Szkoła Podchorązych w Łobzowie (1918-1919)
DOI:
https://doi.org/10.12775/KLIO.2020.063Słowa kluczowe
szkolnictwo wojskowe, szkoła podchorążych, kadeci, Wojsko PolskieAbstrakt
W listopadzie 1918 roku, kiedy tworzyły się struktury polskiej administracji wojskowej, bardzo istotnym problemem było zorganizowanie szkolnictwa wojskowego. Podobnie jak w przypadku szkolnictwa cywilnego, dokonywał się w nim proces unifikacji, zmierzający do wypracowania polskiego modelu, z wykorzystaniem najlepszych rozwiązań ze szkolnictwa państw zaborczych. Pod presją zachodzących wydarzeń podejmowano czasami doraźne rozwiązania, które ulegały późniejszym modyfikacjom, jak w przypadku omawianej Szkoły Podchorążych w Łobzowie koło Krakowa, która pod taką nazwą przetrwała zaledwie rok i została zamieniona na korpus kadetów. Odegrała jednak ważną rolę w kształtowaniu osobowości polskiego żołnierza i oficera a jej organizacja wpłynęła na organizację średniego szkolnictwa wojskowego w Polsce. Prezentowany tekst zawiera omówienie przemian organizacyjnych i programowych jak również charakterystykę kadry dydaktycznej i wychowawczej.
Bibliografia
Źródła archiwalne
Centralne Archiwum Wojskowe w Rembertowie
I.300.8. 2. Departament Naukowo-Szkolny, nr 1, 2, 7, 21, 37, 44.
I.305.2.Polska Wojskowa Komisja Likwidacyjna w Wiedniu, nr 7.
Akta Personalne
Andrzejewski T. Z., I.481.A.1602
Giżejewski J., 2841.
Kamiński K., 1633.
Linneman E., 3534.
Hlawaty S., I.480.199; Odrz. 19 kwietnia 1937
Kucharzyk F., 21625.
Landau M., I.482.1-63.
Lewakowski J., 2680.
Makowski K., 10276.
Manowarda A. K., 10278.
Mosing S., 518.
Papirnik J., 8807
Strzelecki A., 19018.
Szantroch T., 11719.
Warzel F., 14975.
Prasa
„Głos Narodu”, nr 54, z 11 marca 1919; nr 66, z 24 marca 1919
„Goniec Krakowski” nr 128, z 7 listopada 1918; nr 139, 18 listopada 1918;
nr 149 z 28 listopada 1918.
„Naprzód”, nr 251, z 10 listopada 1918; nr 266, z 28 listopada 1918.
Źródła drukowane
Corpus studiosorum Universitatis Iagiellonicae 1850/51-1917/18, t. O-Q, red. K. Stopka, Kraków 2011; t. S-Ś., red. K. Stopka, Kraków 2014.
Dowództwo Okręgu Generalnego w Krakowie, Rozkaz dzienny, nr 22, Kraków, dnia 27 lutego 1919.
Dziennik Rozkazów Wojskowych, nr 9, z 28 stycznia 1919.
Księga Rozkazów Polskiej Komendy Wojskowej w Krakowie, Rozkaz nr 16, O. W. L. 2475/III, 29 listopada 1918.
Opracowania
Bogdanowski J., Warownie i zieleń Twierdzy Kraków, Kraków 1979.
Hlawaty S., U kolebki 1-go Korpusu Kadetów, [w:] W dziesiątą rocznice III-go Powstania Śląskiego, Lwów 1931.
Korpus kadetów nr 1. Marszałka Józefa Piłsudskiego w piętnastym roku istnienia. Cz. I – II, Lwów 1933.
Kosk H. P., Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny, t. I: A-Ł, Pruszków 1998.
Kramarz H., Kształcenie nauczycieli gimnazjalnych w Galicji autonomicznej, „Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie”, z. 109, Prace Historyczne XII, 1987.
Królewska rezydencja pałacowo-ogrodowa na Łobzowie. Stan badań i zachowane źródła archiwalne, cz. III, (1655-1980), Teka Komisji Urbanistyki i Architektury, t. XVIII, 1984.
Nowakowski T., Armia austro-węgierska 1908-1918, Warszawa 1992.
Purchla J., Matecznik polski. Pozaekonomiczne czynniki rozwoju Krakowa w okresie autonomii galicyjskiej, Kraków 1992.
Rączka J. W., Przemiany krajobrazu podkrakowskiej rezydencji Łobzów, Kraków 1996.
Stawecki P., Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa 1994.
Suchoń F., Kraków – miasto – forteca, [w:] J. Gyurkovich, A. Matusik, F. Suchoń, Kraków. Wybrane problemy ewolucji struktury miejskiej, Kraków 2016.
Wawrzkowicz E., Stachoń B., Kronika Korpusu kadetów nr 1 (1918 – 1931), [w:] W dziesiątą rocznice III-go Powstania Śląskiego, Lwów 1931.
Wywiał P., Garnizon Wojska Polskiego w Krakowie w latach 1918-1939, Kraków 1919.
Zachariasz A., Historyczne i współczesne ogrody dawnej rezydencji w Łobzowie, [w:] Królewska rezydencja w Łobzowie we współczesnej strukturze miasta, red. A. A. Kantarek, Kraków 2018.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Jan Władysław Ryś
![Creative Commons License](http://i.creativecommons.org/l/by-nd/4.0/88x31.png)
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 805
Liczba cytowań: 0