Semantic characterisation of expressions chcąc nie chcąc and mimo woli
DOI:
https://doi.org/10.12775/LinCop.2013.007Keywords
will, thinking, choice, modality, semantic explicationAbstract
The article discusses lexical units chcąc nie chcąc and mimo woli, which are used in contemporary Polish. Firstly, the author justifies why she considered chcąc nie chcąc and mimo woli as lexical units. Later, she describes features of the expressions under discussion by showing restrictions in their lexical collocations. Among other things, the author investigates whether there is a component communicating necessity in the expression chcąc nie chcąc and whether the unit mimo woli refers to a moment preceding the initiation of an action. The analysis conducted in the article shows that when we describe an activity with the expression mimo woli, we declare that somebody did not decide on initiating it. Whereas the expression chcąc nie chcąc, states that something caused a given action and that it was not the will of the person who initiated it to do so. At the end of the article, the author presents the semantic explications of the expressions studied.
References
Arendt H., 1996, Wola, przeł. R. Piłat, Warszawa: Spółka Wydawnicza „Czytelnik”.
Arystoteles, 1956, Etyka Nikomachejska, przeł. i oprac. D. Gromska, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Bańko M. (red.), 2000, Inny słownik języka polskiego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Bogusławski A., 1990, O „wolności woli”, Etyka 25, s. 191–227.
Bogusławski A., 1993, O proporcjonalności w języku i jej warunkach, w: J. Sambor, J. Linde-Usiekniewicz, R. Huszcza (red.), Językoznawstwo synchroniczne i diachroniczne. Tom poświęcony pamięci A. Weinsberga, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Bogusławski A., 2003, Aspekt i negacja, Warszawa: Instytut Lingwistyki Stosowanej i Katedra Lingwistyki Formalnej UW.
Danielewiczowa M., 2002, Wiedza i niewiedza. Studium polskich czasowników epistemicznych, Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.
Doroszewski W. (red.), 1996, Słownik języka polskiego, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Dubisz S. (red.), 2003, Uniwersalny słownik języka polskiego, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Dunaj B. (red.), 1996, Słownik współczesnego języka polskiego, Warszawa: Wilga.
Duraj-Nowosielska I., 2007, Robić coś i coś powodować, Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.
Duraj-Nowosielska I., 2012, Nie przypadkiem o niechcący, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Elzenb erg H., 1990, Wartość a powinność (Tekst żemłosławski), Etyka 25, s. 17– 45.
Grochowski M., 1980, Pojęcie celu: studia semantyczne, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Holvoet A., 1989, Aspekt a modalność w języku polskim na tle ogólnosłowiańskim, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Linde S. B., 1807–1814, Słownik języka polskiego, Warszawa: Drukarnia XX. Piiarów.
Łukasiewicz J., 1961, Analiza i konstrukcja pojęcia przyczyny, w: idem, Z zagadnień logiki i filozofii, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 114–128.
Ryle G., 1970, Czym jest umysł?, przeł. W. Marciszewski, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Rytel D., 1982, Leksykalne środki wyrażania modalności w języku czeskim i polskim, Wrocław: Zakład Narodowy im. Osolińskich, Wydawnictwo PAN.
Szymczak M. (red.), 1995, Słownik języka polskiego, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Wróbel H., 1975, Składnia imiesłowów czynnych we współczesnej polszczyźnie, Katowice: Uniwersytet Śląski.
Żochowska N., 2012, Czy „mimo woli” jest jednostką języka?, Tekstura 1(3), s. 171–183.
Żochowska N., 2013, Charakterystyka semantyczna jednostki odruchowo na tle innych przysłówków dotyczących myślenia, woli i świadomości, Poradnik Językowy 9, s. 57–66.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
Stats
Number of views and downloads: 495
Number of citations: 0