Generał brygady Albin Jasiński (1880-1940) – zarys biografii
DOI :
https://doi.org/10.12775/KLIO.2022.035Mots-clés
I Korpus Polski w Rosji, Okręg Wojskowy w Łodzi, 15 Dywizja Piechoty, 11 Dywizja Piechoty, 25 Dywizja Piechoty, Wojsko Polskie w latach 1918-1939Résumé
Artykuł opisuje życie i karierę wojskową generała Albina Jasińskiego. Początkowo służył w armii rosyjskiej, a następnie w I Korpusie Polskim w Rosji. Później przybył do kraju, gdzie w listopadzie 1918 r. objął stanowisko dowódcy Łódzkiego Okręgu Wojskowego, a następnie w czerwcu 1919 r. 2 Dywizji Strzelców Wielkopolskich (późniejsza 15 Dywizja Piechoty). W lipcu 1920 r. został Inspektorem Okręgowym Armii Ochotniczej w Lublinie, po czym w następnym miesiącu objął dowództwo 11 Dywizji Piechoty. Dowodził nią przez niemal pięć lat, po czym objął stanowisko dowódcy 25 Dywizji Piechoty. W 1929 r. został przeniesiony w stan spoczynku i został osadnikiem wojskowym w województwie nowogródzkim. Po agresji Związku Radzieckiego na Polskę został aresztowany przez Rosjan i w kwietniu 1940 r. zamordowany w więzieniu NKWD w Mińsku. Za udział w wojnie polsko-rosyjskiej w 1920 roku otrzymał Order Virtuti Militari V klasy.
Références
Źródła archiwalne
A) Centralne Archiwum Wojskowe:
ap. Julian Jasiński, sygn. I.480.223
ap. Władysław Jung, sygn. I.480.233
Oddział I Naczelnego Dowództwa WP, sygn. I.301.7
Oddział I SG, sygn. I.303.3
DP, sygn. I.311.11
DP, sygn. I.313.15
pp, sygn. I.320.28
Dziennik Rozkazów Dowództwa OK nr IV 1918, 1919.
B) Archiwum Państwowe w Poznaniu: Dowództwo Główne Sił Zbrojnych w b. Zaborze Pruskim
C) Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce: sygn. 701/1/119/579
Źródła drukowane
Bitwa Warszawska 13-28 VIII 1920. Dokumenty operacyjne, cz. 2, 17-28 VIII, red. M. Tarczyński, Warszawa 1996.
Wojsko Wielkopolskie 1919 r. cz. 1, Rozwój organizacyjny i zjednoczenie z Wojskiem Polskim (marzec-listopad 1919 r.), red. B. Polak, Koszalin 1985 i cz. 2, Rewindykacja Pomorza i Wielkopolski 1920 r., red. B. Polak, Koszalin 1986.
Miodowski A., Sprawozdanie z I Ogólnego Zjazdu Delegatów Wojskowych Polaków w Rosji(7.06-22.06.1917 r.), „Studia Podlaskie” 2000, t. 10.
Dziennik Rozporządzeń Komisji Wojskowej 1918.
Dziennik Rozkazów MSWojsk. 1918.
Bitwa Niemeńska 29 VIII-18 X 1920, Dokumenty operacyjne, cz. 1, 29 VIII-19 X, red. M. Tarczyński, Warszawa 1998.
Dziennik Personalny MSWojsk. 1921, 1924, 1925, 1929.
Organizacja i rozwój Wojska Wielkopolskiego (marzec-listopad 1919). Wybór dokumentów wojskowych, wstęp, wybór i oprac. B. Polak, Leszno 2008.
Literatura
Ajnenkiel E., Akcja rozbrajania Niemców w Łodzi, „Niepodległość” 1933, t. 8.
Bagiński H., Wojsko Polskie na Wschodzie 1914-1920, Warszawa 1921.
