O etnologii, o Innym, o sobie Etnologia polska, Oskar Kolberg i dzienniki z moich podróży po obu stronach Amu-darii
DOI:
https://doi.org/10.12775/LSE.2025.64.01Ključne reči
Afganistan,, antropologia,, biografistyka, , ekspedycja etnologiczna,, etnologia,, etnografia,, Oskar Kolberg,, UzbekistanApstrakt
Autor przedstawia zainteresowanie biografistyką w etnografii/etnologii/antropologii polskiej. Materiały autobiograficzne i biograficzne, długo w niej pomijane, stopniowo uznawane były za ważne. Autor analizuje ich miejsce i sposób wykorzystania w dwóch swoich tekstach: Etnografia Oskara Kolberga i Z dziennika podróży etnografa po obu stronach Amu-darii. Skierowanie uwagi na materiały biograficznie i autobiograficzne pozwala antropologom dostrzec w kulturze nie tylko treści wspólne, lecz także zindywidualizowane, coraz ważniejsze w kulturze współczesnej.
Reference
Armon, W. (1977). Polscy badacze kultury Jakutów. Wrocław: Ossolineum.
Bieńkowski, W. (1967). Badania etnograficzne Komisji Antropologicznej Akademii Umiejętności w Krakowie oraz Komisji Etnograficznej Polskiej Akademii Umiejętności. Lud, 51, 71–81.
Burszta, J. (red.) (1964). Stare i nowe w kulturze wsi koszalińskiej. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Burszta, W.J., Kafar, M. (2023). Umykanie. Pomyślenia z etnografii życia. Łódź–Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytet SWPS. DOI: https://doi.org/10.18778/8331–270-5.
Czekanowski, J. (1968). W głąb lasów Aruwimi. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
Dzięgiel, L. (1996). Swoboda na smyczy. Wspomnienia 1946–1956. Kraków: Arcana.
Fryś-Pietraszkowa, E., Spiss, A. i in. (red.) (2002–2023). Etnografowie i ludoznawcy polscy. Sylwetki, szkice biograficzne. T. 1–7. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
Gawęcki, M. (2013). Polacy w Centralnej Azji. Analiza czynników kształtujących zesłańczą zbiorowość i jej stan współczesny. Studia Biura Analiz Sejmowych BAS, 2(34), 85–105.
Gładysz, M. (1938). Zdobnictwo metalowe na Śląsku. Kraków: Nakładem Polskiej Akademii Umiejętności.
Iwańska, A. (2024). Czyściec i utopia. Meksykańska wieś Indian Mazahua. Toruń: Muzeum Etnograficzne.
Jackowski, A. (1996). Na skróty. Wspomnienia. Sejny: Ośrodek Pogranicze.
Jackowski, A. (1997). O rzeźbach i rzeźbiarzach. Warszawa: Wydawnictwo Krupski i S-ka.
Jackowski, A. (2005). Świat Nikifora. Gdańsk: Wydawnictwo słowo/obraz terytoria.
Jasiewicz, Z. (1969). Uzbecy. Studia nad przeobrażeniami społeczno-kulturowymi w XIX i XX wieku. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Jasiewicz, Z. (1977). Rodzina wiejska na Ziemi Lubuskiej. Studium przeobrażeń rodziny na podstawie badań etnograficznych w wybranych wsiach. Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Muzeum Ziemi Lubuskiej.
Jasiewicz, Z. (1992). Polacy z Ukrainy w Kazachstanie. Etniczność a historia. Lud, 75, 11–54.
Jasiewicz, Z. (2024). Etnografia Oskara Kolberga. W: E. Antyborzec, P. Dahlig, Z. Jasiewicz, E. Millerowa, D. Pawlakowa, M. Prochaska, Oskar Kolberg. Człowiek i dzieło. Cz. 2. Studium monograficzne (s. 523–611). Poznań: Instytut im. Oskara Kolberga.
Jasiewicz, Z. (2026). Z dziennika podróży etnografa po obu stronach Amu-darii. Toruń: Muzeum Etnograficzne im. M. Znamierowskiej-Prüfferowej [w przygotowaniu].
