Spór o dziedzictwo Radziwiłłów nieświeskich w połowie XVII w.

Abstract

Tematem tego artykułu jest przebieg jednego z najciekawszych konfliktów rodzinnych w Rzeczypospolitej w drugiej połowie XVII w. Jego przedmiotem był spór o podział latyfundium nieświeskiej linii Radziwiłłów. Po śmierci księcia Aleksandra Ludwika w marcu 1654 r., jego pierworodny syn Michał Kazimierz doprowadził do podważenia testamentu i przeprowadził zajazd majętności, które były działem jego macochy Lukrecji Marii ze Strozzich i przyrodniego brata Dominika Mikołaja. Rozpoczęło to wieloletnią konfrontację, która prowadzona była zarówno na drodze prawnej, jak i metodą „faktów dokonanych”.  Konflikt udało się zakończyć dopiero we wrześniu 1671 r., po dojściu księcia Dominika do pełnoletności. Ustalono wówczas ostateczny podział dóbr tej linii Radziwiłłów. Michał Kazimierz i jego potomkowie przejęli m.in. Białą, a w rękach Dominika i jego zstępnych (tzw. linia klecka młodsza) pozostał Szydłowiec i Czarnawczyce.