Rodzimowierstwo a straight edge. Budowanie aryjskiego ducha w skrajnie prawicowym neopogaństwie słowiańskim
DOI:
https://doi.org/10.12775/lud102.2018.17Parole chiave
straight edge, neopogaństwo, skrajna prawica, ciało, duch, jedzenie, ograniczenia żywieniowe, używkiAbstract
Neopogaństwo nie jest „religią wolności”. W obrębie ruchu istnieją ścieżki, które ufundowane są na zasadach porządku, dyscypliny i ograniczeń, a szczególnie dotyczy to skrajnie prawicowego neopogaństwa. Z uwagi na to, że w dużej mierze idee te znajdują swój wyraz na gruncie jedzenia i picia, pewne analogie z lewicową subkulturą straight edge nasuwają się same. Podobieństwo to, wobec historycznych związków między subkulturami skinhead i punk, nie jest szczególnie zaskakujące, niemniej skłania do zgłębienia znaczenia stylu życia straight edge dla skrajnie prawicowych neopogan. Koncentrując się na Zakonie Zadrugi „Północny Wilk” działającym na terenie Polski, ukażę, że straight edge służy nie tyle budowaniu (czystego) ciała co raczej ducha. Silne, zdrowe ciało jest nieodzowne w odgrywaniu roli aryjskiego wojownika, ale to nie wyjaśnia istnienia ograniczeń dotyczących spożywania alkoholu czy zakazów zażywania narkotyków i krzyżowania się z przedstawicielami innych ras. Czystość pojmowana jest w kategoriach duchowych, a straight edge służy utrzymywaniu granic symbolicznych wobec innych skrajnie prawicowych neopogan.Riferimenti bibliografici
Aitamurto, K., Gaidukov A. (2013). Russian Rodnoverie: Six Portraits of a Movement. W: K. Aitamurto, S. Simpson (red.), Modern Pagan and Native Faith Movements in Central and Eastern Europe, ss. 146-163. Durham: Acumen.
Aitamurto, K. (2015). Russian Rodnoverie: Revisiting Eastern and Western Paganisms. W: S.D. Brunn (red.), The Changing World Religion Map, ss. 1655-1671. Durham: Springer.
Aitamurto, K. (2016). Paganism, Traditionalism, Nationalism. Narratives of Russian Rodnoverie. London and New York: Routledge.
Barth, F. (1966). Models of Social Organization. London: Royal Anthropological Institute.
Barth, F. (2004). Grupy i granice etniczne: społeczna organizacja różnic kulturowych. W: M. Kempny, E. Nowicka (red.), Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Kontynuacje (ss. 348-377). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Brown, T.S. (2004). Subcultures, Pop Music and Politics: Skinheads and “Nazi Rock” in England and Germany. Journal of Social History, 38 (1), 157-178.
Bystroń, J.S. (1933). Dzieje obyczajów w dawnej Polsce: wiek XVI-XVIII. Warszawa: Trzaska, Evert i Michalski.
Carsten, J. (1995). The Substance of Kinship and the Heat of the Hearth: Feeding, Personhood, and Relatedness among Malays in Pulau Langkawi. American Ethnologist, 22 (2): 223-241.
Cohen, A.P. (2003). Wspólnoty znaczeń. W: M. Kempny, E. Nowicka (red.), Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej (ss. 192-217). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Czerwiński (2000, 19-20 sierpnia). Sezonowy zbuntowany. Głos Koszaliński/Głos Słupski, s. 7.
Ćwik, G. (2017, 29 marca). Nacjonalistyczny Straight Edge: przeciwko temu co niewoli Naród. Szturm. Miesięcznik narodowo-radykalny, 30 (3), 12-16. http://szturm.com.pl/index.php/miesiecznik/item/513-grzegorz-cwik-nacjonalistyczny-straight-edge-przeciwko-temu-co-niewoli-narod.
