Krakowska Legia (Straż) Akademicka i Batalion Akademicki Wojska Polskiego (1918-1919)
DOI:
https://doi.org/10.12775/KLIO.2022.029Słowa kluczowe
Wojsko Polskie, Polish Armed Forces, Wojna polsko-ukraińska, Polish–Ukrainian War, Польсько-українська війна, Uniwersytet Jagielloński, Jagiellonian University,Abstrakt
Tekst poświęcono krakowskiej Legii (Straży) Akademickiej i Batalionowi Akademickiemu Wojska Polskiego, istniejącym od listopada 1918 do marca 1919 r. Artykuł prezentuje powstanie tych formacji, organizację baonu, jego zadania, przebieg służby w Krakowie oraz na froncie wojny polsko-ukraińskiej, umundurowanie, wyposażenie i doświadczenia żołnierskie.Bibliografia
Archiwalia
Wojskowe Biuro Historyczne - Centralne Archiwum Wojskowe
DOK V/1, rozkazy dzienne DOGen. Kraków
DOK V/2, rozkazy dzienne DOGen. Kraków
AP 6605, Skulski Eugeniusz
Archiwum Muzeum Krakowa
R.1403, Powstanie Batalionu Akademickiego w Krakowie oraz jego działalność
R.1666, relacja Edwarda Mroza
Fotografie: Fs. 856-IX, Fs. 857-IX, Fs. 884-IX, Fs. 885-IX, Fs. 931-IX
Archiwum UJ
S II 668, Służba wojskowa studentów w czasie I wojny światowej oraz sprawy demobilizacji 1919-1925
Narodowe Archiwum Cyfrowe
Fotografie:
-H-308a
-H-359-1
-H-359-2
Publikacje zwarte
M. Baczkowski, Szarży podobnej dawno nie widziały dzieje! Ułani galicyjscy 1778-1918, Kraków 2011
C. Bobińska (red.), Studia z dziejów młodzieży Uniwersytetu Krakowskiego od Oświecenia do połowy XX wieku, T. I, Kraków 1964
M. Haberek, Wielka Księga Piechoty Polskiej tom 56: Umundurowanie i wyposażenie austro-węgierskie w Wojsku Polskim 1918-1921, Warszawa 2020
W. Hupert, Walka o Lwów: (od 1 listopada 1918 do 1 maja 1919 roku), Warszawa 1933
M. Jabłoński (red.), Rola Krakowa w odzyskiwaniu niepodległości. Znaczenie Rady Regencyjnej w uformowaniu ustroju państwa polskiego, Kraków 2017
M. Klimecki, Wojna polsko-ukraińska. Lwów i Galicja Wschodnia 1918-1919, Warszawa 2014
M. Kozłowski, Zapomniana wojna. Walki o Lwów i Galicję Wschodnią 1918-1919, Bydgoszcz 1999
T. Kryska-Karski, S. Żurakowski, Generałowie Polski niepodległej, Warszawa 1991
E. Kubalski, Kraków w czasie Wielkiej Wojny, wstęp i red. M. Zakrzewski, Kraków 2018
Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918-1920, Warszawa 1934
J. Magnuski, „Śmiały” w trzech wojnach, Warszawa 1996
D. K. Markowski, Dwa powstania. Bitwa o Lwów 1918, Kraków 2019
W. Michalczyk, Zarys historji wojennej 1-go Pułku Saperów Kolejowych, Warszawa 1931
J. T. Nowak, Wieża Wolności 1918. W 90. Rocznicę wyzwolenia Krakowa, Kraków 2008
T. Nowakowski, Armia austro-węgierska 1908-1918, Warszawa 1992
Ranglisten des Kaiserlichen und Königlichen Heeres 1918, Wien 1918
K. M. Radziwiłł, Pamiętniki. Od feudalizmu do socjalizmu bezpośrednio, Warszawa 2000
S. Rest, M.C. Ortner, T. Ilmig, Des Kaisers Rock im 1. Weltkrieg, Wien 2000
B. Roja, Legendy i fakty, Warszawa 1931
Spis oficerów służących czynnie w dniu 1 VI 1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego M.S.Wojsk. Nr 37 z 24 września 1921 r.
