Cenne owoce maliny właściwej (Fructus Rubi idaei)
DOI:
https://doi.org/10.12775/HERB.2017.005Palabras clave
owoce maliny, skład chemiczny, właściwości leczniczeResumen
Malina właściwa (Rubus idaeus L.) jest jedną z najstarszych roślin znanych ludzkości i od wieków wykorzystywana do celów spożywczych oraz leczniczych. O przydatności owoców maliny (Fructus Rubi idaei) i liści (Folium Rubi idaei) decyduje w dużej mierze ich skład chemiczny. Wartość biologiczna owoców maliny właściwej zależy od poziomu antyoksydantów, do których między innymi zalicza się kwas askorbinowy i antocyjany. Natomiast o smaku i aromacie owoców decyduje stopień ich dojrzałości, odmiana, zawartość cukrów prostych, kwasów organicznych oraz substancji lotnych. Owoce maliny są również bogatym źródłem witamin (głównie witaminy C, witamin z grupy B, PP, A, E oraz K), składników mineralnych: potasu (K), wapnia (Ca), magnezu (Mg), żelaza
(Fe) oraz w mniejszych ilościach manganu (Mn), miedzi (Cu), cynku (Zn) (dlatego mają działanie odkwaszające, wzmacniają serce i regulują pracę układu nerwowego). Zawierają również spore ilości błonnika i pektyn. Wyniki ostatnich badań naukowych dowiodły,
że zawarty w owocach malin kwas elagowy (pestki malin zawierają aż 87,5% kwasu elagowego) hamuje procesy nowotworowe oraz posiada właściwości przeciwwirusowe i przeciwzapalne. Najnowsze badania naukowe potwierdzają również pozytywny wpływ
ketonu malinowego (C10H12O2) na leczenie otyłości.
Citas
Produkcja upraw rolnych i ogrodniczych w 2015 roku. Główny Urząd Statystyczny. Departament Rolnictwa, Warszawa, 2015.
Krauze-Baranowska M., Majdan M., Owoce malin – źródło cennych leczniczo metabolitów wtórnych i witamin, Panacea, 2009, 1(26), s. 14–15.
Markowski J., Płocharski W., Pytasz U., Rutkowski K., Owoce, warzywa, soki – ich kaloryczność i wartość odżywcza na tle zapotrzebowania na energię i składniki odżywcze Cz. 1. Kaloryczność i mit o wpływie na otyłość, Przemysł fermentacyjny i owocowo--warzywny, 2012, 9, s. 24–27.
Baranowska A., Zarzecka K., Opłacalność uprawy malin, Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, Szczecin, 2012, T. XIV, 1, s. 26–28.
Krauze-Baranowska M., Majdan M., Kula M., Owoce maliny właściwej i maliny zachodniej źródłem substancji biologicznie aktywnych, Postępy Fitoterapii, 2014, 1, s. 32–39.
Baranowska A., Radwańska K., Zarzecka K., Gugała M., Mystkowska I., Właściwości prozdrowotne owoców maliny właściwej (Rubus idaeus L.), Problemy Higieny i Epidemiologii, 2015, 96(2), s. 406–409.
Karabela M., Malina, Panacea, 2007, 3(20), s. 30–31.
Szweykowska A., Szweykowski J., Słownik botaniczny. Wyd. II, zmienione i uzupełnione, Wiedza Powszechna, Warszawa 2003.
Spólnik A., Nazwy polskich roślin do XVIII wieku, Polska Akademia Nauk Oddział w Krakowie, Prace Komisji Językoznawstwa, Kraków 1990.
Danek J., Uprawa maliny i jeżyny, Hortpress, Warszawa 2009.
Ożarowski A., Jaroniewski W., Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1989, s. 243–244.
Smolarz K., Malina i jeżyna, PWRiL, Warszawa 1999.
Winiarska J., Szember E., Żmuda E., Murawska D., Porównanie składu chemicznego owoców wybranych odmian maliny Rubus idaeus L., Annales UMCS, 2005, Sec. E, XV, s. 29–33.
