Działalność dyplomatyczna Tomasza Mogilnickiego na rzecz kanclerzyny litewskiej Anny Katarzyny z Sanguszków Radziwiłłowej w latach 1730–1737

Studium z funkcjonowania prywatnej dyplomacji na kobiecym dworze magnackim**

Abstrakt

Artykuł poświęcony jest analizie aktywności Tomasza Mogilnickiego, człowieka zaufanego, przez lata zatrudnionego na usługach dworu Radziwiłłów. Mogilnicki był jednym z najbardziej zaufanych ludzi kanclerzyny wielkiej litewskiej Anny Katarzyny z Sanguszków Radziwiłłowej i jej głównym reprezentantem do prowadzenia interesów zagranicznych. W analizowanym okresie spraw newralgicznych, w które zaangażowany został Mogilnicki było przynajmniej kilka – począwszy działania w interesie spornych spraw majątkowych – fundamentalnych dla Anny Katarzyny z Sanguszków Radziwiłłowej –– poprzez trudny pod względem politycznym i dyplomatycznym okres wolnej elekcji po śmierci Augusta II, aż po agitowanie w kręgu dworskim na rzecz synów kanclerzyny, podobnie jak poszukiwanie dróg do uzyskania królewskiej łaski względem dystrybucji królewszczyzn i starostw na rzecz krewnych i koligatów Radziwiłłowej. Jedną z najważniejszych spraw było jednak prowadzanie negocjacji na dworze w Mannheim w sprawie małżeństwa Hieronima Floriana Radziwiłła z Marią Franciszką Dorotą von Sulzbach, wnuczką Elektora Karola III Filipa Wittelsbacha. Zachowana korespondencja pozwala nie tylko na bliższe przyjrzenie się aktywności samego Mogilnickiego, ale też na analizę założeń polityki małżeńskiej i finansowej Radziwiłłów w pierwszej połowie XVIII wieku.