Bogalecki T., 11 listopada 1918 roku w Łodzi. Geneza, przebieg i rezultaty akcji rozbrajania Niemców, Łódź 1993.
Cieplewicz M., Wojsko Polskie w latach 1921-1926. Organizacja, wyposażenie, wyszkolenie, Wrocław-Warszawa-Kraków 1998.
Czernielewski K., Jarno W., Garnizon łódzki Wojska Polskiego w latach 1918-1939, Toruń 2008.
Drozdowski K., 15 Wielkopolska Dywizja Piechoty, Warszawa 2017, s. 41 i 68 (seria: Wielka Księga Piechoty Polskiej, Tom 15).
Dwobor Muśnicki J., Wspomnienia, Warszawa 2008.
Jarno W., Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918-1939, Łódź 2001.
Jarno W., Powstanie Okręgu Generalnego Wojska Polskiego nr IV w Łodzi i tworzenie jego struktur (od listopada 1918 r. do sierpnia 1919 r.), [w:] O suwerenność państwową i narodową. W 80 rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę. Materiały z sesji naukowej. Łódź – 10 listopada 1998 r., red. S. Pytlas i H. Siemiński, Łódź 1999.
Jarno W., Strzelcy Kaniowscy w latach 1919-1939, Warszawa 2004.
Kozłowski W., Twórcy podstaw wojskowości i policji w Łodzi 1918-1919, „Acta Universitstis Lodziensis. Folia Historica” 2001, z. 71.
Kryska-Kraski T., Żurakowski S., Generałowie Polski Niepodległej, Warszawa 1991.
Łossowski P., Jak Feniks z popiołów. Oswobodzenie ziem polskich spod okupacji w listopadzie 1918, Łowicz 1998.
Łódź. Dzieje miasta, T. I. Do 1918 roku, red. B. Baranowski i J. Fijałek, Warszawa-Łódź 1980.
Miodowski A., Związki Wojskowych Polaków w Rosji (1917-1918), Białystok 2004.
Nałęcz T., Polska Organizacja Wojskowa 1914-1918, Wrocław 1984.
Nałęcz-Małachowski S., Wspomnienia generała, Łódź 2003.
Obrona Państwa w 1920 roku. Księga sprawozdawczo-pamiątkowa Generalnego Inspektoratu Armii Ochotniczej i Obywatelskich Komitetów Obrony Państwa, red. W. Ścibor-Rylski, Warszawa 1923.
Odziemkowski J., Leksykon wojny polsko-rosyjskiej 1919-1920, Warszawa 2004.
Pęczkowski M., Rozbrajanie Niemców w Łodzi i okręgu łódzkim, „Niepodległość” 1935, t. 12.
Polak B., Wojsko Wielkopolskie 1918-1920, Koszalin 1990.
Romer J., Pamiętniki, Lwów 1938.
Stawecki P., Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa 1994.
Waligóra B., Bój na przedmościu Warszawy w sierpniu 1920 r., Warszawa 1934.
Wojtaszak A., Generalicja Wojska Polskiego 1918-1926, Warszawa 2012.
Woyno J., Zapomniany sandomierzanin. Generał brygady Albin Marian Jasiński (1880-1940), „Zeszyty Sandomierskie” 1997, r. 4, nr 6.
Wrzosek M., Wojny o granice Polski Odrodzonej 1918-1921, Warszawa 1992.
Zarys dziejów wojskowości polskiej w latach 1864-1939, red. P. Stawecki, Warszawa 1990.
Ząbek W. L., Legia Rycerska prawdy i fikcje: z dziejów I Korpusu Polskiego (1917-1918), „Niepodległość i Pamięć” 2008, nr 28.
Téléchargements
Publiée
Comment citer
Numéro
Rubrique
Licence
© Witold Jarno 2023
Ce travail est disponible sous licence Creative Commons Attribution - Pas de Modification 4.0 International.
Stats
Number of views and downloads: 513
Number of citations: 0
