Właściwości składniowo-semantyczne jednostek z ciągami 'o mał-' i 'omal'
DOI:
https://doi.org/10.12775/LinCop.2019.010Słowa kluczowe
semantyka, składnia, jednostka leksykalna, jednostka funkcyjna, operatory metapredykatywne, aproksymacjaAbstrakt
Artykuł zawiera analizę składniowo-semantyczną jednostek leksykalnych z ciągami o mał- oraz omal, np. o mało co; o mały włos, a; o mały figiel; omal nie; omalże. Wyrażenia te otwierają miejsca walencyjne dla różnych klas części mowy, najczęściej łączą się z czasownikami. Należą do klasy operatorów metapredykatywnych. Badane jednostki mają wspólny komponent semantyczny ‘niewiele brakowało do tego, aby stało się to, o czym mowa’.
Bibliografia
Bogusławski A., 1976, O zasadach rejestracji jednostek języka, Poradnik Językowy 8, s. 356–364.
Bogusławski A., 2003, Aspekt i negacja, Warszawa: Wydawnictwo Takt.
Dobaczewski A., 1998, Cechy składniowe i semantyczne polskich dopowiedzeń potwierdzających, Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.
Grochowski M., 1986, Polskie partykuły. Składnia, semantyka, leksykografia, Wrocław: Ossolineum.
Grochowski M., 1997, Wyrażenia funkcyjne. Studium leksykograficzne, Kraków: Wydawnictwo Instystutu Języka Polskiego PAN.
Grochowski M., 2000, Nieciągłe jednostki języka z segmentem nie. Wybrane problemy składni zewnętrznej, wewnętrznej i leksykografii, w: M. Balowski, W. Chlebda (red.), Frazeografia słowiańska: księga pamiątkowa poświęcona prof. dr hab. Halinie A. Lilicz, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, s. 215–220.
Grochowski M., 2001, O hasłowaniu nieciągłych jednostek języka z segmentem izolowanym, w: W. Gruszczyński et al. (red.), Nie bez znaczenia... Prace ofiarowane Profesorowi Zygmuntowi Saloniemu z okazji jubileuszu 15000 dni pracy naukowej, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, s. 87–97.
Grochowski M., 2015, Operatory metapredykatywne a operatory metatekstowe. Partykuły w strukturze wypowiedzenia, w: S. Gajda, I. Jokiel (red.), Polonistyka wobec wyzwań współczesności. V Kongres Polonistyki Zagranicznej, Opole, s. 125–133.
Grochowski M., 2018a, Operatory metapredykatywne otwierające pozycję dla komparatywu, Prace Filologiczne LXXII, s. 59–70.
Grochowski M., 2018b, Asymetria semantycznych i gramatycznych ograniczeń stopniowania przymiotników w języku polskim, w: Z. Greń (red.), Z polskich studiów slawistycznych, Seria 13, t. 2, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, s. 83–92.
Grochowski M., Kisiel A., Żabowska M., 2018, Zasady opisu jednostek funkcyjnych w WSJP PAN, w: P. Żmigrodzki (red.), Wielki słownik języka polskiego PAN. Geneza, koncepcja, zasady opracowania, Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, s. 191–203, [online] https://wsjp.pl/pobieranie/WSJP-geneza.pdf.
Grzegorczykowa R., Laskowski R., Wróbel H. (red.), 1998, Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Janus E., 1981, Wykładniki intensywności cechy (na materiale polskim i rosyjskim), Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo PAN.
Jodłowski S., 1976, Podstawy polskiej składni, Warszawa: PWN.
Kleszczowa K., 2005, Przestrzeń semantyczna kategorii „zupełności”, w: M. Balowski, W. Chlebda (red.), Ogród nauk filologicznych. Księga jubileuszowa poświęcona Profesorowi Stanisławowi Kochmanowi, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, s. 293 –301.
Kleszczowa K., 2010, Polskie określniki niepełnej zupełności, w: R. Przybylska, J. Kąś, K. Sikora (red.), Symbolae grammaticae in honorem Boguslai Dunaj, Kraków: Księgarnia Akademicka, s. 331–339.
Laskowski R., 1998, Kategorie morfologiczne języka polskiego – charakterystyka funkcjonalna, w: R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN s. 151–224.
Markowski A. (red.), 2007, Wielki słownik ortograficzny, Warszawa: Langenscheidt.
Nowak F., Polański E. (red.), 1995, Słownik ortograficzny, Katowice: Videograf.
Szumińska B., 1997a, O znaczeniu i łączliwości wyrażeń prawie i niemal, Acta Universitatis Nicolai Copernici. Filologia Polska 48, s. 61–71.
Szumińska B., 1997b, Relacje semantyczne między ledwie a omal nie, Polonica 18, s. 141–146.
Szumińska B., 1998, Opozycja semantyczna jednostek leksykalnych prawie i niemal, Polonica 19, s. 93–101.
Szumińska-Suty B., 1998, Polskie przysłówki kwantyfikujące o znaczeniu niepełności, Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika (rozprawa doktorska).
Wajszczuk J., 1997, System znaczeń w obszarze spójników polskich: wprowadzenie do opisu, Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.
Wajszczuk J., 2010, Functional Class (so Called „Part of Speech”) Assignment as a Kind of Meaning-Bound Word Syntactic Information, Cognitive Studies / Études Cognitives 10, s. 15–33.
Wierzbicka A., 1987, The semantics of quantitative particles in Polish and in English, w: A. Bogusławski, B. Bojar (red.), Od kodu do kodu, Warszawa, s. 175–189.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 770
Liczba cytowań: 0