Analiza dyskursów środowiskowych w Dolinie Biebrzy: w stronę ekologizacji antropologii
Analysis of environmental discourses in the Biebrza Valley: towards the ecologicalization of anthropology
DOI:
https://doi.org/10.12775/lud108.2024.07Słowa kluczowe
Biebrza, Biebrzański Park Narodowy, dyskursy środowiskowe, antropocen, kryzys klimatyczny, ekologizacja humanistykiAbstrakt
W Dolinie Biebrzy występuje wiele różnych dyskursów o środowisku, jak również konfliktów związanych z odmiennym postrzeganiem relacji przyrody i człowieka. Dominujące są dwa: dyskurs prowadzony przez pracowników i ekspertów Parku Narodowego („instytucjonalny”) i dyskurs niezadowolonych mieszkańców („rolniczy”). Tylko pozornie mówią o tej samej wodzie, w rzeczywistości w każdej z tych narracji woda ma inne znaczenie i wartość, zarówno materialną, jak i emocjonalną. Autorka dokonuje przeglądu i analizy sprzecznych stanowisk, przy czym odchodzi od tradycyjnego dla etnografii relatywizmu wiedzy i opowiada się po stronie ekologicznej wiedzy eksperckiej, jako tej, która daje największe szanse na odwrócenie katastrofalnych trendów antropocenu.
Bibliografia
Bińczyk E, 2017, Dyskursy antropocenu a marazm środowiskowy początków XXI wieku, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, s. 47-59.
BirdLife International: European birds of conservation concern: populations, trends and national responsibilities. Cambridge, UK: 2017. https://www.birdlife.ch/sites/default/files/documents/European_Birds_of_Conservation_Concern.pdf (dostęp: 26.09.2023)
Brzosko E., Jermakowicz E., Mirski P., Ostrowiecka B, Tałałaj I., Wróblewska A., 2016, Inwazyjne drzewa i krzewy w Biebrzańskim Parku Narodowym i Suwalskim Parku Krajobrazowym, Białystok.
Dzwonkowska D., 2022, Wprowadzenie do etyki środowiskowej, Wydawnictwo Naukowe UKSW, Warszawa.
Harari Y. N., Sapiens. Od zwierząt do bogów, Wydawnictwo Literackie, 2018
Korpikiewicz H., 2017, Etyka wobec zwierząt. Teorie versus praktyka, Edukacja Etyczna, nr 14, s. 27-41.
Krzyworzeka A., 2014, Rolnicze strategie pracy i przetrwania. Studium z antropologii pracy i przetrwania, Warszawa
Łotysz S., 2022, «Bajecznie egzotyczne Polesie»? Reportaż z krainy tęsknych pieśni Maksymiliana Emmera w perspektywie ekokrytycznej, Kwartalnik Filmowy, (118), s. 113–125.
Majbroda K., 2021a, W stronę etnografii transrelacyjnej. Antropologia wobec Antropocenu, kryzysu klimatycznego i relacyjnie urządzonej rzeczywistości. Etnografia Polska, 65(1-2).
Majbroda K., 2021b, Antropologiczne otwarcie na postantropocentryzm. Sprawczość bytów poza-ludzkich w procesie ekologizacji wiedzy. LUD. Organ Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego [online]. 21 grudzień 2021, T. 105, s. 243–274.
Marczakiewicz P., 2013, Sianokosy biebrzańskie – czynna ochrona przyrody w skali krajobrazu / Tajemnice Doliny Biebrzy. Eseje naukowe o zwierzętach i roślinach, red. Jan. R. E. Taylor, Białystok.
Mencwel J., 2020, Betonoza. Jak się niszczy polskie miasta, Warszawa.
Mencwel J., 2023, Hydrozagadka. Kto zabiera polską wodę i jak ją odzyskać, Warszawa.
Mikołajczyk-Kłębek A., Eksperci: Wypalanie traw to "barbarzyński proceder" - niszczy środowisko i zatruwa powietrze, Nauka w Polsce, https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C95913%2Ceksperci-wypalanie-traw-barbarzynski-proceder-niszczy-srodowisko-i-zatruwa (dostęp: 26.09.2023)
Napiórkowski M., 2019, Turbopatriotyzm, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec.
Neimanis A., 2017, Water and Knowledge / Reimagining Water, edited by Dorothy Christian, and Rita Wong, Wilfrid Laurier University Press, ProQuest Ebook Central
Stanisz A., 2021, (Pod)wodne słuchanie i dryfująca antropologia hydrodźwięku, Przegląd Kulturoznawczy Nr 2 (48), s. 223–244.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Magdalena Kozhevnikova
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:
- utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
- reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
- wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
- wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
- rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 4.0).
2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.
3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 420
Liczba cytowań: 0
