Skip to main content Skip to main navigation menu Skip to site footer
  • Register
  • Login
  • Language
    • Čeština
    • Deutsch
    • English
    • Español (España)
    • Français (France)
    • Français (Canada)
    • Hrvatski
    • Italiano
    • Język Polski
    • Srpski
    • Українська
  • Menu
  • Home
  • Current
  • Archives
  • Announcements
  • About
    • About the Journal
    • Submissions
    • Editorial Team
    • Privacy Statement
    • Contact
  • Register
  • Login
  • Language:
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Français (Canada)
  • Hrvatski
  • Italiano
  • Język Polski
  • Srpski
  • Українська

LUD. Organ Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego

Identities, Borderlands, Diasporas. : Changing Anthropological Research Practices
  • Home
  • /
  • Identities, Borderlands, Diasporas. : Changing Anthropological Research Practices
  1. Home /
  2. Archives /
  3. Vol. 109 (2025) /
  4. FORUM POLSKO-UKRAIŃSKIE

Identities, Borderlands, Diasporas.

Changing Anthropological Research Practices

Authors

  • Hanna Magdalena Zowczak Instytut Etnologii i Antropologii KulturowejUniwersytetu Warszawskiego https://orcid.org/0000-0003-4394-1612

DOI:

https://doi.org/10.12775/lud109.2025.01

Keywords

ethnic and religious minorities, ethnography, ethnographic laboratory, religious culture.

Abstract

I present the history and experiences of Polish-Ukrainian research conducted by employees of the Institute of Ethnology and Cultural Anthropology of the University of Warsaw in Ukraine and Ukrainian minorities in Poland in the years 1996-2016 from the perspective of a researcher and research organizer. I recall the cooperation with Ukrainian researchers and institutions, the problems it addressed, the main topics of grant projects, as well as a related educational project: an Ethnographic Laboratory, which enabled the involvement of many student groups in the research and the establishment of close, sometimes lasting contacts between Polish and Ukrainian students. I present my interpretation of the ethnographic method rooted in phenomenology. I show changes in research issues, embedded in research experiences and the changing political and cultural situation. I refer to my anticipatory experiences regarding the fate of the Ukrainian minority in the period of the Polish People's Republic. I provide examples of inspiration from historical and anthropological literature, as well as my own experiences and discoveries regarding identity on borderlands and in diasporas, perceived primarily from the perspective of religious culture.

References

Baraniuk, T., red. (2020). Bojkowszczyzna. Pogranicze czasów i przestrzeni. Warszawa: Wyd. DiG.

Bartmiński, J., (1986). Kolędowanie na Lubelszczyźnie, Lublin: PTL.

Beauvois, D., (1987) Polacy na Ukrainie 1831-1863. Szlachta polska na Wołyniu, Podolu i Kijowszczyźnie, przeł. E. i K. Rutkowscy. Paryż: Instytut Literacki.

Beauvois, D., (1996) Walka o ziemię. Szlachta polska na Ukrainie prawobrzeżnej pomiędzy caratem a ludem ukraińskim 1863-1914, przeł. K. Rutkowski. Sejny: „Pogranicze".

Bujskich, J., (2021). Wspólnoty wyznaniowe jako wspólnoty pamięci: grekokatolicy Białego Boru i prawosławni Włodawy. W: Zowczak, M., (red.), Katolickie mniejszości wyznaniowe w Polsce i Ukrainie. Studia porównawcze. s. 341-375, Warszawa: Wyd. DiG.

Buysʹkykh, YU., (2024) Na zakhid vid Buhu. Shchodennyky z pohranychchya. Chernivtsi: Vydavnytstvo Knyhy-KHKHI-ХХІ.

Dzwonkowski, R., SAC, Pałyga, J., SAC, (1993), Za wschodnią granicą (1917-1993). O Polakach i Kościele w dawnym ZSRR z Romanem Dzwonkowskim SAC rozmawia Jan Pałyga SAC. Warszawa: „Wspólnota Polska” & „Apostolicum”.

Freud, Z., (1992). Przyszłość pewnego złudzenia. W: Kultura jako źródło cierpień, tłum. J. Prokopiuk, Warszawa: Wyd. KR 1992, s. 7-53.

Gębarowicz, M., (1986). Mater Misericordia -- Pokrow -- Pokrowa w sztuce i legendzie środkowo-wschodniej Europy. Wrocław: PAN.

Herzfeld, M., (2004). Antropologia. Praktykowanie teorii w kulturze i społeczeństwie. Tłum. M. Piechaczek. Kraków: Wyd. UJ.

Janocha, M., (2001). Ukraińskie i białoruskie ikony świąteczne w dawnej Rzeczypospolitej. Problem kanonu. Warszawa: Neriton.

Kołodziejska, I., (2023). Podolskie zielniki. Praktykowanie wiedzy o roślinach na Podolu Wschodnim (Ukraina). Prace Etnologiczne nr 27. Kraków: PTL.

Kotula, F., (1976) Znaki przeszłości. Odchodzące ślady zatrzymać w pamięci. Warszawa: LSW.

Krasucki, E., Ślepowroński, T. (2022) Trudna tożsamość na krańcach mapy, Szczecin: Wyd. Kadruk. Pozyskano z:

https://his.usz.edu.pl/wp-content/uploads/Trudna_tozsamosc_na_krancu_mapy_Krasucki%C5%9Alepowro%C5%84ski.pdf

Lipiński, W., red. (2012). Dzisiejsze Polesie. Warszawa: Wyd. DiG.

Lipiński, W., red. (2014). Bałkany na Ukrainie. Bułgarzy, Gagauzi i Albańczycy z ukraińskiego Budziaku. Warszawa: Wyd. UW.

