Zum Inhalt springen Zur Hauptnavigation springen Zur Fußzeile springen
  • Registrieren
  • Einloggen
  • Language
    • Čeština
    • Deutsch
    • English
    • Français (France)
    • Język Polski
  • Menu
  • Home
  • Aktuelle Ausgabe
  • Archiv
  • Mitteilungen
  • Über uns
    • Über die Zeitschrift
    • Beitragseinreichung
    • Redaktion
    • Schutz personenbezogener Daten
    • Kontakt
  • Registrieren
  • Einloggen
  • Language:
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Français (France)
  • Język Polski

Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym

Działalność dyplomatyczna Tomasza Mogilnickiego na rzecz kanclerzyny litewskiej Anny Katarzyny z Sanguszków Radziwiłłowej w latach 1730–1737 : Studium z funkcjonowania prywatnej dyplomacji na kobiecym dworze magnackim**
  • Home
  • /
  • Działalność dyplomatyczna Tomasza Mogilnickiego na rzecz kanclerzyny litewskiej Anny Katarzyny z Sanguszków Radziwiłłowej w latach 1730–1737 : Studium z funkcjonowania prywatnej dyplomacji na kobiecym dworze magnackim**
  1. Home /
  2. Archiv /
  3. Bd. 66 Nr. 2 (2023) /
  4. Artykuły

Działalność dyplomatyczna Tomasza Mogilnickiego na rzecz kanclerzyny litewskiej Anny Katarzyny z Sanguszków Radziwiłłowej w latach 1730–1737

Studium z funkcjonowania prywatnej dyplomacji na kobiecym dworze magnackim**

Autor/innen

  • Anna Penkała-Jastrzębska Instytut Historii i Archiwistyki, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie http://orcid.org/0000-0001-6386-8139

DOI:

https://doi.org/10.12775/KLIO.2023.012

Schlagworte

XVIII w., małżeństwo, dyplomacja, korespondencja

Abstract

Artykuł poświęcony jest analizie aktywności Tomasza Mogilnickiego, człowieka zaufanego, przez lata zatrudnionego na usługach dworu Radziwiłłów. Mogilnicki był jednym z najbardziej zaufanych ludzi kanclerzyny wielkiej litewskiej Anny Katarzyny z Sanguszków Radziwiłłowej i jej głównym reprezentantem do prowadzenia interesów zagranicznych. W analizowanym okresie spraw newralgicznych, w które zaangażowany został Mogilnicki było przynajmniej kilka – począwszy działania w interesie spornych spraw majątkowych – fundamentalnych dla Anny Katarzyny z Sanguszków Radziwiłłowej –– poprzez trudny pod względem politycznym i dyplomatycznym okres wolnej elekcji po śmierci Augusta II, aż po agitowanie w kręgu dworskim na rzecz synów kanclerzyny, podobnie jak poszukiwanie dróg do uzyskania królewskiej łaski względem dystrybucji królewszczyzn i starostw na rzecz krewnych i koligatów Radziwiłłowej. Jedną z najważniejszych spraw było jednak prowadzanie negocjacji na dworze w Mannheim w sprawie małżeństwa Hieronima Floriana Radziwiłła z Marią Franciszką Dorotą von Sulzbach, wnuczką Elektora Karola III Filipa Wittelsbacha. Zachowana korespondencja pozwala nie tylko na bliższe przyjrzenie się aktywności samego Mogilnickiego, ale też na analizę założeń polityki małżeńskiej i finansowej Radziwiłłów w pierwszej połowie XVIII wieku.

Autor/innen-Biografie

Anna Penkała-Jastrzębska, Instytut Historii i Archiwistyki, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie

W 2012 roku ukończone studia wyższe na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie na kierunku historia. Tytuł zawodowy magistra po obronie pracy magisterskiej zatytułowanej „Pogany z piekła przybyłe” Wizerunek Tatarów w mentalności społeczeństwa polskiego w XVII wieku

2012 -2016 studia doktoranckie na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie.

2016 rok - obrona rozprawy doktorskiej pod tytułem „Panieńskie ochędóstwo”. Kwestie posagowe i wienne w małżeństwach szlachty województwa krakowskiego w czasach saskich. Praca dotyczyła problematyki majątkowych aspektów zawierania małżeństw z rodzin szlacheckich, ze szczególnym uwzględnieniem dawnego województwa krakowskiego i została przygotowana pod kierunkiem prof. dr hab. Bożeny Popiołek.

