Analiza semantyczno-składniowa wybranych jednostek z segmentem wystarczy
DOI:
https://doi.org/10.12775/LinCop.2016.008Słowa kluczowe
wystarczy, jednostka języka, semantyka, składnia, czasownikAbstrakt
Przedmiotem zainteresowania w artykule są cztery jednostki języka współtworzone przez ciąg wystarczy: cośa wystarczyło, żeby p; cośa wystarczyło do tego, żeby p; cośa wystarczyło komuśn do czegośb i wystarczyło, że q, a p. Analiza kontekstów składniowych oraz przeprowadzone testy wykazały, że cechą wspólną wszystkich tych ciągów jest to, że nadawca za ich pomocą informuje, że jakieś zdarzenie/stan rzeczy wywołało inne zdarzenie/stan rzeczy oraz że ktoś na podstawie swojej wiedzy o świecie mógł pomyśleć, że dane zdarzenie/stan rzeczy nie wywoła innego zdarzenia/stanu rzeczy. Dalsze badania pokazały, że jednostki cośa wystarczyło komuśn do czegośb i cośa wystarczyło do tego, żeby p implikują ponadto, że zdarzenia/stany rzeczy będące skutkami innych zdarzeń/stanów rzeczy, są czymś chcianym. Szczegółowe rozważania wykazały również, że nadawca, wybierając wyrażenia cośa wystarczyło komuśn do czegośb oraz wystarczyło, że q, a p, chce zasygnalizować odbiorcy, że między zdarzeniami/stanami rzeczy, o których mowa w zdaniu, upłynęło niewiele czasu.
Bibliografia
Apresjan J., 1995, Semantyka leksykalna. Synonimiczne środki języka, tłum. Z. Kozłowska, A. Markowski, Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Bańko M. (red.), 2000, Inny słownik języka polskiego, t. 1–2, Warszawa: PWN.
Bogusławski A., 1972, O wyrażeniach oznaczających zmianę, w: A. Wierzbicka (red.), Semantyka i słownik, Wrocław: Ossolineum, s. 147–149.
Bogusławski A., 1974, O rozkaźniku, Prace Filologiczne, t. 25, s. 191–198.
Bogusławski A., 1976, O zasadach rejestracji jednostek języka, Poradnik Językowy, z. 8, s. 356–364.
Bogusławski A., 1991, Semantic primes for agentive relations, Lingua Posnaniensis XXXII–XXXIII, s. 39–64.
Bogusławski A., 1998, Preliminaria gramatyki operacyjnej, tłum. R. Gozdawa-Gołębiowski, Polonica XIII, s. 163–223.
Bogusławski A., 2003, Aspekt i negacja, Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.
Bogusławski A., 2007, A Study in the Linguistics-Philosophy Interface, Warszawa: BEL Studio.
Bogusławski A., Danielewiczowa M., 2005, Verba polona abscondita. Sonda słownikowa III, Warszawa: Elma Books.
Bogusławski A., Wawrzyńczyk J., 1993, Polszczyzna, jaką znamy. Nowa sonda słownikowa, Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.
Danielewiczowa M., 2002, Wiedza i niewiedza. Studium polskich czasowników epistemicznych, Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.
Danielewiczowa M., 2012, W głąb specjalizacji znaczeń. Przysłówkowe metapredykaty atestacyjne, Warszawa: BEL Studio.
Doroszewski W. (red.), 1958–1969, Słownik języka polskiego, t. 1–11, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Doroszewski W. (red.), 1982, Słownik poprawnej polszczyzny PWN, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Dubisz S. (red.), 2003, Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 1–4, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Dunaj B. (red.), 1996, Słownik współczesnego języka polskiego, Warszawa: Wydawnictwo Wilga.
Duraj-Nowosielska I., 2007, Robić coś i coś powodować: opozycja agentywności i kauzatywności w języku polskim, Warszawa: Wydział Polonistyki UW.
Duraj-Nowosielska I., 2012a, Kilka uwag o wpływie przycisku zdaniowego na interpretację przysłówków-modyfikatorów intencjonalności (na przykładzie niechcący, przypadkiem), Linguistica Copernicana 1 (7), s. 113–138.
Duraj-Nowosielska I., 2012b, Nie przypadkiem o niechcący. Szkic semantyczny, Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Duraj-Nowosielska I., 2012c, O (tajemniczej) roli intencjonalnego działania w zdaniach z przysłówkiem „przypadkiem”, Linguistica Copernicana 2 (8), s. 127–171.
Grochowski M., 1980, Pojęcie celu: studia semantyczne, Wrocław: Ossolineum.
Karolak S., 1996, O semantyce aspektu (w dwudziestą rocznicę publikacji rozprawy
F. Antinucciego i L. Gebert „Semantyka aspektu czasownikowego”), Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego 52, s. 9–56.
Miodek J., 2002, Słownik ojczyzny polszczyzny, Wrocław: Wydawnictwo Europa.
Polański K. (red.), 1992, Słownik syntaktyczno-generatywny czasowników polskich, t. 5, Wrocław: Ossolineum.
Saloni Z., Świdziński M., 1998, Składnia współczesnego języka polskiego, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Szupryczyńska M., 1996, Pozycja składniowa frazy celownikowej w zdaniu polskim, Toruń: Top Kurier.
Szymczak M. (red.), 1978–1981, Słownik języka polskiego, t. 1–3, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Wajszczuk J., 1997, System znaczeń w obszarze spójników polskich. Wprowadzenie do opisu, Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.
Wajszczuk J., 2005, O metatekście, Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.
Wierzbicka A., 1966, Czy istnieją zdania bezpodmiotowe, Język Polski XLIV, s. 177– 196.
Wierzbicka A., 2006, Semantyka: jednostki elementarne i uniwersalne, przekł. A. Głaz, K. Korżyk, R. Tokarski, Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Wierzbicka E., 1991, Synonimia składniowa konstrukcji przyczynowo-skutkowych we współczesnej polszczyźnie, Warszawa: Wydawnictwo UW
Żmigrodzki P. (red.), 2012–…, Wielki słownik języka polskiego, [online:] http://wsjp.pl/.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 447
Liczba cytowań: 0