Śmiały, Warszawa 1920
Wspomnienia z II. komp.[anii] Batalionu Akademickiego w Krakowie, Kraków 1919
P. Wywiał, Garnizon Wojska Polskiego w Krakowie w latach 1918-1939, Kraków 2019
Z. Zaborski, „Śmiałym” ku zwycięstwu. Listy Ziemomysła Zaborskiego z wojny 1914-1920, Pruszków 2013
Prasa
Bohaterowie pancernego pociągu, „Nowości Illustrowane” nr 12, 22 III 1919.
H. Dobrowolski, „Październik 1918 w Krakowie”, „Życie Literackie” nr 44, 1968.
„Goniec krakowski”, Kraków, 2 XI 1918
Kadry akademickie pod Lwowem, „Nowości Illustrowane” nr 16, 19 IV 1919
„Legia akademicka. (Z wiecu młodzieży akademickiej)”, „Ilustrowany Kurier Codzienny” nr 212, Kraków, 5 XI 1918
Artykuły
M. Baczkowski, Żołnierze polscy w armii austro-wegierskiej w przededniu odzyskania przez Polskę niepodległości, „Studia Historyczne”, 2009, z. 1
J. Giza, Organizacja „Wolność” – konspiracja i kombatanctwo, „Sowiniec” nr 43, 2013
Z. Lasocki, Wspomnienia szefa Administracji PKLiKRz., Kraków 1931
J. Mikołajczyk, Dziedzictwo zmagań o wschodnie granice Rzeczypospolitej 1918-1920. O poległych i ich grobach na terenie Małopolski, „Sowiniec” nr 49 (2016)
A. Smoliński, Jazda Rzeczypospolitej Polskiej w okresie od 12 X 1918 do 25 IV 1920, Toruń 2000
P. Stawecki, Wskrzeszenie Wojska Polskiego na przełomie lat 1918 i 1919, „Niepodległość i Pamięć” nr 5/1 (10), 1998, s. 186-188
L. Zakrzewski, Pociągi Pancerne z warsztatów głównych w Nowym Sączu, „Zeszyty naukowo-techniczne SITK RP, Oddział w Krakowie”, nr 3 (117), 2018
T. Zawistowski, U progu niepodległości – orzeł wz.17, „Pamięć.pl” nr 2, 2013.
T. Zawistowski, Orły na hełmach załogi pociągu pancernego „Śmiały”, „Pamięć.pl” nr 5 (14), 2013
Biogramy
L. Hayato, Jan Prüffer, PSB t. XXVIII, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź, 1984-1985, s. 623-625
S. Sroka, Rybka Eugeniusz, PSB t. XXXIII, Wrocław-Warszawa-Kraków, 1991-1992 s. 349-351
Publikacje internetowe
Blumski Zygmunt Izydor ps. „Strychański”, w: J. Cisek, E. Kozłowska, Ł. Wieczorek, Słownik Legionistów Polskich 1914-1918, https://zolnierze-niepodleglosci.pl/%C5%BCo%C5%82nierz/183732/ (dostęp 3 IX 2021).
http://niepodlegly.tarnow.pl/galeria-postaci/gustaw-lowczowski (dostęp 12 X 2019)
Zygmunt Grodziński, Kazimierz Mitera, Bolesław Skarżyński, Jan Zimowski. Krakowianie - uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej 1919-1920, https://mhf.krakow.pl/?action=exhibition¶m=out&id=174&year=1999 (dostęp 3 I 2020)
Zbiory prywatne
Ś.P. Mieczysław Rutkowski, wycinek prasowy udostępniony przez Huberta Bojarskiego
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1311
Liczba cytowań: 0
