Armenia - obieg zamknięty? Antropologiczna polemika z wybranymi aspektami książki Macieja Falkowskiego
DOI:
https://doi.org/10.12775/lud106.2022.13Słowa kluczowe
Armenia, Turcja, feminizm, Apostolski Kościół Ormiański, generalizacja, esencjalizacja, nacjonalizmAbstrakt
Maciej Falkowski podejmuje w książce Armenia. Obieg zamknięty próbę krytycznego spojrzenia na kulturę ormiańską, przedstawiając ją w sposób mało zniuansowany i uproszczony. Stąd nasza potrzeba podjęcia polemiki z autorem i przedstawienia alternatywnej interpretacji kwestii związanych z kulturą ormiańską, w oparciu o znane nam badania oraz własną praktykę terenową i dostępne opracowania. Skupiamy się na trzech wybranych zagadnieniach: nacjonalizmie Ormian, ich stosunku do religii oraz problemom związanym z niską pozycją kobiet w społeczeństwie. Pokazujemy, że kwestie te są o wiele bardziej złożone, niż przedstawia to Falkowski, oraz próbujemy wyjaśnić je pełniej, w oparciu o dostępną literaturę oraz przy uwzględnieniu szerszych czynników społeczno-ekonomicznych oraz kulturowych.
Słowa kluczowe: Armenia, Turcja, feminizm, Apostolski Kościół Ormiański, generalizacja, esencjalizacja, nacjonalizm
Bibliografia
Aadrians, R. (2018). Time and Image of the Armenian World. An Ethnography of Non-Recognition. (praca doktorska). Budapest: Central European University. Pozyskano z: www.etd.ceu.edu/aadrianshenrik.pdf (dostęp: 03.02.2022).
Ardener, S. (2005). Muted group theory excerpts. Women and Language, 22, 50–54.
Avakian, A. (1998). Validated and Erased. A Feminist Views 'Back to Ararat'. Armenian Forum: A Journal of Contemporary Affairs, 1(1), 58–70.
Beukian, S. (2014). Motherhood as Armenianess: Expressions of Femininity in the Making of Armenian National Identity. Studies in Ethnicity and Nationalism, 14(2), 247–269.
Bloch, N. (2013). Między terenem a tekstem, czyli o siedmiu grzechach głównych w tworzeniu narracji o światach innych ludzi. W: N. Bloch, A.W. Brzezińska (red.), Sztutowo/Stutthof. Gdzieś pomiędzy plażą a obozem. Warszawa: Wydawnictwo SCHOLAR (s. 9–28).
Brubaker, R. (2005). ‘Diaspora’ diaspora. Ethnic and Racial Studies, 28(1), 1–19.
Butler, E. (2020). The Syrian Mercenaries Used as 'Cannon Fodder' in Nagorno-Karabakh. BBC. Pozyskano z: www.bbc.com/news/stories-55238803 (dostęp: 27.02.2022).
Charratian, H. (2014). Rodzinne opowieści, narodowa tragedia: historia pamięci o ludobójstwie Ormian. W: L. Abrahamian, K. Siekierski (red.), Armenia. Kultura współczesna w ujęciu antropologicznym. Warszawa: Wydawnictwo DiG (s. 81–94).
Chernobrov, D., Wilmers, L. (2019). Diaspora Identity and a New Generation: Armenia Diaspora Youth on the Genocide and the Karabakh War. Nationalities Papers, 48(5), 915–930.
Dahinden, J. (2010). The Dynamics of Migrants' Transnational Formations. W: T. Faist, R. Bauböck (red.), Diaspora and Transnationalism. Concepts, Theories and Methods (s. 51–71). Amsterdam: Amsterdam University Press.
Evans, J., Boranovski, Ch. (2018). How do European Countries Differ in Religious Commitment. Pew Research Center. Pozyskano z: www.pewresearch.org/fact-tank/2018/12/05/how-do-european-countries- differ-in-religious- commitment/ (dostęp: 27.02.2022).
Falkowski, M. (2022). Armenia. Obieg Zamknięty. Wołowiec: Czarne.
Gamaghelyan, P. (2022). Perspectives. In Armenia-Turkey Normalisation, Where is Civil Society? Eurasianet. Pozyskano z: www.eurasianet.org/perspectives-in-armenia-turkey-normalization-where-is-civil-society?fbclid=IwAR3oSP8jw_XC717nPQSYP-ZNP-S75fWo32BKBirsEbLoN5pmBoOmDtsCyrI (dostęp: 05.11.2022)
Ghazaryan, S. (2020). ‘We Are Strangers Among Our Own People’: Displaced Armenian Women, W: U. Ziemer (red.), Women’s Everyday Lives in War and Peace in the South Caucasus. Cham: Palgrave Macmillan (s. 129–153).
Guroian, V. (1994). Religion and Armenian National Identity: Nationalism Old and New. Occasional Papers on Religions in Eastern Europe, 14(2), 2–8.
Halbwachs, M. (1992). On Collective Memory. Chicago: The University of Chicago Press.
Hirsch, M. (2012). The Generation of Postmemory. Writing and Visual Culture After the Holocaust. New York: Columbia University Press.
