Wincenty Zakrzewski o roli Kościoła w dziejach Polski
DOI:
https://doi.org/10.12775/KlioPL.2021.05Parole chiave
Wincenty Zakrzewski, historia Kościoła, polska historiografia XIX w.Abstract
Przedmiotem analizy jest obraz dziejów Kościoła w pracach historycznych Wincentego Zakrzewskiego (1844–1918). Ten wnikliwy badacz dziejów XVI stulecia wiele miejsca w swych rozważaniach poświęcał roli polskiego duchowieństwa w dziejach Polski. W polu jego zainteresowań naukowych znajdowały się również stosunki państwa polskiego ze Stolicą Apostolską. Zapatrywania historyka krakowskiego zostały ukazane na tle ówczesnej myśli historycznej.
Riferimenti bibliografici
Źródła drukowane
M. Bobrzyński, Dzieje Polski w zarysie, Warszawa 1974 (repr. wyd. 1)
W. Chotkowski, Przyczyny i początki reformacyi w Polsce. Z powodu „Dziejów reformacji” ks. dr. Bukowskiego, Poznań 1883
Stanislai Hosii S. R. E. Cardinalis Maioris Poenitentiarii Episcopi Varmiensis (1504-1579) et quae ad cum scripae sunt Epistolae tum etiam eius Orationes legationes, t. 1: 1525–1550, Cracoviae 1879, t. 2: 1551–1558, cz. 1–2, wyd. F. Hipler, V. Zakrzewski, Cracoviae 1886–1888
J. Szujski, Charakterystyka Zygmunta Augusta, w: Opowiadania i roztrząsania, t. 2, Kraków 1872, s. 115–131
J. Szujski, Dzieje Polski podług ostatnich badań spisane, t. 1–4, Lwów 1862–1866
J. Szujski, Historyi polskiej treściwie opowiedziane ksiąg dwanaście, Warszawa 1880
J. Szujski, Odrodzenie i reformacja w Polsce, Kraków 1881
W. Zakrzewski, Adolf Pawiński 1840–1896. Zarys dziejów żywota i pracy, Petersburg 1897
W. Zakrzewski, Historya powszechna na klasy wyższe szkół średnich, t. 2: Historya wieków średnich, wyd. 8, Kraków 1918
W. Zakrzewski, Historya powszechna na klasy wyższe szkół średnich, t. 3: Historya nowożytna, wyd. 3, Kraków 1905
W. Zakrzewski, O historyi Kościoła w Polsce. Przegląd najnowszych prac w tym przedmiocie, „Niwa” 13, 1884, nr 229, s. 161–173, 272–299, 349–366
W. Zakrzewski, Po ucieczce Henryka IV. Dzieje bezkrólewia 1574–1575, Oświęcim 2015 (repr.)
W. Zakrzewski, Powstanie i wzrost reformacyi w Polsce 1520–1572, Lipsk 1870
W. Zakrzewski, Projekt Prymasa Łaskiego z r. 1516 przeniesienia z Prus do Włoch Zakonu niemieckiego, „Kwartalnik Historyczny” 23, 1909, s. 154–160
W. Zakrzewski, Rodzina Łaskich w XVI wieku, „Ateneum” 2, 1882, nr 2, s. 195–216, 490–524
W. Zakrzewski, Stefan Batory. Przegląd historyi jego panowania i program dalszych nad nią badań, Kraków 1887
W. Zakrzewski, Stosunki Stolicy Apostolskiej z Iwanem Groźnym carem i W. Księciem Moskiewskim, Kraków 1872
W. Zakrzewski, Xawery Liske, Kraków 1891
W. Z[akrzewski], rec.: Dr Bronisław Dembiński, Studia nad pontyfikatem Piusa IV, Kraków 1886, „Kwartalnik Historyczny” 1887, s. 338–339
W. Z[akrzewski], rec.: N. Karejew, Oczerk istorii reformacjonnawo dużżenia i katoliczeskoj reakcii w Polsze, Moskwa 1886, „Kwartalnik Historyczny” 1887, s. 334–337
W. Z[akrzewski], rec.: Naczała katoliczeskoj reakcji w Polsce. Recz ekstraordinarnawo profesora Fjedora Wierżbowskawo, Warszawa 1887, „Kwartalnik Historyczny” 1888, s. 657
W. Z[a]k[rzewski], rec.: X Melchior Buliński, Historia kościoła polskiego, t. I, II, III, Kraków, „Przegląd Krytyczny” 1874, nr 2, s. 38–41
Opracowania
J. Adamus, Monarchizm i republikanizm w syntezie dziejów Polski, Łódź 1961
M. i H. Baryczowie, Listy Wincentego Zakrzewskiego do Edmunda Długopolskiego, „Rocznik Biblioteki PAN w Krakowie” 24, 1978/1979, s. 125–159
L. Boratyński, Wincenty Zakrzewski, „Kwartalnik Historyczny” 32, 1918, s. 393–407
Chrześcijaństwo w Polsce. Zarys przemian 966–1979, red. J. Kłoczowski, Lublin 1992
B. Dembiński, Wincenty Zakrzewski, „Przegląd Historyczny” 21, 1917/1918, s. 435–437
J. Dużyk, Ekspedycja Rzymska Akademii Umiejętności (W setną rocznicę powstania), „Studia Historyczne” 1986, nr 2, s. 213–227
J. Fijałek, Historiografja kościelna w Polsce dawniej i dzisiaj, w: Pamiętnik IV Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Poznaniu 6–8 grudnia 1925. I. Referaty, Lwów 1925, s. 1–8
