Polska i rosyjska jednostka języka: jednoznaczne implikacyjne 'a'
DOI:
https://doi.org/10.12775/LinCop.2024.006Słowa kluczowe
implikacja, oznajmienie, jednostka języka, dowód, dopowiedzenie, hipoteza relatywizmu językowegoAbstrakt
Przedmiotem artykułu jest wyrażenie a (perceptybilnie tożsame w języku polskim i rosyjskim). W pierwszej części jest ono poddane analizie semantycznej wraz z wywodem formalnym pokazującym, że jest to wyrażenie monosemiczne, we wszystkich możliwych (wskazanych eksplicytnie) kontekstach składniowych niosące sens implikacyjny, przy czym, w przeciwieństwie do (również implikacyjnego) i, poprzednik obejmuje dodatkowo prawdziwość tautologii α ∨ ~ α (bez jej odrębnego stwierdzania). W kolejnych częściach artykułu przedstawione są krytyczne komentarze dotyczące opisu a w polskiej literaturze przedmiotu, obserwacje porównawcze na temat i, a na tle słowiańskim i ogólnojęzykowym oraz uwagi o roli pol. i ros. opozycji i vs a w teorii relatywizmu językowego.
Bibliografia
Bednarczuk L., 1964, Zagadnienie formalnej klasyfikacji spójników, Lingua Posnaniensis X, s. 79–96.
Bednarczuk L., 1967, Polskie spójniki parataktyczne, Wrocław: Ossolineum.
Bednarczuk L., 1971, Indo-European Parataxis, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej.
Bednarczuk L., 1993, Sur la classification formelle des conjonctions, w: W. Banyś, L. Bednarczuk, K. Bogacki (red.), Études de linguistique romane et slave, Kraków: Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie, Universitas, s. 49–52.
Bogusławski A., 2023, Wybrane obserwacje logiczno-lingwistyczno-filozoficzne, Warszawa.
Danielewiczowa M., 2014, Struktura i znaczenie eksklamatywów. Na materiale współczesnej polszczyzny, Warszawa: Uniwersytet Warszawski, Katedra Lingwistyki Formalnej.
Danielewiczowa M., 2015, Między niebem a ziemią czy między niebem i ziemią?, Poradnik Językowy, z. 2, s. 33–43.
Fontański H., 1981, Stosunki współrzędności w zdaniu pojedynczym w języku polskim i rosyjskim, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Gehrmann M., 1988, Adversative Konjunktionen des Polnischen im Vergleich zum Deutschen, w: B. Kunstmann-Müller (red.), Konfrontative Untersuchungen zu Funktionswörtern. (Adversative Konnektive), Berlin: Akademie der Wissenschaften, s. 133–147.
Gehrmann M., 1992a, Konektor i kontrast: dwa typy konstrukcji adwersatywnych w języku polskim i niemieckim (studium konfrontatywne), w: Studia gramatyczne X, Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, s. 119–132.
Gehrmann M., 1992b, Typy konstrukcji adwersatywnych w języku polskim i niemieckim, w: Studia gramatyczne X, Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, s. 105–117.
Grochowski M., 1986, Polskie partykuły. Składnia, semantyka, leksykografia, Wrocław: Ossolineum.
Jodłowski S., 1976, Podstawy polskiej składni, Warszawa: PWN.
Klemensiewicz Z., 1957, Zarys składni polskiej. Wersja rozszerzona, Warszawa: PWN.
Skorupka S., Auderska H., Łempicka Z. (red.), 1969, Mały słownik języka polskiego, wyd. 4V, Warszawa: PWN.
Szymczak M. (red.), 1978–1981, Słownik języka polskiego, Warszawa: PWN.
Tokarski J., 1951, A ileż to kłopotu … ze spójnikiem a, Poradnik Językowy, z. 2, s. 12–16, z. 3, s. 1–6.
Wajszczuk J., 1997, System znaczeń w obszarze spójników polskich. Wprowadzenie do opisu, Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.
Wajszczuk J., 2005, O metatekście, Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.
Wajszczuk J., 2007, Koniunkcja w języku naturalnym. Próba opisu systemowego, Warszawa (ms.).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Andrzej Bogusławski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 55
Liczba cytowań: 0
