History in Abeyance. An introduction to the analysis of the vision of Polish history after 1944 in textbooks of the political economy of socialism published from the 1950s to the 1980s

Authors

  • Tomasz Ochinowski Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego

DOI:

https://doi.org/10.12775/KlioPL.2017.07

Keywords

Michel Foucault, the Polish People’s Republic, stimuli, political economy, censorship, history of historiography

Abstract

This article aims to reconstruct the vision of history to be found in textbooks of the political economy of socialism. The author treats the textbooks of political economy as a medium of Communist Poland’s official historical narrative. Truth ‘produced’ by means of the educational materials seems to be a perfect exemplification of Michel Foucault’s ideas regarding the knowledge/power relation. In his analysis of the textbooks under discussion, the author uses mainly the issues of stimuli. What emerges from the analysis is a picture of a devious reality in which students of the Polish Peoples republic period were forced to exist, also in the aspect of the propaganda’s vision of the current history of Poland.

Author Biography

Tomasz Ochinowski, Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego

Tomasz Ochinowski – dr hab. nauk ekonomicznych w dziedzinie zarządzania, dr nauk humanistycznych w dziedzinie psychologii, trener umiejętności społecznych, doradca biznesowy. Był stypendystą Programu Wspierania Badań Naukowych Uniwersytetu Środkowoeuropejskiego w Budapeszcie oraz ekspertem Komisji Europejskiej w zakresie rozwoju lokalnego. Kieruje Zakładem Socjologii Organizacji i Historii Biznesu w Katedrze Psychologii i Socjologii Zarządzania na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego. Jego zainteresowania skupiają się wokół teorii i praktyki humanistycznego nurtu zarządzania, ze szczególnym uwzględnieniem zastosowania aparatu intelektualnego historii historiografii do problematyki organizacyjnej (historiografia organizacji), łączenia historii i psychologii, możliwości wykorzystania socjologii codzienności dla potrzeb zarządzania oraz reinterpretacji polskich tradycji biznesowych i intelektualnych związanych z teorią i praktyką organizacji. Przede wszystkim zaś stara się o reaktywowanie w Polsce historii biznesu, tak, by podejście historyczne do zarządzania przestało być „intelektualnym podziemiem”. Rozwija historiografię organizacji zarówno jako dział zarządzania humanistycznego, jak i narzędzie doskonalenia umiejętności menedżerskich, co realizuje poprzez szkolenia i doradztwo.

References

M. Alvesson, Y. Gabriel, R. Paulsen, Return to Meaning. A Social Science with Something to Say, Oxford 2017

J. Baudrillard, Forget Foucault, Los Angeles 2007

M.M. Bogusławski, Michel Foucault jako farmakon, „Przegląd Socjologii Jakościowej” 12, 2016, nr 1, s. 76–89

W. Brus, Prawo wartości a problematyka bodźców ekonomicznych, Warszawa 1956

N. Butler, S. Dunne, Duelling with Dualism. Descartes, Foucault and the History of Organizational Limits, „Management & Organizational History” 7, 2012, nr 1, s. 31–44

B. Czarny, Szkice o ekonomii w Polsce w latach 1949–1989 (ekonomia w państwie totalitarnym), Warszawa 2016

A. Czyżewski, Historycy polscy wobec destalinizacji – próba typologii postaw, w: Klio Polska. Studia i materiały z dziejów historiografii polskiej po II wojnie światowej, t. 3, red. A. Wierzbicki, Warszawa 2008, s. 187–211

E. Domańska, Historia egzystencjalna. Krytyczne studium narratywizmu i humanistyki zaangażowanej, Warszawa 2012

Ekonomia polityczna socjalizmu. Wybór tekstów, wybór H. Chołaj, R. Cheliński, M. Nasiłowski, Warszawa 1971

