Uwagi na temat „nowych szkół” w historiografii polskiej doby podzaborowej

Andrzej  Wierzbicki

doi:10.12775/KlioPL.2021.02

Автор(и)

Andrzej Wierzbicki Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk https://orcid.org/0000-0001-7759-5987

DOI:

https://doi.org/10.12775/KlioPL.2021.02

Ключові слова

historia historiografii, historiografia polska, szkoła naukowa, szkoły historyczne, krakowska szkoła historyczna, nauka a polityka

Анотація

Tekst dotyczy dziejów historiografii polskiej w kraju i na emigracji, postrzeganych przez pryzmat współwystępowania różnych, często rywalizujących ze sobą, kierunków, metod, środowisk badawczych, ugrupowań politycznych itp., określanych jako szkoły historyczne. Za najbardziej reprezentatywne dla okresu podzaborowego autor uznał szkoły: naruszewiczowską (od Adama Naruszewicza), lelewelowską (od Joachima Lelewela), krakowską i warszawską.

Біографія автора

Andrzej Wierzbicki, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk

Andrzej Wierzbicki – prof. dr hab., pracownik Instytutu Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk, badacz dziejów polskiej myśli historycznej i politycznej, redaktor naczelny rocznika „Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej”. Ostatnio opublikował: Poczet historyków polskich. Historiografia polska doby podzaborowej, Poznań 2014; Jak powstało państwo polskie? Hipoteza podboju w historiografii polskiej XIX i XX wieku, Warszawa 2019.

Посилання

A.F. Grabski, Orientacje polskiej myśli historycznej. Studia i rozważania, Warszawa 1972

M. Król, Przedmowa, w: Stańczycy, Antologia myśli społecznej i politycznej konserwatystów krakowskich, wybór, przedm. i przyp. M. Król, Warszawa 1985, s. 5–37

J. Maternicki, Walerian Kalinka (1826–1886) i jego badania nad epoką porozbiorową, Rzeszów 2013

J. Mrówczyński, Ks. Walerian Kalinka. Życie i działalność, Poznań–Warszawa–Lublin 1973

W. Smoleński, Szkoły historyczne w Polsce (główne kierunki poglądów na przeszłość), oprac. M.H. Serejski, Wrocław 1952

Spór o historyczną szkołę krakowską. W stulecie Katedry Historii Polski UJ 1869–1969, red. C. Bobińska, J. Wyrozumski, Kraków 1972

J. Topolski, Jak się pisze i rozumie historię. Tajemnice narracji historycznej, Warszawa 1996

J. Topolski, Teoria wiedzy historycznej, Poznań 1983

A. Wardzińska, Dwa spojrzenia na historię Polski. Polemika demokratów lwowskich Henryka Schmitta i Ludwika Wolskiego z przedstawicielem krakowskiej „nowej szkoły historycznej” Józefem Szujskim w latach 70. XIX wieku, „Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej” 9, 2017, s. 7–31

A. Wierzbicki, Porządki aksjologiczne w polskich koncepcjach dziejów ojczystych (koniec XVIII – druga połowa XX w.), w: Między wolnością a zniewoleniem. Wartości w historiografii polskiej i środkowoeuropejskiej od końca XVIII po początki XXI wieku, red. B. Klassa, L. Zaszkilniak, Gdańsk 2020, s. 53–71