Wielkie projekty śląskich wydawnictw źródłowych jako forma historiograficznego oswajania regionu
DOI :
https://doi.org/10.12775/KlioPL.2021.03Mots-clés
historia historiografii, edytorstwo źródeł historycznych, Karol Maleczyński, Heinrich Appelt, Śląsk, historia Śląska, źródła historyczne, kodeks dyplomatycznyRésumé
W artykule została podjęta próba spojrzenia na historię śląskich wydawnictw źródłowych jako na proces historiograficzny. Głównym celem jest analiza poszczególnych dzieł od pierwszych publikacji źródłowych z XVIII w. do najbardziej znanych projektów drugiej połowy XX w. Zasadniczą hipotezą jest stwierdzenie, że dobór i sposób opracowania dokumentów źródłowych był z jednej strony ściśle związany z ogólnym historycznym i historiozoficznym ujęciem regionu, z drugiej zaś sam wyraźnie wpływał na sposób postrzegania regionu przez historyków polskich i niemieckich.
Références
Źródła archiwalne
Dokumentesammlung des Herder-Instituts, DSHI-200/HFR_HI-560, J.G. Herder-Forschungsrat und Herder-Institut; DSHI-500, Schlesisches Urkundenbuch
Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Dział Rękopisów, sygn. 14968/III, Papiery Ewy i Karola Maleczyńskich z lat 1900−1972
Źródła drukowane
H. Aubin, Briefe des Ostforschers Hermann Aubin aus den Jahren 1910–1968, wyd. E. Mühle, Marburg 2008 (Quellen zur Geschichte und Landeskunde Ostmitteleuropas, 7)
Codex diplomaticus nec non epistolaris Silesiae / Kodeks dyplomatyczny Śląska. Zbiór dokumentów i listów dotyczących Śląska, t. 1: 971–1204, wyd. K. Maleczyński, Wrocław 1956
Codex diplomaticus nec non epistolaris Silesiae / Kodeks dyplomatyczny Śląska. Zbiór dokumentów i listów dotyczących Śląska, t. 3: 1221–1227, wyd. K. Maleczyński, Wrocław 1964
Codex diplomaticus Silesiae, t. 1: Urkunden des Klosters Czarnowanz, wyd. W. Wattenbach, Breslau 1857
Drugie posiedzenie Sekcji I, w: Pamiętnik Drugiego Zjazdu Historyków Polskich we Lwowie. II. Obrady i uchwały, Lwów 1890, s. 50–74
Regesty śląskie, t. 1: 1343–1348, red. W. Korta, oprac. K. Bobowski, Wrocław 1975
Opracowania
H. Appelt, Editionsarbeit und diplomatische Forschung in Schlesien, w: Schlesisches Urkundenbuch, t. 3, cz. 3, wyd. H. Appelt, Wien–Köln–Graz 1971, s. XV–XL
H. Appelt, Zur schlesischen Diplomatik des 12. Jahrhunderts, „Zeitschrift für Ostforschung” 2, 1953, s. 568–573
H. Appelt, rec.: Karol Maleczyński, Anna Skowrońska (Hrsg.): Codex diplomaticus nec non epistolaris Silesiae. Kodeks dyplomatyczny Śląska. 2. Band, „Zeitschrift für Ostforschung” 11, 1962, nr 1, s. 175–178
M. Bobowski, Przedmowa, w: Codex diplomaticus Poloniae, t. 4, Varsaviae 1887, s. III–V
J.M. Burdukiewicz, K. Demidziuk, U. Bończuk-Dawidziuk, Profesor Büsching na Uniwersytecie Wrocławskim: początki archeologii akademickiej w Europie, „Śląska Republika Uczonych” 7, 2016, s. 180–206
M. Cetwiński, Dorobek i potrzeby z zakresu wydawnictw źródłowych do dziejów Śląska – średniowiecze (akta i dokumenty), w: Stan i potrzeby śląskoznawczych badań humanistycznych, red. K. Bobowski, R. Gładkiewicz, W. Wrzesiński, Wrocław–Warszawa 1990, s. 215–226
M. Cetwiński, Historiograficzna obsesja granic. Dzieje narodu czy dzieje terytorium, w: tenże, Drogi i bezdroża dziejopisarstwa, Olsztyn 201, s. 142–151
M. Cetwiński, Jeszcze raz o „paradygmacie Stenzla”, w: Silesia Historica. Badania nad historią Śląska. Metody i praktyka historiografii oraz nowe poszukiwania, red. S. Moździoch, S. Rosik, Th. Wünsch, Wrocław 2012, s. 33–41
M. Cetwiński, Lambert Schulte, w: Mediewiści IV, red. J. Strzelczyk, Poznań 2016, s. 235–249
