Walerian w niewoli Szapura I. Czy Orozjusz znał De mortibus persecutorum Laktancjusza
DOI:
https://doi.org/10.12775/KLIO.2020.058Słowa kluczowe
Walerian, Orozjusz, Laktancjusz, Epitome de caesaribus, późnorzymska historiografiaAbstrakt
It has recently been proposed that Lactantius was the source for Orosius's description of the humiliation of Valerian in Persian captivity. The hypothesis is interesting, but despite many similarities between the descriptions there are also differences. There is no evidence that Orosius knew the text of Lactantius describing the rule of the tetrarchs. Futhermore in describing the fate of Walerian, Orozjusz is closer to the description the Epitome de caesaribus than Lactantius. We find traces of knowledge of the Epitome de caesaribus also in the descriptions of the reigns of Gratian or Theodosius I. I think that probably the source for describing the fate of Valerian in Persian captivity in Historia against paganos of Orosius was Epitome de caesaribus, not Lactantius.
Bibliografia
Bibliografia:
Th. Africa, Worms and the Death of Kings: A Cautionary Note on Disease and History, “Classical Antiquity”, 1982, t. 1 s. 1-17
M.-P. Arnaud-Lindet, Orose, Histoires contre les païens, T. 1, Paris 1990
B. Baldwin, The Epitome de Caesaribus from Augustus to Domitian, „Quaderni urbinati di cultura classica”, 1993, t. 43, s. 81-101
T. D. Barnes, The Epitome de Caesaribus and its sources, „Classical Philology”, 1976, t. 71, s. 258-268
T. D. Barnes, New Empire of Diocletian and Constantine, Cambridge Mass- London, 1982
A. R. Birley, Fiction in the Epitome [w:] Historia Augusta Colloquium IV: Colloquium Barcinonense. Bari, 1996, s. 67-82
C. H. Caldwell III, The Roman Emperor as Persian Prisoner of War: Remembering Shapur’s Capture of Valerian [w:] Brill’s companion to military defeat in ancient Mediterranean society, red. J. H. Clark, B, Turner, Leiden-Boston 2018, s. 335-358
O. Coloru, L`imperatore prigioniero. Valeriano, la Persia e la disfatta de Edessa, Bari 2017
J. L. Creed, Lactantius: De mortibus persecutorum, Oxford 1984
L. De Blois, Rome and Persia in the Middle of the Third Century AD (230–266) [w:] Rome and the Worlds Beyond Its Frontiers, red. D. Slootjes, M. Peachin, Leiden-Boston 2016, s. 33-44
B. Dignas, E. Winter, Rome and Persia in Late Antiquity: Neighbours and Rivals. Cambridge 2007, s. 80-84
H. A. Drake, A Century of Miracles. Christians, Pagans, Jews, and the Supernatural, 312-410, Oxford 2017
J. F. Drinkwater, The ‘Catastrophe’ of 260: Towards a More Favorable Assessment of the Emperor Valerian I, „RSA”, 1989, t. 19, s. 123–135
A. T. Fear, Orosius. Seven books of History against the Pagans, Liverpool 2010
M. Festy, Pseudo-Aurelius Victor, Abrégé des Césars, Paris 1999
J. Gage, Comment Sapor a-t-il ‘triomphe’ de Valerien?, „Syria”, 1965, t. 42, s. 343–388
T. Glas, Valerian. Kaisertum und Reformansätze in der Krisenphase des Römischen Reiches. Paderborn 2014
H. W. Goetz, Die Geschichtstheologie des Orosius, Darmstadt 1980
A. Goltz, U. Hartmann, Valerianus und Gallienus, [w:] Die Zeit der Soldatenkaiser. Krise und Transformation des Römischen Reiches im 3. Jahrhundert n. Chr. (235–284), red. K. P. Johne, Berlin 2008, s. 223-295