Granty i prace badawcze:

 2016r. – 2019r. Realizacja grantu badawczego nr rej. 2015/19/B/HS3/01797 sfinansowanego ze środków z Narodowego Centrum Nauki pt.  Dobrodziejki i klienci. Specyfika patronatu kobiecego i relacji klientalnych w czasach saskich (wykonawca).

Monografie

„Panieńskie ochędóstwo”. Kwestie posagowe i wienne w małżeństwach szlachty województwa krakowskiego w czasach saskich, LIBRON, Kraków 2016 ISBN: 978-83-65705-20-4

„Przeciw prawu, tradycji i obyczajowi”. Sprawy procesowe szlacheckich małżeństw w  księgach sądów grodzkich z terenu województwa krakowskiego w czasów saskich [w druku]

[+] Kilkanaście publikacji dotyczących hisotrii kobiet w Rzeczypospolitej XVIII wieku, intercyz przedślubnych, kultury materialnej

Literaturhinweise

Bibliografia

Źródła archiwalne

Archiwum Główne Akt Dawnych, Archiwum Warszawskie Radziwiłłów

dział IV, rkps 117, 118, 119, 623, 625, 629

dział V, rkps 9900/I, 9000/II, 9000/III, 9000/V

dział XI, rkps 138

Źródła drukowane:

Codzienne kłopoty wielkie interesy i podwójna elekcja. Korespondencja radziwiłłowskich urzędników z księżną Anną z Sanguszków Radziwiłłową i jej synem Michałem Kazimierzem z 1733/1734 roku, wyd. J. Dygdała, Warszawa 2013.

Literatura

Dygdała Jerzy, Polityka informacyjna prymasa Teodora Potockiego w bezkrólewiu 1733 roku w: Rozprawy z dziejów XVIII w. Z dziejów komunikacji socjalnej epoki nowożytnej, red. J. Wojtowicz. Toruń 1993, s. 63-78.

Dygdała Jerzy, Postawa „familii” Czartoryskich w bezkrólewiu 1733 roku z perspektywy Wiednia, w: Między wielką polityką a szlacheckim partykularzem, Toruń 1993, s. 275-283.

Dygdała Jerzy, Przygotowania stronników Stanisława Leszczyńskiego do obrony Rzeczypospolitej w bezkrólewiu 1733 roku, w: Między barokiem a oświeceniem, t. 4. Wojny i niepokoje czasów saskich, red. S. Achremczyk, K. Stasiewicz, Olsztyn 2004, s. 48–53.

Dygdała Jerzy, Sarmata w Berlinie w 1727 r., czyli skuteczna „dyplomacja” księżny Anny z Sanguszków Radziwiłłowej, w: Scentia magnam laetitiam parat. Studia z historii kultury, społeczeństwa i polityki ofiarowane Profesorowi Kazimierzowi Maliszewskiemu, red. A. Kucharski, A. Laddach, W. Piasek, Toruń 2020, s. 75-87.

Dymnicka-Wołoszyńska Hanna, Radziwiłł Hieronim Florian, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 30, Kraków 1980, s. 188.

Gad Paweł, „Ojcowskim sercem i słowem” - instrukcja wychowawcza autorstwa Hieronima Floriana Radziwiłła, "Ogrody Nauk i Sztuk", 2016, t. 6, s. 215-226.

Karkucińska Wanda, Anna z Sanguszków Radziwiłłowa (1676–1747). Działalność gospodarcza i mecenat, Warszawa 2000.

Kicińska Urszula, Beyond the Standards of the Epoch – The Phenomenon of Elżbieta Sieniawska Née Lubomirska and Anna Katarzyna Radziwiłł née Sanguszko based on Selected Aspects of Their Economic Activities in Times of Political Unrest in the Saxon Era, “Open Military Studies”, 2022, 2, s. 12-19.

Kolendo-Korczakowa Katarzyna, Działalność ekonomiczna Anny z Sanguszków Radziwiłłowej – manufaktury harfciarskie w świetle nowych znalezisk, w: Dwory magnackie w XVIII wieku. Rola i znaczenie kulturowe, red. T. Kostkiewiczowa, A. Roćko, Warszawa 2005, s. 193–202

Kondratiuk Teresa, Mecenat Anny z Sanguszków Radziwiłłowej: (1676-1746), Biała Podlaska 1986.

