Integration with NATO and Defense Policy in the Political Thought of the Polish People’s Party after 1989
DOI:
https://doi.org/10.12775/HiP.2025.003Keywords
Polish People’s Party (PSL), political thought, integration with NATO, defense policy, Polish Armed Forces of the Republic of PolandAbstract
The debate on Poland’s accession to the North Atlantic Alliance and defense policy became one of the dominant topics appearing in Polish political discourse after the political changes in 1989. The article particularly highlights the theoretical layer of political thought, and the article aims to analyze the political views of the Polish People’s Party (PSL) on the role and importance of NATO for the security of the Polish state and defense policy. The North Atlantic Treaty Organization was the basic military alliance which was brought to the attention of PSL politicians. The People’s Party was interested in joining the alliance, and after joining, they considered the implementation of NATO’s most important function, i.e., ensuring the security of member states and the defense of their territory and population, to be a priority. The army was to perform defense tasks in relation to the protection of state borders and fulfill allied obligations under NATO membership. For the PSL, the priority in the preferred army model was its professionalization, which was to replace the conservative approach to the conscript army. They opposed the creation of the Territorial Defense Forces, demanding the creation of the National Reserve Forces, which were to be a “selected volunteer resource of reserve soldiers”. The arms industry was of strategic importance for the state’s defense. According to the Polish People’s Party, the Military Health Service was also an important element of the state’s defense and security policy.
References
[Piąty] V Kongres Polskiego Stronnictwa Ludowego. Dokumenty programowe. (1997). Warszawa.
Antonowicz, L., Guz, T., Pałubska, M. R. (2010). Wstęp. W: L. Antonowicz, T. Guz, M. R. Pałubska (red.). Bezpieczeństwo Polski. Historia i współczesność. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Człowiek jest najważniejszy. Program wyborczy. (2011). Warszawa.
Gil, R. (2004). Żywią, ale nie bronią. Rzeczpospolita, 197, 3.
Ignasiak, A. (1997). Polska – NATO: zapowiedź sukcesu. Rozmowa z senatorem Henrykiem Makarewiczem, przewodniczącym Komisji Spraw Zagranicznych i Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych Senatu RP. Zielony Sztandar, 29, 3.
Jachymek, J. (2019). Współczesna polska myśl polityczna ruchu ludowego. W: E. Maj, A. Wójcik (red.). Myśl polityczna w Polsce po 1989 roku. Wybrane nurty ideowe. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Jakubczak, R., Flis, J. (red.). (2006). Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona.
Johnsen, W. W., Young, T.-D. (1995). Partnership for Peace. Discerning Fact from Fiction. Carlisle Barracks.
Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego 2001–2005.
Konstytucja RP. Projekt Polskiego Stronnictwa Ludowego. (1990). Zielony Sztandar, 38, 6.
Krzeczunowicz, A. (1999). Krok po kroku. Polska droga do NATO 1989–1999. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Kupiecki, R. (2008). NATO w polskiej perspektywie 1989–2019. Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Ministerstwo Spraw Zagranicznych.
Mikiewicz, P. (2005). Kategoria bezpieczeństwa a polska myśl polityczna lat 90. Warszawa: Wydawnictwo Arboretum.
Naród. Państwo. Człowiek. Środowisko. Wizja, misja i priorytety programowe Polskiego Stronnictwa Ludowego. (2004). Warszawa.
NATO? Choćby dzisiaj… Rozmowa z ministrem obrony narodowej Stanisławem Dobrzańskim. (1996). Zielony Sztandar, 12, 1–2.
Pastuszka, S. J., Machynia, J. (1997). PSL a konstytucja. Warszawa: Wydawca Linia.
Podgajna, E. (2018). Myśl polityczna Wincentego Witosa (1874–1945). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Polskie partie polityczne PSL, ideologia.pl. Pobrane z: https://ideologia.pl/program-i-dzialania-partii-psl/.
PSL, „Program Polskiego Stronnictwa Ludowego”, 2015.
PSL, „Program Polskiego Stronnictwa Ludowego”, 2023.
Razem tworzymy lepszą przyszłość. Narodowe priorytety PSL na lata 2007–2011. (2007). Warszawa.
Sanecka-Tyczyńska, J. (2011). Państwo obywatelskie i wspólnota polityczna. Studium o myśli politycznej Prawa i Sprawiedliwości. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Sejm RP, Druk Sejmowy nr 3332, IV kad., „Poselski projekt ustawy o zasadach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej pora granicami państwa”.
Sejm RP, I kad., 19 pos., 1 VII 1992, s. 12, „Wystąpienie Waldemara Pawlaka”.
Sejm RP, II kad., 100 pos., 5 II 1997, „Wystąpienie Stanisława Dobrzańskiego”.
Sejm RP, II kad., 41 pos., 19 I 1995, „Wystąpienie Waldemara Pawlaka”.
Sejm RP, II kad., 41 pos., 19 I 1995, „Wystąpienie Waldemara Pawlaka”.
Sejm RP, III kad., 12 pos., 19 II 1998, „Wystąpienie Janusza Dobrosza”.
Sejm RP, III kad., 40 pos., 11 V 2007, „Wypowiedź Waldemara Pawlaka”.
Słodkowska, I., Dołbakowska, M. (red.). (2004). Wybory 1997. Partie i ich programy. Warszawa: ISP PAN.
Szamik, J. (2016). Polskie Stronnictwo Ludowe 1990–2005. Warszawa: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego.
Tomaszewski, P. (2013). Siły zbrojne w polskiej myśli politycznej od roku 1989 do wyborów parlamentarnych 2011 r. Polityka i Społeczeństwo, 9(16).
Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o zasadach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa (Dz.U. z 1998 r. Nr 162, poz. 117, s. 6579).
Ustawa z dnia 17 lutego 1999 r. o ratyfikacji Traktatu północnoatlantyckiego sporządzonego w Waszyngtonie dnia 4 kwietnia 1949 r. (Dz.U. z 1999 r. Nr 13, poz. 11).
Ustawa z dnia 19 lutego 1998 r. o zasadach użycia Sił Zbrojnych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej w 1998 r. (Dz.U. z 1998 r. Nr 23, poz. 119, s. 805).
Wągrowska, M. (1994). Partnerstwo dla pokoju. Warszawa: Wydawnictwo Biuro Prasy i Informacji MON.
Wiśniewska, M., Wyszczelski, L. (2009). Bezpieczeństwo narodowe Polski w latach 1918–1939. Teoria i praktyka. Toruń: Wydawnictwo Duet.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Ewelina Podgajna

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Nicolaus Copernicus University fully respects the right to privacy and protection of personal data of all authors. The authors’ personal data is not used for commercial and/or marketing purposes.Stats
Number of views and downloads: 55
Number of citations: 0