Zygmunt Krasiński on the “pillar of ice walking in a corset” – Princess Isabela Czartoryska
DOI:
https://doi.org/10.12775/KLIO.2024.045Keywords
Izabela z Czartoryskich Działyńska, Zygmunt Krasiński, cesarz Napoleon III, Jerzy LubomirskiAbstract
During her lifetime, Princess Izabela Czartoryska (Iza) – from 1857, Countess Działyńska – was considered unapproachable, secretive, proud and haughty. This is how Zygmunt Krasiński presented Iza in the context of the numerous suitors trying to win her hand. The poet focused primarily on one of them, Prince Jerzy Lubomirski, who was his close friend. The letters addressed to him also contained the most opinions regarding the princess as a maiden, which I note in detail. Krasiński claimed that the main reason for the failures suffered by Lubomirski and other suitors was the princess’s “icy” character. In this text, I partially dispute this opinion. Based on manuscript sources from the home archive of the Princes Czartoryski Library and the Kórnik Library of the Polish Academy of Sciences, I reconstruct the course of Prince Lubomirski’s unsuccessful matrimonial endeavours and offer a personality profile of Prince Adam Jerzy Czartoryski’s daughter. I also question whether Emperor Napoleon III did actually intend to marry her. I also draw attention to the persistence of the stereotype of Isabella as a “cold” princess, as described by the bard.
References
Źródła archiwalne (rękopiśmienne)
Biblioteka Książąt Czartoryskich, rps: 6324 III; 6325 II; 6345 IV; 6964 III; 7021 II; 7026 III; 7032 IV, t. 8; 7096 II; 7097 III; 7200 II; 7230 III; 7395 IV; 7402 II; 7479, t. 1
Biblioteka Kórnicka PAN, rps: 7584/1
Prasa z epoki: „Czas”, 2 II 1853, nr 28.
Źródła drukowane
Dziennik ks. Adama Jerzego Czartoryskiego 1813-1817. Opracowała i wstępem opatrzyła M. Karpińska przy współpracy J. Pezdy, Warszawa 2015.
Krasiński Z., Listy do Delfiny Potockiej, oprac. i wstępem poprzedził Zbigniew Sudolski, t. III, Warszawa 1975.
Krasiński Z., Listy do Jerzego Lubomirskiego, oprac. i wstępem poprzedził Z. Sudolski, Warszawa 1965.
Krasiński Z., Listy do Koźmianów, oprac. i wstępem poprzedził Z. Sudolski, Warszawa 1977.
Krasiński Z., Listy Zygmunta Krasińskiego do Augusta Cieszkowskiego z autografów wydał J. Kallenbach, t. II (1848-1859), Warszawa 1912.
Krasiński Z., Listy Zygmunta Krasińskiego do Adama Sołtana, Lwów 1883.
Łoś J., Na paryskim i poznańskim bruku. Z pamiętnika powstańca, tułacza i guwernera 1840–1882, wstęp i oprac. K. Nizio, Kórnik 1993.
Świadek epoki. Listy Elizy z Branickich Krasińskiej z lat 1835-1876, t. 2. (czerwiec 1848-maj 1853), z rękopisu odczytał, wybrał, skomentował i wstępem opatrzył Z. Sudolski, przekład: U. Sudolska, Warszawa 1996.
Zamoyska J., Wspomnienia, wydanie drugie zmienione i poprawione w opracowaniu i ze wstępem E. Bątkiewicz-Szymanowska i M. Biniaś-Szkopek, Kórnik 2023.
Opracowania
Czachowska K., Generałowa Jadwiga Zamoyska (1831-1923). Życie i dzieło, Kórnik 2023.
Hałasa G., Gołuchowskie luoghi ritirati. Kolekcja rycin i rysunków Izabeli z Czartoryskich Działyńskiej, Studia i Monografie Muzeum Narodowego w Poznaniu, t. I, Poznań 2022.
Handelsman M., Adam Czartoryski, t. 1, Warszawa 1948, t. 2, Warszawa 1849, t. 3, cz. I, Warszawa 1950.
Karczewska-Markiewicz Z., Panna lodowata, Poznań 1972.
Nowak J., Władysław Zamoyski. O sprawę polską w Europie (1848–1868), Poznań 2002.
Obtułowicz B., Witold Adam książę Czartoryski (1822-1865), Kraków 2019.
Obtułowicz B., Maria z Grocholskich księżna Czartoryska, Kraków 2022.
Obtułowicz B., Podróże Izabeli z Czartoryskich Działyńskiej w świetle korespondencji rodzinnej, Kraków 2024 - w opracowaniu redakcyjnym.
Pezda J., Ludzie i pieniądze. Finanse w działalności Adama Jerzego Czartoryskiego i jego obozu na emigracji w latach 1831–1848, Kraków 2003.
Skowronek J., Adam Jerzy Czartoryski 1770–1861, Warszawa 1994.
Skowronek J., Sapieżyna z Zamoyskich Anna Jadwiga, [w:] PSB, t. XXXV/2, Warszawa–Kraków 1994.
Sudolski Z., Zygmunt Krasiński, Warszawa 1974.
Wisłocki W. T., Jerzy Lubomirski 1817-1872, Lwów 1928.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Barbara Obtułowicz
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 115
Number of citations: 0
