O historii i etymologii rzeczownika "chojrak".
DOI:
https://doi.org/10.12775/LinCop.2015.009Słowa kluczowe
gwara warszawska, etymologia, leksykologia, rusycyzm, wyrazy obceAbstrakt
Niniejszy artykuł poświęcony jest najwcześniejszej historii i etymologii rzeczownika "chojrak". Autor zwraca uwagę na fakt, że wyraz ten występuje w gwarze warszawskiej już w pierwszej dekadzie XX w. w trzech wariantach, tj. "chojrak" (od 1910 r.), "hojrak" (od 1906 r.) i "ojrak" (od 1903 r.). Jeśli chodzi o etymologię, autor stara się wykazać, ze został on zapożyczony z języka rosyjskiego. Zgodnie z jego hipotezą pol. "chojrak" pochodzi z wyrazu хоряк ‘господин’ (‘pan’), który jest poświadczony w rosyjskim żargonie kramarzy, rzemieślników i żebraków na terenie guberni włodzimierskiej w XIX w.
Bibliografia
Bańkowski A., 2000, Etymologiczny słownik języka polskiego, t. I–II, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Boryś W., 2005, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Długosz-Kurczabowa K., 2008, Wielki słownik etymologiczno-historyczny języka polskiego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
[ISJP] Bańko M. (red.), 2000, Inny słownik języka polskiego, t. I–II, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kania S., 1995, Słownik argotyzmów, Warszawa: Wiedza Powszechna.
Kąś J., 2011, Słownik gwary orawskiej, Kraków: Księgarnia Akademicka.
Kobylińska j., 2001, Słownik gwary gorczańskiej (zagórzańskiej), Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej.
Korczak J., 1906, Dziecko salonu, Warszawa: Nakładem Księgarni Powszechnej.
Lechnicka-Kroh Z., 1974, Wybrane przykłady gwary ulicznej Warszawy w latach 1946–1971, Rocznik Warszawski XII, s. 219–255.
Ludwikowski W., Walczak H., 1922, Żargon mowy przestępców „Blatna muzyka”: ogólny zbiór słów gwary złodziejskiej, Warszawa: R. Szrajber.
Malmor I., 2009, Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa–Bielsko-Biała: Park, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Szkolne PWN.
Prijomyszewa M. N. [Приёмышева, М.Н.], 2009, Тайные и условные языки в России XIX века, Части I–II, Санкт-Петербург: Нестор – История (Российская Академия Наук. Институт лингвистических исследований).
[PSWP] Zgółkowa H. (red.), 1994–2005, Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, t. I-L, Poznań: Wydawnictwo „Kurpisz”.
Putrament J., 1980, Pół wieku. Poślizg, Warszawa: Czytelnik.
Seiffert-Nauka I., 1992, Dawny dialekt miejski Lwowa, cz. 1: Gramatyka, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
[SGP] Karaś M. et al. (red.), 1982–, Słownik gwar polskich, Wrocław et al.: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
[SJP] Doroszewski W. (red.), 1958–69, Słownik języka polskiego, t. I–X, Warszawa: Wiedza Powszechna.
[SJP-PWN] Szymczak M. (red.), 1999, Słownik języka polskiego, t. I–III, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Sławski F., 1952–75, Słownik etymologiczny języka polskiego, t. I–V, Kraków: Nakładem Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego.
Stępniak K., 1993, Słownik tajemnych gwar przestępczych, współpr. Z. Podgórzec, Londyn: Puls Publications Ltd.
[USJP] Dubisz S. (red.), 2006, Uniwersalny słownik języka polskiego, t. I–IV, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Wieczorkiewicz B., 1966, Słownik gwary warszawskiej XIX wieku, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
[WSJP-KWN] Dereń E., Polański E., 2012, Wielki słownik języka polskiego, Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Naukowe.
[WSJP-ŚK] Sobol E. (red.), 2006, Wielki słownik języka polskiego, Warszawa: Świat Książki.
Zbyszewski W. A., 1951, Polonia belgijska, Kulura II/XL–III/LXI, s. 105–112.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 5695
Liczba cytowań: 0