Alasalvar C., Grigor J.M., Zhang D., Quantick P.C., Shahidi F., Comparison of volatiles, phenolics, sugars, antioxidants vitamins, and sensory quality of different carrot varieties, Journal of Agricultural Food Chemistry, 2001, 49, s. 1410–1416.
Białek M., Rutkowska, Hallman E., Aronia czarnoowocowa jako potencjalny składnik żywności funkcjonalnej, Żywność Nauka Technologia Jakość, 2012, 6, s. 21–30.
Kandele OJ., Clawson SJ., Osheroff N., Dietary polyphenols as topoisomerase II poisons: B ring and C ring substituents determine the mechanism of enzyme-mediated DNA cleavage enhancement, Chemical Research Toxicology, 2008, 21(6), s. 1253–1260.
Krikorian R., Shidler M.D., Nash T.A., Kalt W., Vinqvist-Tymchuk M.R., Shukitt-Hale B., Joseph J.A., Blueberry supplementation improves memory in older adults, Journal of Agricultural Food Chemistry, 2010, 58, s. 3996–4000.
Jensen G.S., Wu X., Patterson K.M., Barnes J., Carter S.G., Scherwitz L., Beaman, R., Endres J.R., Schauss A.G., In vitro and in vivo antioxidant and anti-inflammatory capacities of an antioxidantrich fruit and berry juice blend. Results of a pilot and randomized, double-blinded, placebo-controlled, crossover study, Journal of Agricultural Food Chemistry, 2008, 56, s. 8326–8333.
Zalega J., Szostak-Węgierek D., Żywienie w profilaktyce nowotworów, Część I. Polifenole roślinne, karotenoidy, błonnik pokarmowy, Problemy Higieny i Epidemiologii, 2013, 94(1), s. 41–49.
Guz J., Dziaman T., Szpila A., Czy witaminy antyoksydacyjne mają wpływ na proces karcynogenezy?, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 2007, 61, s. 185–198.
Snyder D., Raspberries and Human Health: A Clinical Perspective on the Bioavailability and Bioactivity of Red Raspberry Antioxidants, Department of Nutritional Sciences University of Toronto, Toronto 2010.
Horuz A., Korkmaz A., Rüştü-Karaman M., Mümin D., Turan M., The evaluation of leaf nutrient contents and element ratios of different raspberry varieties, Journal of Food Agriculture and Environment, 2013, 11(1), s. 588–593.
Jędrzejczak R., Żelazo i mangan w żywności, Roczniki Państwowego Zakładu Higieny, 2004, 55, s. 13–20.
Cichon R., Wądołowska L., Węglowodany [w:] Gawęcki J., (red). Żywienie człowieka podstawy nauki o żywieniu, PWN, Warszawa 2010, s. 155–180.
World Cancer Research Fund/American Institute for Cancer Research. Food, Nutrition, Physical Activity, and the Prevention of Cancer: a Global Perspective, AICR, Washington 2007.
Krauze-Baranowska M., Owoce maliny – właściwości dietetyczne i lecznicze, Panacea 2007, 4(21), s. 22–23.
Gryszczyńska B., Iskra M., Gryszczyńska A., Budzyń M., Aktywność przeciwutleniająca wybranych owoców jagodowych, Postępy Fitoterapii, 2011, 4, s. 265–274.
Mc Ghie T.K., Hall H.K., Mowar A.D., Breeding Rubus Cultivars for high anthocyanin content and high antioxidant capacity, Acta Horticultura, 2002, 585, s. 495–500.
Bredsdorff L., Wedebye E.B., Nikolov N.G., Hallas-Moller T., Pilegaard K., Raspberry ketone in food supplements – High intake, few toxicity data – A cause for safety concern?, 2015, 73(1), s. 196–200.
Descargas
The publisher's shop:
Publicado
Cómo citar
Número
Sección
Licencia
Esta obra está bajo una licencia internacional Creative Commons Atribución-SinDerivadas 4.0.
Stats
Number of views and downloads: 2122
Number of citations: 0