M. Foucault, Kim pan jest, profesorze Foucault? Debaty, rozmowy, polemiki, wybór i tłum. K.J. Jaksender, red. B. Błesznowski, K.J. Jaksender, K. Matuszewski, przedm. B. Błesznowski, Kraków 2013

French Theory w Polsce, red. E. Domańska, M. Loba, Poznań 2010

M. Górny, Przede wszystkim ma być naród. Marksistowskie historiografie w Europie Środkowo-Wschodniej, Warszawa 2007

J. Kaliński, Gospodarka w PRL, Warszawa 2012

Ch.C. Lemert, G. Gillan, Michel Foucault. Teoria społeczna i transgresja, tłum. D. Leszczyński, L. Rasiński, wstęp L. Koczanowicz, Warszawa 1999

J. Lewandowski, Z. Morecka, J. Rutkowski, K. Ryć, I. Timofiejuk, Ekonomia polityczna socjalizmu dla studiów uniwersyteckich, wyd. 4 zm., Warszawa 1979

D. Malczewska-Pawelec, T. Pawelec, Rewolucja w pamięci historycznej. Porównawcze studia nad praktykami manipulacji zbiorową pamięcią Polaków w czasach stalinowskich, Kraków–Katowice 2011

A. McKinlay, Ch. Carter, E. Pezet, Governmentality, Power and Organization, „Management & Organizational History” 7, 2012, nr 1, s. 3–15

B. Miszewski, Zarys ekonomii politycznej socjalizmu, Warszawa 1984

M. Nasiłowski, Ekonomia polityczna socjalizmu, Warszawa 1972

„Nie pytajcie mnie, kim jestem...” Michel Foucault dzisiaj, red. M. Kwiek, Poznań 1998

P. Pleskot, Intelektualni sąsiedzi. Kontakty historyków polskich ze środowiskiem „Annales” 1945–1989, Warszawa 2010

J. Pomorski, Spoglądając w przeszłość. Studia i szkice metahistoryczne, Lublin 2017

I. Rév, Retroactive Justice. Prehistory of Post-Communism, Stanford (Calif.) 2005

Z. Romek, Cenzura a nauka historyczna w Polsce 1944–1970, Warszawa 2010

T.P. Rutkowski, Szklanka do połowy pełna. O niepełnej choć ciekawej próbie ukazania wpływu ZSRR na polską naukę historyczną, „Przegląd Historyczny” 2017, nr 1

T. Sobczak, Polskie podręczniki akademickie ekonomii XX i na początku XXI wieku – analiza porównawcza, w: Edukacja dla zrównoważonego i trwałego rozwoju oraz społecznie odpowiedzialnego biznesu. IX Kongres Ekonomistów Polskich, red. A. Pollok, Warszawa 2015, s. 54–76

Socjologia przemysłu. Wybór tekstów, red. J. Kulpińska, Warszawa 1974

R. Stobiecki, Historia pod nadzorem. Spory o nowy model historii w Polsce (II połowa lat czterdziestych – początek lat pięćdziesiątych), Łódź 1993

J. Wojdon, Propaganda polityczna w podręcznikach dla szkół podstawowych Polski Ludowej (1944–1989), Toruń 2001

M. Zawadzki, Nurt krytyczny w zarządzaniu. Kultura, edukacja, teoria, Warszawa 2014

J. Żarnowski, Pokolenia historyków po 1945 r. a przeobrażenia polskiej historiografii, „Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej” 7, 2015, s. 15–42

Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej

Downloads

Published

2018-03-01

How to Cite

1.
OCHINOWSKI, Tomasz. History in Abeyance. An introduction to the analysis of the vision of Polish history after 1944 in textbooks of the political economy of socialism published from the 1950s to the 1980s. Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej. Online. 1 March 2018. No. 9, pp. 155-180. [Accessed 8 July 2025]. DOI 10.12775/KlioPL.2017.07.

Issue

No. 9 (2017)

Section

Artykuły

Stats

Number of views and downloads: 470
Number of citations: 0