Lesiak Anna, Kobiety z rodu Radziwiłłów w świetle inwentarzy i testamentów (XVI–XVIII w.), w: Administracja i życie codzienne w dobrach Radziwiłłów XVI–XVIII wieku, red. U. Augustyniak Warszawa 2009, s. 113-194.

Lesiński Jerzy Spory o dobra neuburskie, „Miscellanea Historico-Archivistica”, 1996, t. 6, s. 95-132

Maciejewska Iwona, Zawilska Katarzyna, „Białogłowy dokazują, czego chcą”, czyli o sztuce przekonywania i pochlebstwa (listy Konstancji i Magdaleny Czapskich do Hieronima Floriana Radziwiłła), w: Kobieta i mężczyzna. Jedna przestrzeń – dwa światy, red. B. Popiołek, A. Chłosta-Sikorska, M. Gadocha, Warszawa 2015, s. 263–271.

Penkała-Jastrzębska Anna, Publiczne awantury i prywatne interesy .Anna Katarzyna z Sanguszków Radziwiłłowa a sprawy wewnętrzne Rzeczypospolitej w dobie wojny o polską sukcesję (1733–1735) „Przegląd Historyczny”, 2022, t. CXIII, nr 2, s. 255-284.

Penkała-Jastrzębska Anna, Za cudzoziemca iść... Migracje a polityka małżeńska szlachty państwa polsko-litewskiego, Kraków 2021.

Popiołek Bożena, Rytuały codzienności. Świat szlacheckiego dworu w osiemnastowiecznej Rzeczypospolitej, Warszawa 2022.

Przyrembel Zygmunt, Farfurnie polskie dawne i dzisiejsze, Lwów 1936.

Sajkowski Andrzej, Magdeczka i Hierosinek, w: Staropolska miłość. Z dawnych listów i pamiętników, Poznań 1981.

Skrzypietz Aleksandra, Hieronim Florian Radziwiłł w Zalotach, w: Codzienność i niecodzienność oświeconych T. 2. W rezydencji, w podróży i na scenie publicznej, red. B. Mazurkowa, M. Marcinkowska, S. Dąbrowski, Katowice 2013, s. 106-110.

Zaborowska Monika, Edukacja artystyczna w dobrach bialskich Anny z Sanguszków Radziwiłłowej, „Ogrody Nauk i Sztuk”, 2016, t. 6, s. 227-237.

Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym

Downloads

  • PDF (Język Polski)

Veröffentlicht

2023-07-21

Zitationsvorschlag

1.
PENKAŁA-JASTRZĘBSKA, Anna. Działalność dyplomatyczna Tomasza Mogilnickiego na rzecz kanclerzyny litewskiej Anny Katarzyny z Sanguszków Radziwiłłowej w latach 1730–1737 : Studium z funkcjonowania prywatnej dyplomacji na kobiecym dworze magnackim**. Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym. Online. 21 Juli 2023. Vol. 66, no. 2, pp. 57-95. [Accessed 1 Juli 2025]. DOI 10.12775/KLIO.2023.012.
  • ISO 690
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Bibliografische Angaben herunterladen
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Ausgabe

Bd. 66 Nr. 2 (2023)

Rubrik

Artykuły

Lizenz

Copyright (c) 2023 Anna Penkała-Jastrzębska

Creative-Commons-Lizenz
Dieses Werk steht unter der Lizenz Creative Commons Namensnennung - Keine Bearbeitungen 4.0 International.

Stats

Number of views and downloads: 473
Number of citations: 0

Search

Search

Browse

  • Autor/innenverzeichnis durchblättern
  • Issue archive

User

User

Aktuelle Ausgabe

  • Atom-Logo
  • RSS2-Logo
  • RSS1-Logo

Informationen

  • Für Leser/innen
  • Für Autor/innen
  • Für Bibliothekar/innen

Newsletter

Subscribe Unsubscribe

Sprache

  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Français (France)
  • Język Polski

Tags

Search using one of provided tags:

XVIII w., małżeństwo, dyplomacja, korespondencja
Aufwärts

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partners

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Nicolaus Copernicus University Accessibility statement Shop