P. Janiszewski, Epitome de caesaribus. Ożyciu i obyczajach imperatorów od Cezara Augusta do Teodozjusza, Warszawa 2015
K. P. Johne, Die Epitome de Caesaribus und die Historia Augusta, „Klio”, 1977, t. 59, s. 497-501
W. Kuhoff, Diokletian und die Epoche der Tetrarchie. Das römische Reich zwischen Krisenbewältigung und Neuaufbau (284-313 n. Chr.), Frankfurt am Main 2001
B. Leadbetter, Galerius and the will of Diocletian, London – N. York 2009
P. G. Michelotto, A proposito di Epit. De Caesaribus 32, 1 cognomento Colobius, „Rendiconti dell` Instituto Lombardo”, 1980, t. 114, s. 197-205
J. Moreau, Lactance:De la mort des persécuteurs, Paris 1954
J. B. Nakamura, When did Diocletian die? New evidence for an old problem, Classical Philology, 2003, t. 98, s. 283- 289
P. van Nuffalen, Orosius and the Rhetoric of History, Oxford 2012
F. Paschoud, Zosime, Histoire nouvelle, tome I (livres I et II), Paris 1971
F. Paschoud, Richiamo di una verità offuscata: il secondo libro dei Maccabei quale modello del De Mortibus Persecutorum di Lattanzio [w:] Constantinoprima e dopo Constantino, Constantine before and after Constantine, red. G. Bonamente, N. Lenski, R. Lizzi Testa, Bari 2012, s. 373- 380
A. Polichetti, Le ‘historiae’ di Orosio e la ‘storiografia ecclesiastica’ occidentale (311-417 d.C.). Naples 2000
D. S. Potter, Prophecy and History in the Crisis of the Roman Empire, Oxford 1990
S. Ratti, La lecture chrétienne du Bréviaire d'Eutrope (9, 2-5) par Jérôme et Orose, „Latomus”, 1997, t. 56, s. 264-278
S. Ratti, Histoire Auguste, T. 4, 2, Vies des deux Valériens et des deux Galliens, Paris 2000
E. Reiner, The Reddling of Valerian, „Classical Quarterly”, 2006, t. 56, s. 325–329
R. Rollinger, J. Wiesehöfer, Kaiser Walerian und Ilu-bi`di von Hamat. Über das Schicksal besiegter Feinde, persische Grausamkeit und die Persistenz altorientalischer Traditionen [w:] Stories of Long Ago: Festschrift für Michael D. Roaf, red. H. Baker, K. Kaniuth, A. Otto, Münster 2012, s. 497-515
J. Rougé, Le De mortibus Persecutorum, 5e livre des Macchabées, „Studia Patristica”, 1971, t. 12, s. 135-143
J. Scheid, La mort du tyran. Chronique de quelques morts programmées. [w:] Du châtiment dans la cité. Supplices corporels et peine de mort dans le monde antique. Table ronde de Rome (9-11 novembre 1982), red. Y. Thomas, Rome 1984, s. 177-193
J. Schlumberger, Die Epitome de Caesaribus und die Historia Augusta [w:] B.H.A.C. 1972-1974, Bonn, 1976, s. 201-219
J. Schwartz, A Propos des Ch. 4 et 6 du De Mortibus Persecutorum [w:] Lactance et Son Temps, red. J. Fontaine, M. Perrin, Paris 1978, s. 91-103
J. Schwartz, L'Histoire Auguste et l'Epitome [w:] B.H.A.C. 1977/1978. Bonn 1980, s. 219-224
B. H. Stolte, The Roman Emperor Valerian and Sapor I , King of Persia, „RSA”, 1971, t. 1, s. 157-162
R. Suski, O śmierci prześladowcy. Okoliczności śmierci Galeriusza [w:] Chrześcijaństwo u schyłku starożytności, Studia źródłoznawcze, red. T. Derda, E. Wipszycka, Warszawa 1997, s. 123-152
R. Suski, Galeriusz. Cesarz, wódz i prześladowca, Kraków 2016
D. Woods, Lactantius, Valerian, and Halophilic Bacteria, „Mnemosyne”, 2008, t. 61, s. 479–481
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Robert Suski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 946
Liczba cytowań: 0
