Kontrastywne badanie właściwości semantyczno-składniowych czasowników w perspektywie leksykograficznej
DOI:
https://doi.org/10.12775/LinCop.2017.007Słowa kluczowe
składnia semantyczna/eksplikacyjna, teoria składniowa Stanisława Karolaka, polska szkoła składni semantycznej, schemat eksplikacyjny, składnia konfrontatywnaAbstrakt
Autorzy przedstawiają założenia i problemy wynikające z realizacji projektu badawczego, którego przedmiotem jest porównawcza analiza gramatycznych schematów eksplikacji struktur propozycjonalnych, zakodowanych w znaczeniu czasowników mentalnych i sentymentalnych współczesnego języka bułgarskiego, polskiego i rosyjskiego. Opierając się na teorii składniowej autorstwa Stanisława Karolaka (1984; 2002), autorzy wytworzyli zintegrowane słowniki syntaktyczne czasowników danych klas w trzech językach, co stanowi bazę ich badania kontrastywnego. W artykule wskazano najważniejsze problemy rozwiązywane w projekcie badawczym – dotyczą one opisu zjawiska polisemii w perspektywie składniowej, segmentacji hasła słownikowego, składniowej interpretacji temporalności wewnętrznej, realizacji diatezy, a także dopuszczalności różnych stopni wyzerowania pozycji argumentu propozycjonalnego.
Bibliografia
Kaleta Z., 1995, Gramatyka języka polskiego dla cudzoziemców, Kraków: Wydawnictwo UJ.
Karolak S., 1984, Składnia wyrażeń predykatywnych, w: Z. Topolińska (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 11–212.
Karolak S., 1999, Walencja, w: K. Polański (red.), Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław: Ossolineum, s. 629–630.
Karolak S., 2001, Od semantyki do gramatyki. Wybór rozpraw, Warszawa: Instytut Slawistyki PAN.
Karolak, S., 2002, Podstawowe struktury składniowe języka polskiego, Warszawa: Instytut Slawistyki PAN.
Karolak S., 2008, Semantyczna kategoria aspektu, [w serii:] Gramatyka konfrontatywna bułgarsko-polska, t. 8, Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.
Kiklewicz A., 2014, Nowe gatunki – nowa składnia? Realizacja podstawowych struktur zdaniowych w tekstach forów internetowych (na przykładzie zdań z verba cogitandi), w: D. Scheller-Boltz (red.), Die polnische Sprache – 25 Jahre nach der Wende, Hildesheim / Zürich / New York: Georg Olms Verlag, s. 285–310.
Kiklewicz A., 2015, Синтаксическая информация в лексикографическом описании слова (на примере ментальных глаголов), w: A. Kamalova (red.), Русская лексикография вчера, сегодня, завтра, Olsztyn: CBEW, s. 33–57.
Kiklewicz A., 2016a, Русский язык в модели экспликативного синтаксиса, Przegląd Wschodnioeuropejski VII/1, s. 133–152.
Kiklewicz A., 2016b, Синтаксические характеристики русских и польских интернет-форумов (на материале простых и сложных предложений с ментальными предикатами), in: B. Tosović, A. Wonisch (Hrsg.), Interaktion von Internet und Stilistik, Internet und Stil, Graz: Institut für Slawistik, s. 93–110.
Kiklewicz A., Korytkowska M. (red.), 2010, Podstawowe struktury zdaniowe języków słowiańskich: białoruski, bułgarski, polski, Olsztyn: CBEW.
Kiklewicz A., Korytkowska M., 2012, Экспликативный синтаксис как информационная база лексико-графического описания глаголов (на материале польского и русского языков), Acta Linguistica Petropolitana VIII (3), s. 279–297.
Kiklewicz A., Korytkowska M., 2013a, Modelowanie płaszczyzny syntaktycznej a segmentacja hasła słownikowego (na przykładzie języków słowiańskich), Biuletyn PTJ LXVIII, s. 49–68.
Kiklewicz A., Korytkowska M., 2013b, Моделирование синтаксической структуры как основа сегментации словарной статьи. w: J. Lubocha- Kruglik/M. Borek (red.), Konfrontacje składniowe. Nowe fakty, nowe idee, Katowice: Wydawnictwo UŚ, s. 159–170.
Kokot-Góra K., 2015a, Łączliwość leksykalna jako realizacja struktury semantycznej wyrazu (na przykładzie kolokacji rzeczownika nagroda), w: I. Kosek, R. Makarewicz, K. Zawilska (red.), Nowe zjawiska w języku, tekście i komunikacji, t. 5, Olsztyn: Wydawnictwo UWM, s. 114–125.
Kokot-Góra K., 2015a, Nagroda and nagradzanie (reward and awarding a prize) In a semantic syntax model, Prace Językoznawcze VII/4, s. 24–40.
Korytkowska M., 1992, Typy pozycji predykatowo-argumentowych, [w serii:] Gramatyka konfrontatywna bułgarsko-polska, t. 5, Warszawa: Instytut Slawistyki PAN.
Korytkowska M., 2017, Intensja czy ekstensja? (o pewnych dylematach przy analizie struktur predykatowo-argumentowych), Prace Filologiczne LXX, s. 111–125.
Korytkowska M., Kiklewicz A., 2013, O modelu składni semantycznej w perspektywie opisu leksykograficznego czasowników (na materiale języka bułgarskiego i polskiego), w: L. Krumova-Cvetkova et al. (red.), 70 Years Bulgarian Academic Lexicography, Sofia: BAN, s. 124–132.
Korytkowska M., Kiklewicz A., 2016, O pis właściwości walencyjnych czasowników na podstawie teorii składni eksplikacyjnej – problemy konfrontatywne i leksykograficzne (na przykładzie języka bułgarskiego, polskiego i rosyjskiego), w: K. Skwarska, E. Kaczmarska (red.), Výzkum slovesné valency ve slovanských zemích, Praha: Slovanský ústav AV ČR, s. 291–304.
Korytkowska M., Małdżiewa W., 2002, Od zdania złożonego do zdania pojedynczego (nominalizacja argumentu propozycjonalnego w języku polskim i bułgarskim), Toruń: Wydawnictwo UMK.
Korytkowska M., Mazurkiewicz-Sułkowska J., 2014, O konfrontatywnym badaniu polskich i bułgarskich czasowników mentalnych, Rocznik Slawistyczny 63, s. 47–76.
Mazurkiewicz-Sułkowska J., 2008, Wyrażanie kategorii inchoatywności w językach polskim, bułgarskim i białoruskim, Łódź: Wydawnictwo UŁ.
Mielczuk I. A. [= Мельчук И. А.] (2013), Опыт теории лингвистических моделей «Смысл – текст», Москва: Языки русской культуры.
Nikołowska B. [= Николовска В.], 2012, Полска семантичка синтакса, Прилози (Contributions) XXXVI (1–2), s. 235–254.
Papierz M., 2013, Podstawowe struktury składniowe współczesnego języka słowackiego, Kraków: Wydawnictwo UJ.
Zatorska A., 2013, Polskie i słoweńskie predykatory kauzatywne z parafrazą przymiotnikową, Łódź: Wydawnictwo UŁ.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2018 Linguistica Copernicana
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 245
Liczba cytowań: 0
