Komedia Żołnierz i bohater George’a Bernarda Shawa i jej wpływ na kształtowanie obrazu żołnierzy bułgarskich podczas wojen bałkańskich 1912–1913
DOI:
https://doi.org/10.12775/KLIO.2022.036Klíčová slova
George Bernard Shaw, Żołnierz i bohater, Bułgaria, wojna serbsko-bułgarska 1885, wojny bałkańskie 1912–1913Abstrakt
W końcu XIX i pierwszej połowie XX w. twórcy kultury niejednokrotnie pełnili funkcję kreatorów opinii o dziejących się wówczas wydarzeniach. Jednym z nich był wybitny brytyjski intelektualista George Bernard Shaw, który w swej twórczości podjął m.in. temat wojen toczonych na Bałkanach. Celem artykułu jest wykazanie związku komedii Shawa Arms and the Man (Żołnierz i bohater) z obrazem żołnierzy bułgarskich podczas wojen bałkańskich 1912 i 1913 r. funkcjonującym w przekazie prasowym z epoki. Został w nim także poruszony wątek oddania realiów wojny oraz bohaterstwa oficerów i żołnierzy na polu walki.
Reference
Literatura:
• Awards Databases, https://awardsdatabase.oscars.org/Search/Nominations?nomineeId=5352&view=1-Nominee-Alpha [dostęp: 18.10.2021].
• Bałutowa Bronisława, Dramat Bernarda Shaw, Łódź 1957.
• Burton Richard, Bernard Shaw. The man and the mask, New York 1916.
• Chocolate soldier, https://www.lexico.com/definition/ chocolate_soldier [dostęp: 29.10.2021].
• Eco Umberto, Dzieło otwarte, przekł. L. Eustachiewicz [et al.] Warszawa 2008 (wyd. III).
• Faszcza Dariusz, Recenzja „Andrzej Krzak, Wojny bałkańskie 1912–1913, Warszawa 2017, Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, ss. 349”, „Dzieje Najnowsze” 2020, nr 2, s. 271–278.
• Faszcza Dariusz, „Na noż!”. Taktyka walki bułgarskiej piechoty w latach 1878–1913, [w:] Wojna – Wojsko – Bezpieczeństwo. Studia i materiały, t. III, red. A. Aksamitowski [et al.], Szczecin 2018, s. 15–33.
• Faszcza Dariusz, Wojna serbsko-bułgarska 1885 roku. Studium polityczno-wojskowe, Oświęcim 2018.
• Faszcza Dariusz, Wojny bałkańskie 1912–1913 w przekazach korespondentów wojennych, [w:] Wojna – Wojsko – Bezpieczeństwo. Studia i materiały, t. II, red. A. Aksamitowski [et al.], Szczecin 2017, s. 95–112.
• Faszcza Dariusz, Faszcza Michał Norbert, Dyscyplina w armiach europejskich od antyku do 1914 roku, Oświęcim 2018.
• Ganz Arthur, George Bernard Shaw, London–Basingstoke 1983.
• Griffith Gareth, Socialism and superior brains. The political thought of Bernard Shaw, London–New York 1993.
• Henderson Archibald, George Bernard Shaw. His life and works. A critical biography, Cincinnati 1911.
• Hobsbawm Eric, Wiek imperiów 1875–1914, przekł. M. Starnawski, Warszawa 2015.
• Holroyd Michael, Bernard Shaw, Vol. 1, 1856–1898. The search for love, London 1990.
• Jezernik Božidar, Dzika Europa. Bałkany w oczach zachodnich podróżników, przekł. P. Oczko, Kraków 2004.
• Lenker Lagretta Tallent, Make war on war: A Shavian conundrum, [w:] George Bernard Shaw, ed. H. Bloom, New York 2011, s. 111–130.
• Listy Ellen Terry i Bernarda Shaw, oprac. Ch.S. John, przekł. K. Tarnowska, Warszawa 1981.
• Mazer Cary M., New theatres for a new drama, [w:] The Cambridge companion to Victorian and Edwardian theatre, ed. K. Powell, Cambridge 2004, s. 207–221.
• Mendelsohn Michael J., Bernard Shaw’s soldiers, „The Shaw Review” 1970, Vol. 13, No. 1, s. 29–34.
• The Nobel Prize in literature 1925. George Bernard Shaw, https://www.nobelprize.org/prizes/literature/1925/summary [dostęp:18.10.2021].
• Orwell George, The lost writings, New York 1985.
• Paris Michael, Warrior nation: Images of war in British popular culture, 1850–2000, London 2000.
• Pearson Hesketh, Bernard Shaw: His life and personality, Looe 2015.
• Pharand Michael, A Chronology of works by and about Bernard Shaw, Shaw Society, [b.m.w.] 2016.
• Rzeź na Bałkanach, „Nowości Ilustrowane”, 9 listopada, 1912.
• Sajkowski Wojciech, Pierwsza wojna bałkańska według francuskiego dziennika „La Temps” a zachodnioeuropejskie stereotypy dotyczące ludów bałkańskich, „Balcanica Posnaniensia. Acta et studia” 2012, nr XIX, s. 241–248.
• Sampson George, Historia literatury brytyjskiej w zarysie, przekł. P. Graff, Warszawa 1967.
• Schoch Richard W., Theatre and mid-Victorian society, 1851–1870, [w:] The Cambridge history of British theatre, Vol. 2, 1660 to 1895, ed. J. Donohue, Cambridge 2004, s. 331–351.
• Shaw Bernard, Plays: Pleasant and unpleasant, Vol. 1–2, London 1898.
• Shaw George Bernard, Collected plays with their prefaces, Vol. 1, New York 1975.
• Shaw George Bernard, Żołnierz i bohater, przekł. F. Sobieniowski, Warszawa 1967.
• Shaw on theatre, ed. E.J. West, New York 1958.
• Stępnik Krzysztof, Wojny bałkańskie lat 1912–1913 w prasie polskiej. Korespondencje wojenne i komentarze polityczne, Lublin 2011.
• Tchaprazov Stoyan, The Bulgarians of Bernard Shaw’s „Arms and the Man”, „Shaw: The Annual of Bernard Shaw Studies” 2011, Vol. 31, s. 71–88.
• Todorowa Maria, Bałkany wyobrażone, przekł. P. Szymor, M. Budzińska, Wołowiec 2008.
• Weintraub Stanley, Who’s afraid of Bernard Shaw? Some personalities in Shaw’s plays, Gainesville 2011.
• Weiss Samuel A., Shaw, „Arms and the Man”, and the Bulgarians, „Shaw: The Annual of Bernard Shaw Studies” 1990, Vol. 10, s. 27–44.
• West Alick, G.B. Shaw, przekł. A. Glinczanka, Warszawa 1952.
• Vergilius Maro P., Aeneis, ed. G.B. Conte, Leipzig 2009.
• Żołnierz i bohater, https://encyklopediateatru.pl//przedstawienie/ 7898/zolnierz-i-bohater [dostęp: 04. 11. 2021].
Stahování
Publikováno
Jak citovat
Číslo
Sekce
Licence
Copyright (c) 2023 Dariusz Faszcza
Tato práce je licencována pod Mezinárodní licencí Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0.
Stats
Number of views and downloads: 439
Number of citations: 0