Kabzińska, I. (1999). Wśród kościelnych Polaków. Wyznaczniki tożsamości etnicznej (narodowej) Polaków na Białorusi. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
Kafar, M. (red.) (2011). Biografie naukowe. Perspektywa transdyscyplinarna. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Kolberg, O. (1963). Wielkie Księstwo Poznańskie. Cz. 1. J. Krzyżanowski (red.), „Dzieła wszystkie”. T. 9. Wrocław–Poznań: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
Kolberg, O. (1965). Korespondencja Oskara Kolberga. Cz. 1. A. Skrukwa, E. Krzyżaniak (red.), „Dzieła wszystkie”. T. 64. Wrocław–Poznań: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
Kolberg, O. (1968). Góry i Pogórze. E. Miller (red.), „Dzieła wszystkie”. T. 44, 45. Kraków–Warszawa: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Kolberg, O. (1969). Korespondencja Oskara Kolberga. Cz. 3. A. Skrukwa, E. Krzyżaniak-Miller (red.), „Dzieła wszystkie”. T. 66. Wrocław–Poznań: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
Kolberg, O. (1971). Studia, rozprawy i artykuły. E. Miller, A. Skrukwa (red.), „Dzieła wszystkie”. T. 63. Wrocław–Poznań: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
Kutrzeba-Pojnarowa, A. (1977). Kultura ludowa i jej badacze. Mit i rzeczywistość. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Kwilecki, A. (1968). Aktualne zagadnienia etniczne Łemków w Polsce. Etnografia Polska, 12, 86–119.
Kwilecki, A. (1974). Łemkowie. Zagadnienie migracji i asymilacji. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Malinowski, B. (2002). Dziennik w ścisłym znaczeniu tego wyrazu. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Obrębski, J. (2007). Polesie. Studia etnosocjologiczne. Kraków: Oficyna Naukowa.
Olędzki, J. (1991). Murzynowo. Znaki istnienia i tożsamości kulturalnej mieszkańców wioski nadwiślańskiej XVIII–XX wieku. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Olszewski, W. (2001). Patriotyzm i tolerancja. Nurt humanistyczny w polskiej myśli etnologicznej do drugiej wojny światowej wobec procesów etnicznych na Kresach. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika.
Poniatowski, S. (1966). Dziennik wyprawy (do kraju Goldów i Oroczonów). Lud, 50, 7–120.
Penkala-Gawęcka, D., Jasiewicz, Z. (2019). Etnologia i Uniwersytet wypełniały moje życie i nadawały mu sens. Odpowiedzi na pytania Danuty Penkali Gawęckiej i… Zbigniewa Jasiewicza. Lud, 103, 371–413.
Posern-Zieliński, A. (1982). Tradycja a etniczność. Przemiany kultury Polonii amerykańskiej. Wrocław: Ossolineum.
Reinfuss, R. (1939–1945). Pogranicze krakowsko-góralskie w świetle dawnych i najnowszych badań etnograficznych. Lud, 36, 222–255.
Sieroszewski, W. (1900). 12 lat w kraju Jakutów. Wrażenia i notatki. Warszawa: Wydawnictwo Fr. Karpińskiego.
Skarga, B. (1987). Przeszłość i interpretacje. Z warsztatu historyka filozofii. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Skrukwa, A. (2014). Oskar Kolberg, 1814–1890. Poznań: Instytut im. Oskara Kolberga.
Stomma, L. (2014, 14 stycznia). Zegar od Janka. Polityka, 2941, 96.
Szyfer, A. (1996). Warmiacy. Studium tożsamości. Poznań: Kantor wydawniczy SAWW.
Szyfer, A. (2006). Zapisane w pamięci. Z badań etnografa. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Talaysva, Don C. (1964). Wódz słońca: autobiografia D.C. Talayesvy, Indianina z plemienia Hopi (przeł. H. Krzeczkowski). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Tokarska-Bakir, J. (2004). Żydzi u Kolberga, w: tejże, Rzeczy mgliste. Eseje i studia (s. 49–72). Sejny: Wydawnictwo „Pogranicze”.
Wasilewski, J.S. (2023). Etnolog w podróży. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
Wieczorkiewicz, A. (2022). Szkice o drodze do Indii. Topika „orientalnej” podróży w kulturze współczesnej. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Zawistowicz-Adamska, K. (1948). Społeczność wiejska. Doświadczenia i rozważania z badań terenowych w Zaborowie. Łódź: Polski Instytut Służby Społecznej.
Zawistowicz-Adamska, K. (1958). Społeczność wiejska. Wspomnienia i materiały z badań terenowych, Zaborów 1937–1938. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Zawistowicz-Adamska, K. (1966). Wincenty Pol – badacz kultury ludowej. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Archiwalia
(BN PAU i PAN) Biblioteka Naukowa PAU i PAN w Krakowie
BN PAU i PAN sygn. 2184, k. 68.: Kolberg, O. (1889). Szkic autobiografii. Rkp.
Downloads
Objavljeno
Kako citirati
Broj časopisa
Sekcija
Licenca
Sva prava zadržana (c) 2025 Łódzkie Studia Etnograficzne
Ovaj rad je pod Creative Commons Autorstvo-Bez prerada 4.0 Internacionalna licenca.
1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:
a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 4.0).
2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.
3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.
Stats
Number of views and downloads: 135
Number of citations: 0