Dembińska M. (1963). Konsumpcja żywnościowa w Polsce średniowiecznej. Wrocław, Warszawa, Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Featherstone, M. (2008). Ciało w kulturze konsumpcyjnej. W: M. Szpakowska (red.), Antropologia ciała. Zagadnienia i wybór tekstów (ss. 109-117). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Filip, M. (2008). O etnografię rodzimowierstwa: Wprowadzenie do etnografii Zakonu Zadrugi „Północny Wilk”. Państwo i Społeczeństwo, 8 (4): 107-121.
Filip, M. (2009). Neopogański nacjonalizm jako praktyka: Tożsamość Zakonu Zadrugi „Północny Wilk”. Państwo i Społeczeństwo, 9 (4): 45-57.
Filip, M. (2011). Polityka tożsamości we wspólnotach neopogańskich: Przykład Zakonu Zadrugi „Północny Wilk”. W: W. Dohnal, A. Posern-Zieliński (red.), Antropologia i polityka: Szkice z badań nad kulturowymi wymiarami władzy (s. 175-188). Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
Filip, M. (2014). Rodzima Wiara (nie) tylko dla mężczyzn. O upłciowieniu prawicowego neopogaństwa słowiańskiego w Polsce. Zeszyty Etnologii Wrocławskiej, 20 (1): 113-133.
Fine G.A., Kleinman S. (1979). Rethinking Subculture: An Interactionist Analysis. American Journal of Sociology 85:1-20.
Foucault, M. (1998). Nadzorować i karać. Narodziny więzienia. Warszawa: Fundacja Aletheia.
Godziński, B. (2018, 13 maja). Skrajna prawica kopiuje styl życia od lewicy. Czy nacjonalista może być straight edge? https://natemat.pl/237847,prawicowystraight-edge-czy-nacjonalista-moze-byc-sxe.
Good, L.K., Huddleston P. (1995). Ethnocentrism of Polish and Russian Consumers: Are Feelings and Intentions Related. International Marketing Review, 12 (5), 35-48.
Gow, P. (1989). The Perverse Child. Desire in a Native Amazonian Subsistence Economy. Man (N.S.), 24 (4): 567-582.
Haenfler, R. (2006). Hardcore Punk, Clean Living Youth, and Social Change. New Brunswick, New Jersey, and London: Rutgers University Press.
Harris, M. (1985). Meat Hunger. W: M. Harris, Good to Eat: Riddles of Food and Culture (ss. 19-46). New York: Simon and Schuster.
Herdt, G.H. (1984). Semen Transactions in Sambia Culture. W: G.H. Herdt (red.), Ritualized Homosexuality in Melanesia (ss. 167-210). Berkeley: University of California Press.
Kitowicz, J. (1840). Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III. Poznań: Edward Raczyński.
Kleśta-Nawrocka, A. (2016). Kucharz doskonały. Historyczno-kulturowy fenomen kuchni staropolskiej. Toruń: Polskie Towarzystwo Historyczne.
Kuhn, G. (red.) (2010). Sober Living for the Revolution: Hardcore Punk, Straight Edge, and Radical Politics. Oakland: PM Press
Kürti, L. (2012). Twenty Years After Rock. Music and National Rock in Hungary. REGION: Regional Studies of Russia, Eastern Europe, and Central Asia, 1(1), 93–129.
Lesiv, M. (2013). The Return of Ancestral Gods: Modern Ukrainian Paganism as an Alternative Vision for a Nation. Montreal & Kingston, London, Ithaca: McGill-Queen’s University Press.
Likhachev, V. (2013). Right-Wing Extremism on the Rise in Ukraine. Russian Politics & Law, 51 (5), 59-74.
Maurer, D. (2002). Vegetarianism. Movement or Moment? Philadelphia: Temple University Press.
Moskalewicz, J., Zieliński A. (1995) Poland. W: D.B. Heath (red.), International Handbook on Alcohol and Culture (ss. 224–236). London: Greenwood.
Okraska R. (2001). W kręgu Odyna i Trygława. Biała Podlaska: Rekonkwista.
Parasecoli, F. (2005). Feeding Hard Bodies: Food and Masculinities in Men's Fitness Magazines. Food & Foodways, 13, 17-37.
Petrusevičiūtė, A. (2010). The Construction of Pagan Identity in Lithuanian “Pagan Metal” Culture. Praca magisterska. Kaunas: Vytautas Magnus University.
