Szkoła Podchorązych w Łobzowie (1918-1919)
DOI:
https://doi.org/10.12775/KLIO.2020.063Słowa kluczowe
szkolnictwo wojskowe, szkoła podchorążych, kadeci, Wojsko PolskieAbstrakt
W listopadzie 1918 roku, kiedy tworzyły się struktury polskiej administracji wojskowej, bardzo istotnym problemem było zorganizowanie szkolnictwa wojskowego. Podobnie jak w przypadku szkolnictwa cywilnego, dokonywał się w nim proces unifikacji, zmierzający do wypracowania polskiego modelu, z wykorzystaniem najlepszych rozwiązań ze szkolnictwa państw zaborczych. Pod presją zachodzących wydarzeń podejmowano czasami doraźne rozwiązania, które ulegały późniejszym modyfikacjom, jak w przypadku omawianej Szkoły Podchorążych w Łobzowie koło Krakowa, która pod taką nazwą przetrwała zaledwie rok i została zamieniona na korpus kadetów. Odegrała jednak ważną rolę w kształtowaniu osobowości polskiego żołnierza i oficera a jej organizacja wpłynęła na organizację średniego szkolnictwa wojskowego w Polsce. Prezentowany tekst zawiera omówienie przemian organizacyjnych i programowych jak również charakterystykę kadry dydaktycznej i wychowawczej.
Bibliografia
Źródła archiwalne
Centralne Archiwum Wojskowe w Rembertowie
I.300.8. 2. Departament Naukowo-Szkolny, nr 1, 2, 7, 21, 37, 44.
I.305.2.Polska Wojskowa Komisja Likwidacyjna w Wiedniu, nr 7.
Akta Personalne
Andrzejewski T. Z., I.481.A.1602
Giżejewski J., 2841.
Kamiński K., 1633.
Linneman E., 3534.
Hlawaty S., I.480.199; Odrz. 19 kwietnia 1937
Kucharzyk F., 21625.
Landau M., I.482.1-63.
Lewakowski J., 2680.
Makowski K., 10276.
Manowarda A. K., 10278.
Mosing S., 518.
Papirnik J., 8807
Strzelecki A., 19018.
Szantroch T., 11719.
Warzel F., 14975.
Prasa
„Głos Narodu”, nr 54, z 11 marca 1919; nr 66, z 24 marca 1919
„Goniec Krakowski” nr 128, z 7 listopada 1918; nr 139, 18 listopada 1918;
nr 149 z 28 listopada 1918.
„Naprzód”, nr 251, z 10 listopada 1918; nr 266, z 28 listopada 1918.
Źródła drukowane
Corpus studiosorum Universitatis Iagiellonicae 1850/51-1917/18, t. O-Q, red. K. Stopka, Kraków 2011; t. S-Ś., red. K. Stopka, Kraków 2014.
Dowództwo Okręgu Generalnego w Krakowie, Rozkaz dzienny, nr 22, Kraków, dnia 27 lutego 1919.
Dziennik Rozkazów Wojskowych, nr 9, z 28 stycznia 1919.
Księga Rozkazów Polskiej Komendy Wojskowej w Krakowie, Rozkaz nr 16, O. W. L. 2475/III, 29 listopada 1918.
Opracowania
Bogdanowski J., Warownie i zieleń Twierdzy Kraków, Kraków 1979.
Hlawaty S., U kolebki 1-go Korpusu Kadetów, [w:] W dziesiątą rocznice III-go Powstania Śląskiego, Lwów 1931.
Korpus kadetów nr 1. Marszałka Józefa Piłsudskiego w piętnastym roku istnienia. Cz. I – II, Lwów 1933.
Kosk H. P., Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny, t. I: A-Ł, Pruszków 1998.
Kramarz H., Kształcenie nauczycieli gimnazjalnych w Galicji autonomicznej, „Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie”, z. 109, Prace Historyczne XII, 1987.
Królewska rezydencja pałacowo-ogrodowa na Łobzowie. Stan badań i zachowane źródła archiwalne, cz. III, (1655-1980), Teka Komisji Urbanistyki i Architektury, t. XVIII, 1984.
Nowakowski T., Armia austro-węgierska 1908-1918, Warszawa 1992.
Purchla J., Matecznik polski. Pozaekonomiczne czynniki rozwoju Krakowa w okresie autonomii galicyjskiej, Kraków 1992.
Rączka J. W., Przemiany krajobrazu podkrakowskiej rezydencji Łobzów, Kraków 1996.
Stawecki P., Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa 1994.
Suchoń F., Kraków – miasto – forteca, [w:] J. Gyurkovich, A. Matusik, F. Suchoń, Kraków. Wybrane problemy ewolucji struktury miejskiej, Kraków 2016.
Wawrzkowicz E., Stachoń B., Kronika Korpusu kadetów nr 1 (1918 – 1931), [w:] W dziesiątą rocznice III-go Powstania Śląskiego, Lwów 1931.
Wywiał P., Garnizon Wojska Polskiego w Krakowie w latach 1918-1939, Kraków 1919.
Zachariasz A., Historyczne i współczesne ogrody dawnej rezydencji w Łobzowie, [w:] Królewska rezydencja w Łobzowie we współczesnej strukturze miasta, red. A. A. Kantarek, Kraków 2018.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Jan Władysław Ryś
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1034
Liczba cytowań: 0