Hoffman, T. (2011). One Nation – Three Sub-Ethnic Groups. The Case of Armenia in Her Diaspora. Yerevan: Institute of Sociology and Law of the National Academy of Sociology.
Kasbarian, S. (2018). Political Engagement. Genocide Recognition and the Development of Armenia and Artsakh are Unifying Goals. W: H. Tchilingrian (red.), Armenian Diaspora Survey 2018. Pozyskano z: www.armeniandiasporasurvey.com/2018 (dostęp: 02.03.2021).
Król-Mazur, R. (2017). Ormiański Kościół Apostolski i jego relacje z władzami politycznymi i społeczeństwem obywatelskim. W: S. Dudra, R. Michalak, Ł. Młyńczyk (red.), Polityczne uwarunkowania religii – religijne uwarunkowania polityki. Zielona Góra. Wydawnictwo Morpho (s. 217–228).
Lomsadze, G. (2018). Nowruz Brings Iranian Tourists to Armenia, Azerbaijan, and Georgia, Eurasianet, Pozyskano z: www.eurasianet.org/nowruz-brings-iranian-tourists-to-armenia-azerbaijan-and-georgia (dostęp: 10.07.2022).
Nieczuja-Ostrowski, P., Raczyński, R. (2020). Modern Diasporas from a Political Science Perspective: The Case of Armenian Diaspora. W: P. Nieczuja-Ostrowski, W. Bejda (red.), Armenian Diaspora in the Modern World. Factors and Changes. Gdańsk: Research Institute for European Policy (s. 11–34).
Ormianan, M. (2011). The Church of Armenia: Her History, Doctrine, Rule, Discipline, Liturgy, Literature, and Existing Condition. Yerevan: Ankyunacar Publishing.
Pałubicka, A. (2013). Gramatyka kultury europejskiej. Bydgoszcz: Oficyna Wydawnicza Epigram.
Panossian, R. (2006a). The Armenians. From Kings and Priests to Merchants and Commissars. London, Hurts & Company.
Panossian, R. (2006b). Post-Soviet Armenia. Nationalism and Its (Dis)contents. W: L.W. Barrington (red.), After Independence. Making and Protecting the Nation in Postcolonial and Postcommunist States. Ann Arbor: University of Michigan Press (s. 225–247).
Poghosyan, A. (2011). Red Apple Tradition: Contemporary Interpretations and Observance. Acta Ethnographica Hungarica, 56(2), 377–384.
Pomieciński, A. (2017). Od pamięci stłamszonej do pamięci odzyskanej: Pomnik i Muzeum Ludobójstwa Ormian w Erywaniu. Our Europe - Ethnography - Ethnology - Anthropology of Culture, 16, 7–14.
Safrastyan, R. (2011). Ottoman Empire: The Genesis of the Program of Genocide (1876-1920). Yerevan: Zangak.
Sanz, A. (2021). Council of Europe Confirms Turkey’s Use of Mercenaries in Nagorno-Karabakh War. Atalayar. Pozyskano z: www.atalayar.com/en/content/council-europe-confirms-turkeys-use-mercenaries- nagorno-Karabakh-war (dostęp: 27.02.22).
Synovitz, R. (2020). Technology, Tactics, And Turkish Advice Lead Azerbaijan To Victory In Nagorno-Karabakh. Radio Free Liberty. Pozyskano z: www.rferl.org/a/technology-tactics-and-turkish- advice-lead-azerbaijan-to-victory-in-nagorno-karabakh/30949158.html (dostęp: 27.02.2022).
Tölölyan, K., Papazian, T. (2014). Armenian Diasporas and Armenia: Issues of Identity and Mobilisation. An interview with Khachig Tölölyan. Ètudes Armeniens contemporaines Vol. 3, Pozyskano z: www.journals.openedition.org/eac/565 (dostęp: 28.09 2022).
Wolny-Zmorzyński, K. (2004). Ryszard Kapuściński w labiryncie współczesności. Próba interpretacji. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Źródła internetowe
Armenian Statistical Yearbook (2021). www.armstat.am/file/doc/99526823.pdf (dostęp: 04.04.2022).
Human Rights Watch (2020). “Azerbaijan: Armenian Prisoners of War Badly Mistreated”, www.hrw.org/news/2020/12/02/azerbaijan-armenian-prisoners-war-badly-mistreated (dostęp: 27.02.2022).
OEC. Import/Export (2022). www.oec.world/en/profile/bilateral-country/tur/partner/geo (dostęp: 03.03.2022).
Panorama. Divorce Rate in Armenia (2022). www.panorama.am/en/news/2022/04/09/divorce-rate-Armenia/2664847 (dostęp: 13.05.2022).
World Bank. Poverty headcount ratio an national poverty lines (2020). www.data.worldbank.org/indicator/SI.POV.NAHC (dostęp: 03.10.2022).
World Bank. Labor force participation rate, female (2019). www.data.worldbank.org/indicator/ SL.TLF.ACTI.FE.ZS (dostęp: 03.03.2022).
Worldpopulationreview (2022). www.worldpopulationreview.com/country-rankings/divorce-rates-by-country (dostęp: 10.07.2022).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Ewelina Maria Ebertowska, Karolina Pawłowska

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:
- utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
- reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
- wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
- wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
- rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 4.0).
2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.
3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 291
Liczba cytowań: 0