Organizacja, przebieg i skutki realizacji polityki władz partyjno-państwowych przeciw rekolekcjom szkolnych w 1952 roku.
DOI:
https://doi.org/10.12775/KLIO.2023.006Keywords
rekolekcje wielkopostne, laicyzacja szkolnictwa, państwo a Kościół, usuwanie religii ze szkół,, akcjaAbstract
The article discusses the issue of the organisation, course and effects of the policy of the party-state authorities against school retreats organised in 1952. The authorities considered them to be an indicator of the progress of the fight against the Church and ordered meticulous field inspections. Based on an analysis of archival material and available literature, the author presents the methods and means used by the state to achieve success. The problem is presented in several areas of the school, teachers, pupils, parents and also the clergy. This holistic view made it possible to assess the consequences of the action carried out.
References
Źródła archiwalne:
Archiwum Akt Nowych,
Ministerstwo Oświaty, sygn.. 2/283/0/-/614
Archiwum Państwowe w Katowicach,
Dyrekcja Okręgu Szkolnictwa Zawodowego w Katowicach, sygn. 64
Komitet Wojewódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Wydział Nauki i Oświaty, sygn. 4.
Komitet Wojewódzki PZPR, Wydział Propagandy, Oświaty i Kultury, sygn.147
Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach, Kuratorium Okręgu Szkolnego Katowickiego, sygn.. 717
Źródła drukowane:
Dziennik Ustaw RP 1952
lat nauczania religii w Polsce Ludowej. Wybór dokumentów, oprac. H. Konopka, Białystok 1998.
Raina P., Kościół w PRL. Kościół katolicki a państwo w świetle dokumentów. Dokumenty 1945-1959. t.1, Poznań 1994.
Opracowania:
Adamiak R., Palka M., Represje wobec katechizacji w diecezji katowickiej w latach 1945-1989, Katowice 2012.
Dziurok A., Kruchtoizacja. Polityka władz partyjno-państwowych wobec Kościoła katolickiego w latach 1945-1956 w województwie śląskim/katowickim, Katowice 2012.
Dudek A., Państwo i Kościół w Polsce (1945-1970), Kraków 1995.
Fic M., Ideologizacja średniego szkolnictwa ogólnokształcącego Katowic na tle szkolnictwa górnośląskiego w latach 1945-1956, [w:] Województwo śląskie 1945-1950. Zarys dziejów politycznych, red. A. Dziurok, R. Kaczmarek, Katowice 2007.
Grajewski A., Śląska specyfika konfliktu ideologicznego Kościół – państwo w okresie PRL. Głos w dyskusji, którą warto zacząć, w: Relacje Kościół – państwo na Górnym Śląsku w latach 1945-1989. Konflikt ideologiczny, red. A. Dziurok, Katowice – Warszawa 2019.
Konopko H., Religia w szkołach Polski Ludowej. Sprawa nauczania religii w polityce państwa (1944-1961), Białystok 1995.
Marek Ł., „Kler to nasz wróg”. Polityka władz państwowych wobec Kościoła katolickiego na terenie województwa katowickiego w latach 1956-1970, Katowice 2009.
Marek Ł., Bortlik-Dźwierzyńska M., Za Marksem bez Boga. Laicyzacja życia społecznego w Polsce w latach 1945-1989, Katowice 2014.
Mercik J., Realizacja akcji „R” w województwie katowickim w ramach laicyzacji szkolnictwa w latach pięćdziesiątych, „Dzieje Najnowsze” 2020, t. 1.
Wierzbicki M., Postawy członków ZMP wobec rzeczywistości epoki stalinizmu, w: „Jesteście naszą wielką szansą”. Młodzież na rozstajach komunizmu 1944-1989, red. P. Ceranka, S. Stępień, Warszawa 2009.
Wierzbicki M., Związek Młodzieży Polskiej i jego członkowie. Studium z dziejów funkcjonowania stalinowskiej organizacji młodzieżowej, Warszawa 2006.
Zieliński Z., Kościół w Polsce 1944-2007, Poznań 2009.
Żaryn J., Kościół w PRL, Warszawa 2004.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 Joanna Mercik
![Creative Commons License](http://i.creativecommons.org/l/by-nd/4.0/88x31.png)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 204
Number of citations: 0