Potrzebowski, S. (2016). Słowiański ruch Zadruga. Szczecin: Triglav.
Rival, L. (1998). Androgynous Parents and Guest Children: The Huaorani Couvade. The Journal of the Royal Anthropological Institute, 4 (4), 619-642.
Shekhovtsov, A. (2012). European Far-Right Music and Its Enemies. W: R. Wodak, J.E. Richardson (red.), Analyzing Fascist Discourse: European Fascism in Talk and Text (ss. 277-296). London: Routledge.
Shizhenskiy, R. (2017). The Role of Food in Contemporary Russian Paganism. W: A. Anczyk, J. Malita-Król (red.), Walking the Old Ways in a New World. Contemporary Paganism as Lived Religion (ss. 161-181). Katowice: Sacrum Publishing House.
Simpson, S. (2000). Native Faith: Polish Neo-Paganism at the Brink of the 21st Century. Kraków: Nomos.
Simpson, S. (2008a). Składnia neopogańskiego rytuału picia w kręgu. Państwo i Społeczeństwo, 8 (4), 213-223.
Simpson, S. (2008b). Treść, struktura i funkcjonowanie polskiego rytuału picia. W: I. Borowik, M. Libiszowska-Żółtkowska, J. Doktór (red.), Oblicza religii i religijności (ss. 384-397). Kraków: Nomos.
Simpson, S. (2010). History and Mythology of Polish Vodka 1270-2007. Food and History, 8 (1), 121-148.
Simpson, S. (2012). Strategies for Constructing Religious Practice in Polish Rodzimowierstwo. W: A. Anczyk and H. Grzymała-Moszczyńska (red.), Walking the Old Ways: Studies in Contemporary European Paganism (ss. 11-36). Katowice: Sacrum Publishing House.
Simpson, S. Filip M. (2013). Selected Words for Modern Pagan and Native Faith Movements in Central and Eastern Europe. W: K. Aitamurto, S. Simpson (red.), Modern Pagan and Native Faith Movements in Central and Eastern Europe (s. 27–43). Durham: Acumen.
Sołtysiak, A. (1999). Blót i Symbel. W: M. Ziółkowski (red.), Antropologia religii. Wybór esejów, t. 1 (ss. 133-144). Warszawa: Zakład Antropologii Historycznej. Instytut Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Strutyński, M. (2005). Pogański narodowy socjalizm w Polsce współczesnej. W: Z. Pasek (red.), Ezoteryzm, okultyzm, satanizm w Polsce (s. 157–179). Kraków: Libron.
Strutyński, M. (2008). Zakon Zadrugi Północny Wilk. Niektóre inspiracje ideowe współczesnego polskiego neopogaństwa. W: P. Wiench (red.), Przeszłość i tożsamość: Społeczno-kulturowe aspekty polskiego neopogaństwa (s. 73–84). Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
Tupešu, J. (1987). The Ancient Latvian Religion. LITUANUS: Lithuanian Quarterly Journal of Arts and Sciences, 33 (3), 46-61. http://www.lituanus.org/1987/87_3_06.htm.
Turner, B.S. (1982). The Discourse of Diet. Theory, Culture & Society, 1 (1), 23-32.
Widdicombe, S. (1998). “But You Don’t Class Yourself”: The Interactional Management of Category Membership and Non-Membership. W: C. Antaki, S. Widdicombe (red.), Identities in Talk (s. 52–70). London: Sage.
Williams, J.P., Copes H. (2005). How Edge Are You? Constructing Authentic Identities and Subcultural Boundaries in a Straightedge Internet Forum. Symbolic Interaction, 28 (1), 67-89.
Wood, R.T. (1999). ‘Nailed to the X’: A Lyrical History of the Straightedge Youth Subculture. Journal of Youth Studies, 2 (2), 133-151.
Downloads
Pubblicato
Come citare
Fascicolo
Sezione
Licenza
1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:
- utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
- reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
- wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
- wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
- rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 4.0).
2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.
3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.
Stats
Number of views and downloads: 1133
Number of citations: 0