Zmiany nazw miast w Generalnym Gubernatorstwie (1939–1945). Wstęp do germanizacji czy wyraz pragmatyzmu okupanta?
DOI:
https://doi.org/10.12775/KLIO.2021.038Słowa kluczowe
okupacja niemiecka 1939–1945, Generalne Gubernatorstwo, zmiany nazw miejscowości, germanizacjaAbstrakt
W artykule przedstawiono zmagania niemieckiej administracji Generalnego Gubernatorstwa z polskimi nazwami miejscowości. Polityka w zakresie ich zmian – dostosowania do umiejętności językowych niemieckich urzędników lub germanizowania, nie była konsekwentna. Kompleksową próbę zmiany nazw – przede wszystkim miast – w GG podjęto dopiero w 1941 r., a w 1943 r. rozszerzono na dystrykt galicyjski. Ich zakres był jednak niewielki, co należy tłumaczyć oporami samej administracji GG oraz innych instytucji – m.in. Wehrmachtu. Chociaż ustalanie urzędowych nazw miejscowości generalny gubernator zastrzegł do swojej wyłącznej kompetencji, inicjatywę w tym zakresie przejmowali nieraz naczelnicy powiatów, samowolnie germanizując nazwy miast lub usuwając z nich polskie znaki diakrytyczne
Bibliografia
Bonusiak W., Polityka okupanta i położenie ludności, w: Dzieje Rzeszowa, t. III, red. F. Kiryk, Rzeszów 2001, s. 549–614.
Feret A.S., Zu Hodonymen in der Stadt Rzeszów (Reichshof) im Zweiten Weltkrieg, „Studia Niemcoznawcze”, t. 61: 2018, s. 771–779.
Gero L., Im „Garten der Wandalen“. Ortsnamenänderungen im Reichsgau Wartheland 1939–1945, „Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen”, 2001, s. 9–54.
Kotula B., Gdy Rzeszów był Reichshofem, Rzeszów 2011.
Madajczyk C., Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce, t. I, Warszawa 1970.
Makarski W., Jeszcze o nazwie miejscowej Rzeszów, „Roczniki Humanistyczne”, t. XXIII: 1985, z. 6, s. 67–87.
Marcinkiewicz A., Słownik niemieckich nazw miejscowości Drugiej Rzeczypospolitej pod kontrolą III Rzeszy (1939–1945), Warszawa 2003.
Paradowska A., „Niedoszły Himmlerstadt”. O niemieckich planach przebudowy Zamościa i Zamojszczyzny, w: „Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego”, 2017, nr 1/2, s. 58–77.
Winstone M., Generalne Gubernatorstwo. Mroczne serce Europy Hitlera, tłum. T. Fiedorek, Poznań 2015.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Marcin Przegiętka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 738
Liczba cytowań: 0