M. Cetwiński, Oswajanie przeszłości: historycy wrocławscy, w: tenże, Drogi i bezdroża dziejopisarstwa, Olsztyn 2017, s. 377–386
W. Czapliński, Zadania historii wobec odzyskania ziem śląskich, w: Stan i potrzeby nauki polskiej na Dolnym Śląsku (referaty wygłoszone na konferencji naukowej odbytej dnia 6 kwietnia 1946 r. we Wrocławiu), przedm. S. Piaskowski, Katowice 1947, s. 42–54
M. Hałub, Johann Gustav Gottlieb Büsching 1783–1829. Ein Beitrag zur Begründung der schlesischen Kulturgeschichte, Wrocław 1998
L. Harc, Samuel Beniamin Klose (1730–1798). Studium historiograficzno-źródłoznawcze, Wrocław 2002
W. Irgang, Urkundenforschung, w: tenże, Historische Schlesienforschung. Methoden, Themen und Perspektiven zwischen traditioneller Landesgeschichtsschreibung und moderner Kulturwissenschaft, red. J. Bahlcke, Köln–Weimar–Wien 2005, s. 53–69
P. Johanek, Territoriale Urkundenbücher und spätmittelalterliche Landesgeschichtsforschung, w: Stand, Aufgaben und Perspektiven territorialer Urkundenbücher im östlichen Mitteleuropa, red. W. Irgang, N. Kersken, Marburg an der Lahn 1998, s. 5–22
A. Kulecka, T.P. Rutkowski, Oczami agenta: środowiska naukowe i archiwalne w doniesieniach TW „Zyg” – Zygmunta Kolankowskiego, Warszawa 2012
K. Maleczyński, Kodeks dyplomatyczny śląski, „Sprawozdanie Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego” 2, 1947, s. 33–39
K. Maleczyński, Wstęp, w: Teksty źródłowe do historii Świdnicy i okręgu, zest. T. Bieda, K. Fiedor, S. Kotełko, red. K. Maleczyński, Wrocław 1958, s. XI–XXVII
K. Maleczyński, rec.: Schlesisches Urkundenbuch, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 19, 1964, nr 3–4, s. 406–410
H. Markgraf, Die Entwickelung der schlesischen Geschichtsschreibung, „Verein für Geschichte und Altertum Schlesiens. Zeitschrift des Vereins für Geschichte und Alterthum Schlesiens” 22, 1888, s. 1–24
J. Menzel, Urkundenpublikation und Urkundenforschung in Schlesien, „Mitteilungen des Instituts für Österreichische Geschichtsforschung” 79, 1971, s. 156–171
E. Mühle, Obraz historii i polityka historyczna. O historiograficznej konstrukcji „ogólnośląskiego obszaru plemiennego” i jego politycznej instrumentalizacji, w: Górny Śląsk wyobrażony. Wokół mitów, symboli i bohaterów dyskursów narodowych / Imaginiertes Oberschlesien. Mythen, Symbole und Helden in den nationalen Diskursen, red. J. Haubold-Stolle, B. Linek, Opole–Marburg 2005, s. 55–77
M. Pawlak, Żywoty równoległe. Polska i niemiecka „Bibliografia historii Śląska” (1945–1990), „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 71, 2016, nr 3, s. 13–21
K. Piotrowicz, Stan i potrzeby nauki polskiej o Śląsku w zakresie historii, w: Stan i potrzeby nauki polskiej o Śląsku, Katowice 1936, s. 311–369
L. Santifaller, Urkundenforschung. Methoden, Ziele, Ergebnisse, Weimar 1937
W. Semkowicz, Rozwój nauk pomocniczych historii w latach 1886–1936, Lwów 1937
A. Skowrońska, Na marginesie austriackiej edycji kodeksu śląskiego, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 28, 1972, nr 4, s. 609–618
R. Stelmach, Katalog średniowiecznych dokumentów przechowywanych w Archiwum Państwowym we Wrocławiu, Racibórz 2014
О. Журба, „Внутренняя колонизация” и освоение прошлого имперских регионов, w: Российская империя в исторической ретроспективе, t. 8, Белгород 2013, s. 56–59
Téléchargements
Publiée
Comment citer
Numéro
Rubrique
Licence
Ce travail est disponible sous licence Creative Commons Attribution - Pas de Modification 4.0 International.
Stats
Number of views and downloads: 645
Number of citations: 0