Lipiński, W., red. (2015). Lipowanie. Kultura religijna i tożsamość naddunajskich staroobrzędowców. Warszawa: Wyd. UW.

Lubańska, M., red. (2007) Religijność chrześcijan obrządku wschodniego na pograniczu polsko-ukraińskim, Warszawa: Wyd. DiG.

Mędrzecki, W., (2010). Pogranicze polsko-ukraińskie – perspektywa polska. Materiały z XIII posiedzenia Polsko-Ukraińskiej Komisji Ekspertów Polsko-Ukraińskiej Komisji Ekspertów do spraw doskonalenia treści podręczników szkolnych historii i geografii. Pozyskano z:

Materiały z XIII posiedzenia Polsko-Ukraińskiej Komisji Ekspertów Polsko-Ukraińskiej Komisji Ekspertów do spraw doskonalenia treści podręczników szkolnych historii i geografii - Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego - Portal Gov.pl

Smyrski, Ł., Zowczak, M., red. (2003). Podole i Wołyń. Szkice etnograficzne. Warszawa: Wyd. DiG.

Zowczak, M., (1991). Kultura religijna polskiej wsi na Litwie. Raport z badań prowadzonych w rejonie wileńskim w lipcu 1990 roku. Przegląd Wschodni, t. 1, z. 3, s. 527-555.

Zowczak, M., (2000). Biblia ludowa. Interpretacja wątków biblijnych w kulturze ludowej. Wrocław: Wyd. FNP.

Zowczak, M., (2003) O długim trwaniu Polaków na Podolu. Imponderabilia tożsamości. W: Smyrski, Ł., Zowczak, M., (red.), Podole i Wołyń. Szkice etnograficzne, s. 9-76. Warszawa: Wyd. DiG.

Zowczak, M., (2009). Fundamentalizm, synkretyzm, ekumenizm: perspektywa lokalna. W: M. Zowczak (red.), W cieniu drzewa wiar. Studia nad kulturą religijną na pograniczach „Slaviae Orthodoxae”, s. 7-30, Warszawa: Wyd. DiG.

Zowczak, M., (2010a). Antropologia pogranicza. Projekt i realizacja badań. W: M. Zowczak (red.), Na pograniczu „nowej Europy”. Polsko-ukraińskie sąsiedztwo, s. 11-30, Warszawa: Wyd. DiG.

Zowczak, M., (2010b). Kategoria pogranicza jako problem antropologiczny. Materiały z XIII posiedzenia Polsko-Ukraińskiej Komisji Ekspertów Polsko-Ukraińskiej Komisji Ekspertów do spraw doskonalenia treści podręczników szkolnych historii i geografii. Pozyskano z:

Materiały z XIII posiedzenia Polsko-Ukraińskiej Komisji Ekspertów Polsko-Ukraińskiej Komisji Ekspertów do spraw doskonalenia treści podręczników szkolnych historii i geografii - Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego - Portal Gov.pl

Zowczak, M.. (2011). Antropologia, historia, a sprawa ukraińska. O taktyce pogranicza. Lud 2011, t. 95, s. 45-66.

Zowczak, M., red. (2021). Katolickie mniejszości wyznaniowe w Polsce i Ukrainie. Studia porównawcze. Warszawa: Wyd. DiG.

Zowczak, M., (2024). Wewnętrzne pogranicza i fantomowa ciągłość w zachodniopomorskich miasteczkach. W: C. Kuklo i W. Walczak (red.), Człowiek twórcą historii, t. 3: Społeczeństwo wobec wyzwań nowoczesności, s. 167-196, Białystok: Wyd. Uniw. w Białymstoku.

LUD. Organ Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego

Downloads

  • PDF (Język Polski)

Published

2025-11-25

How to Cite

1.
ZOWCZAK, Hanna Magdalena. Identities, Borderlands, Diasporas. : Changing Anthropological Research Practices. LUD. Organ Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego. Online. 25 November 2025. Vol. 109, pp. 10-37. [Accessed 11 December 2025]. DOI 10.12775/lud109.2025.01.
  • ISO 690
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Download Citation
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Issue

Vol. 109 (2025)

Section

FORUM POLSKO-UKRAIŃSKIE

License

Copyright (c) 2025 Hanna Magdalena Zowczak

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

  1. The authors give the publisher (Polish Ethnological Society) non-exclusive license to use the work in the following fields:
    • recording of a Work / subject of a related copyright;
    • reproduction (multiplication) Work / subject of a related copyright in print and digital technique (ebook, audiobook);
    • marketing of units of reproduced Work / subject of a related copyright;
    • introduction of Work / object of related copyright to computer memory;
    • dissemination of the work in an electronic version in the formula of open access under the Creative Commons license (CC BY - ND 3.0).
  2. The authors give the publisher the license free of charge.
  3. The use of the work by publisher in the above mentioned aspects is not limited in time, quantitatively nor territorially.

Stats

Number of views and downloads: 55
Number of citations: 0

Search

Search

Browse

  • Browse Author Index
  • Issue archive

User

User

Current Issue

  • Atom logo
  • RSS2 logo
  • RSS1 logo

Information

  • For Readers
  • For Authors
  • For Librarians

Newsletter

Subscribe Unsubscribe

Language

  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Français (Canada)
  • Hrvatski
  • Italiano
  • Język Polski
  • Srpski
  • Українська

Tags

Search using one of provided tags:

ethnic and religious minorities, ethnography, ethnographic laboratory, religious culture.
Up

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partners

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Nicolaus Copernicus University Accessibility statement Shop