The Absolute Archetype of the Professor
The Multi-genre Structure of Artur Przybysławski’s Rabelaisian University Novels
DOI:
https://doi.org/10.12775/LC.2024.006Keywords
university novel, Rabelaisian humour, multi-genre structure, intertextuality, parodyAbstract
This paper presents an analysis of two novels that constitute the literary oeuvre of Artur Przybysławski, a professor of philosophy, Tibetan language teacher, and translator. In his debut novel Pan Professor (2020) [Mr. Professor], the author outlines a mock intellectual biography of a fictitious academic, allusively named Zenon Ela. Przybysławski then makes Ela the narrator in his subsequent novel, Pana Profesora dziennik sekretny (2022) [Mr. Professor’s Secret Diary], thus creating a unique example of a novel duology. Initial critical responses have revealed confusion regarding the genres of both works, questioning whether they represent (anti)biography or (anti)diary, pamphlet or picaresque novel. This paper argues that the interplay of different genres and specific works fits within the framework of the university novel, characterized by a multi-genre structure and intertextuality. The exploration of various genre schemes and diverse literary and philosophical motifs in Przybyslawski’s university novels assumes gargantuan forms, allowing the novels to be described in Bakhtinian terms as a “carnivalesque laboratory” of multi-genre structures and intertextuality. The fact that F. Rablelais’ Gargantua and Pantagruel serves as the main intertext corresponds with the interpretive perspective adopted in this article and the selected method of analysis.
References
Bachtin, Michaił 1975. Twórczość Franciszka Rabelais’go a kultura ludowa średniowiecza i renesansu. przeł. Anna i Andrzej Goreniowie. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Bachtin, Michaił 1982. Problemy literatury i estetyki. Przeł. Wincenty Grajewski. Warszawa: Czytelnik.
Cieślikowska, Teresa 1995. „Centon i centonowa twórczość”. W: Teresa Cieślikowska. W kręgu genologii, intertekstualności, teorii sugestii. Warszawa–Łódź: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Gałkowski, Stanisław 2023. „Profesor jest, nie-profesora nie ma”. Forum Akademickie 4: 77.
Lambertsson Björk, Eva 1993. Campus Clowns and the Canon: David Lodge’s Campus Fiction. Umeå: Printing Office of Umeå University.
Lodge, David 1990. After Bakhtin. Essays on Fiction and Criticism. London & New York: Routledge.
Lodge, David 2009. „Art Must Entertain, or Give Delight”. W: Lidia Vianu (red.). Desperado. Essay-Interviews. Bucharest: Contemporary Literature Press.
Przybysławski, Artur 2020. Pan Profesor. Gdańsk: Wydawnictwo „W podwórku”.
Przybysławski, Artur 2022. Pana Profesora dziennik sekretny. Łódź: Wydawnictwo „officyna”.
Rabelais, François 1923. Gargantua i Pantagruel. T. 1. Przeł. Tadeusz Żeleński (Boy). Warszawa: Bibljoteka Boy’a.
Showalter Elaine 2015. Wydziałowe wieże. Powieść akademicka i jej źródła (cierpień). Red. Ewa Kraskowska [&] Ewa Rajewska. Poznań: Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”.
Skubaczewska-Pniewska, Anna 2011. „«Ja» w dzienniku – «Ja» błazeńskie? Próba karnawałowej interpretacji «Dziennika» Witolda Gombrowicza”. W: Andrzej Stoff [&] Anna Skubaczewska-Pniewska (red.). Teoria karnawalizacji. Konteksty i interpretacje. Wyd. drugie, poprawione i uzupełnione. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Skubaczewska-Pniewska, Anna 2016a. „«Niepomierna intertekstualność», czyli powieść uniwersytecka między romansem a kryminałem”. W: Agnieszka Izdebska [&] Agnieszka Przybyszewska [&] Danuta Szajnert (red.). Literatura prze-pisana. 2: Od zapomnianych teorii do kryminału. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Skubaczewska-Pniewska, Anna 2016b. „«Zachować żelazny rygor opowieści»”. Siła iluzji w «Stu dniach bez słońca» Wita Szostaka”. W: Agnieszka Iskra-Paczkowska [&] Stanisław Gałkowski [&] Marek Stanisz (red.). Filozofia w literaturze. Literatura w filozofii 2. Światy możliwe. Interpretacje. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Skubaczewska-Pniewska, Anna 2018. „Czy istnieje polska powieść uniwersytecka?” W: Ludmiła Gruszewska-Blaim (red.). Literaturoznawca literatem, czyli rzecz o akademii i kreatywnym pisaniu. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Sobota, Daniel Roland 2015. „Drzewo filozofii. Przyczynki do metafizyki dendrycznej”. Filo-Sofija 3: 11–30.
Tamarczenko, Natan 2018. „Estetyka niefinalności i poetyka powieści: powieść i groteska”. Tłum. Anna Skubaczewska-Pniewska. Litteraria Copernicana 4 (28): 185–189.
Ulicka, Danuta 2021. „Pisanka filozoficzna”. Nowe Książki 9: 37–39.
Uniłowski, Krzysztof 2000. „Sztuka cytatu: od powieści przez antypowieść do metapowieści”. W: Włodzimierz Bolecki [&] Ireneusz Opacki (red.). Genologia dzisiaj. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN.
Zagórska, Anna 2021. „O bycie, uniwersytecie i o antybohaterze (Artur Przybysławski: «Pan Profesor»)”. artPAPIER 6 (414). Wyd. online z dn. 15.03.2021. http://artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=413&artykul=8329 [15.10.2023].
Żukowska, Kamila 2022. „Autor mówi «dość»! (Artur Przybysławski: «Pana Profesora dziennik sekretny»)”. artPAPIER 23 (455). Wyd. online z dn. 1.12.20222. http://www.artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=452&artykul=9187 [15.10.2023].
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Anna Skubaczewska-Pniewska
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 49
Number of citations: 0