Payer, H. (2008). Die Kunst des Netzwerkens. W: S. Bauer-Wolf, H. Payer i G. Scheer (red.), Erfolgreich durch Netzwerkkompetenz. Handbuch für Regionalentwicklung (s. 23–46). Wien: Springer Verlag.
Przybylska, E. i Wajsprych, D. (2019). Współczesne dyskursy o edukacji kulturowej w Polsce i w Niemczech. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Przybylska, E. i Wajsprych, D. (2020). Identification of Cultural Practices among Young Adults: A Context-Sensitive Analysis. Studia Warmińskie, 57, 57–73.
Putnam, R. D. (1993). Making Democracy Work. Princeton: Princeton University Press.
Putnam, R. D. (2008). Samotna gra w kręgle. Upadek i odrodzenie wspólnot lokalnych w Stanach Zjednoczonych, przeł. P. Sadura i S. Szymański. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Rosenberg, M. (1956). Misanthropy and Political Ideology. American Sociological Review, 21(6), 690–695.
Rosenberg, M. (1957). Misanthropy and Attitudes toward International Affairs. Journal of Conflict Resolution, 1(4), 340–345.
Rotter, J. B. (1967). A New Scale for the Measurement of Interpersonal Trust. Journal of Personality, 35, 651–665.
Sander, W. (2004). Politik in der Schule. Kleine Geschichte der politischen Bildung in Deutschland. Marburg: Schüren.
Sander, W. (2009). Was ist politische Bildung? Pobrano 14 lutego 2024 z: https://
www.bpb.de/lernen/kulturelle-bildung/59935/was-ist-politische-bildung/.
Schaller, F. (2020). Die Politik der Bildungsarmut. Schul- und Bildungspolitik in Deutschland seit PISA. Baden-Baden: Nomos Verlagsgesellschaft.
Sztompka, P. (2016). Kapitał społeczny. Teoria przestrzeni międzyludzkiej. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Tippelt, R. (2005). Pädagogische Netzwerkarbeit und interorganisationales Kompetenzmanagement – Anmerkungen zur innovativen Praxis am Beispiel lernender Regionen und Metropolen. W: M. Göhlich, C. Hopf i I. Sausele (red.), Pädagogische Organisationsforschung (s. 233–245). Wiesbaden: VS Verlag für Sozialwissenschaften.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 60
Number of citations: 0