A.F. Grabski, Metodologiczne problemy tzw. krakowskiej szkoły historycznej, w: tenże, Orientacje polskiej myśli historycznej, Warszawa 1972, s. 301–340
M. Hoszowska, „Polityka historyczna” stańczyków, w: Historia, mentalność, tożsamość. Miejsce i rola historii oraz historyków w życiu narodu polskiego i ukraińskiego w XIX i XX w., red. J. Pisulińska, P. Sierżęga, L. Zaszkilniak, Rzeszów 2008, s. 203–217
A. Kawalec, U początków modernizacji studium historycznego na Uniwersytecie Jagiellońskim. Starania Ksawerego Liskego i Wincentego Zakrzewskiego o Katedrę Historii Powszechnej na UJ, „Kwartalnik Historyczny” 2020, nr 3, s. 571–598
Kronika Uniwersytetu Jagiellońskiego 1864–1887, Kraków 1887
W. Łazuga, Michał Bobrzyński. Myśl historyczna a działalność polityczna, Warszawa 1982
J. Maternicki, Historiografia polska XX wieku, cz. 1, Warszawa–Wrocław 1982
J. Maternicki, Józef Szujski wobec tzw. idei jagiellońskiej, w: tenże, Historiografia i kultura historyczna. Studia i szkice, Warszawa 1990, s. 92–123
J. Maternicki, Michał Bobrzyński wobec tzw. idei jagiellońskiej. Ewolucja poglądów i jej uwarunkowania, w: tenże, Kultura historyczna dawna i współczesna. Studia i szkice, Warszawa 1979, s. 144–160
J. Maternicki, Walerian Kalinka (1826–1886) i jego badania nad epoką porozbiorową, Rzeszów 2013
J. Maternicki, Zmierzch szkoły krakowskiej i opozycja historyków warszawskich, „Przegląd Humanistyczny” 20, 1976, nr 2, s. 15–28, nr 3, s. 17–42
S. Michalak, Józef Szujski 1835–1883. Światopogląd i działanie, Łódź 1987
J. Pisulińska, Polska XVI wieku w pracach historycznych Wincentego Zakrzewskiego, w: Wspólne dziedzictwo. Rzeczpospolita Obojga Narodów w polskiej, litewskiej i ukraińskiej historiografii XIX–XXI wieku, red. M. Hoszowska, J. Pisulińska, P. Sierżęga, L. Zaszkilniak, Rzeszów 2019, s. 130–140
D. Rederowa, Formy współpracy Polskiej Akademii Umiejętności z zagranicą (1873–1952), „Studia i Materiały z Dziejów Nauki Polskiej”, seria A, 1966, nr 10, s. 77–136
D. Rederowa, Ze studiów nad kontaktami Akademii Umiejętności z nauką obcą. Ekspedycja Rzymska (1886–1918), „Rocznik Biblioteki PAN w Krakowie” 1958–1960, s. 191–256
M.H. Serejski, Naród a państwo w polskiej myśli historycznej, Warszawa 1977
A. Skrzypek, „Przegląd Krytyczny” 1874–1877, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 8, 1969, nr 1, s. 30–41
H.M. Słoczyński, Fundamentalne idee koncepcji dziejów Polski Józefa Szujskiego, w: Katedra Historii Polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim, odniesienia, interpretacje, pamięć, red. K.K. Daszyk, T. Kargol, Kraków 2019, s. 37–84
Spór o historyczną szkołę krakowską, red. C. Bobińska, J. Wyrozumski, Kraków 1972
K. Stachowska, Z listów Wincentego Zakrzewskiego do Ludwika Boratyńskiego, „Roczniki Biblioteki PAN w Krakowie” 1976, s. 179–266
M. Stynia, Uniwersytet Jagielloński w latach 1871–1914. Modernizacja procesu nauczania, Kraków 2014
S. Szczur, Wincenty Zakrzewski (1844–1918), w: Uniwersytet Jagielloński. Złota księga Wydziału Historycznego, red. J. Dybiec, Kraków 2000, s. 79–85
J. Umiński, Historiografia kościelna.(Stan badań i ważniejsze postulaty), „Kwartalnik Historyczny” 1937, s. 327–337
A. Wierzbicki, Europa w polskiej myśli historycznej i politycznej XIX i XX wieku, Warszawa 2009
A. Wierzbicki, Spory o polską duszę. Z zagadnień charakterologii narodowej w historiografii polskiej XIX i XX wieku, Warszawa 2010
A. Wierzbicki, Wschód – Zachód w koncepcjach dziejów Polski, Warszawa 1984
S. Zieliński, Zgoda czy ustępstwo? Oblicza tolerancji religijnej w historiografii polskiej XIX w. Joachim Lelewel i Józef Szujski, w: Wspólne dziedzictwo. Rzeczpospolita Obojga Narodów w polskiej i ukraińskiej myśli historycznej XIX i XX w., red. V. Telvak, L. Lazurko, P. Sierżega, Cherson 2019, s. 105–116
Downloads
Pubblicato
Come citare
Fascicolo
Sezione
Licenza
Questo lavoro è fornito con la licenza Creative Commons Attribuzione - Non opere derivate 4.0 Internazionale.
Stats
Number of views and downloads: 335
Number of citations: 0
