Ocena zawartości żelaza w wybranych płatkach owsianych
DOI:
https://doi.org/10.12775/HERB.2023.009Słowa kluczowe
żelazo, mikroelement, płatki owsiane, błyskawiczne płatki owsianeAbstrakt
Niedobór żelaza (Fe) stanowi jeden z najczęstszych i najbardziej rozpowszechnionych niedoborów składnika odżywczego. Niewystarczająca ilość żelaza, a zatem taka, która nie pozwala na utrzymanie funkcji fizjologicznych, może objawiać się
zawrotami głowy, zmęczeniem, bladością i suchością skóry czy też nieregularnym biciem serca. Brak tego mikroelementu może mieć niekorzystne skutki na długoterminowy rozwój neurologiczny i zachowanie u dzieci. Zaspokojenie zapotrzebowania na składnik odżywczy u osób w danym wieku i płci powinien opierać się w głównej mierze na średnim dziennym spożyciu zalecanych ilości żelaza. Płatki owsiane są źródłem wielu składników mineralnych, takich jak białko, potas, magnez, witamina B6, a także żelazo. Wyróżniamy trzy rodzaje płatków owsianych: klasyczne, błyskawiczne oraz górskie. Produkty różnią się procesem przetwarzania, stopniem rozdrobnienia i granulacją ziarna. Celem pracy było określenie różnic w zawartości żelaza w płatkach owsianych ze względu na rodzaj tego produktu spożywczego. Najwyższą zawartością Fe charakteryzowały się klasyczne płatki owsiane, cechujące
się najmniejszym stopniem przetworzenia – 34,494 mg⋅kg-1. Niewiele mniejszą zawartość pierwiastka, na poziomie 33,967 mg⋅kg-1, stwierdzono w płatkach górskich, natomiast płatki błyskawiczne, poddane obróbce w największym stopniu, zawierały
31,470 mg⋅kg-1 mikroelementu.
Bibliografia
Macioszczyk A., Hydrogeochemia, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1987, s. 97–99.
Murray R., Granner D., Mayes P., Rodwell V., Biochemia Harpera, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1995 (wyd. III).
Orlicz-Szczęsna G., Żelazowska-Posiej J., Kucharska K., Niedokrwistość z niedoboru żelaza, Current Problems of Psychiatry, 2011, 12(4), s. 590–594.
Sherry B., Mei Z., Yip R., Continuation of the decline in prevalence of anemia in low-income infants and children in five states, Pediatrics, 2001, 107(4), s. 677–682.
Sheftel A.D., Mason A.B., Ponka P., The long history of iron in the Universe and in health and disease, Biochimica et Biophysica Acta, 2012, 1820, s. 161–187.
Higdon J., Pauling L., Iron, Micronutrient Information Center, Linus Pauling Institute, Oregon State University, Corvallis (Oregon) 2001, https://lpi.oregonstate.edu/mic/minerals/iron (dostęp 21.03.2023).
Weir M.P., Sharp G.A., Peters T.J., Electron microscopic studies of human haemosiderin and ferritin, Journal of Clinical Pathology, 1985, 38(8), s. 915–918.
Lipiński P., Starzyński R.R., Styś A., Staroń R., Gajowiak A., Niedokrwistość na tle niedoboru żelaza w diecie, Kosmos Problemy Nauk Biologicznych, 2014, 63(3), s. 373–379.
Chmielewska A., Dryl R., Niedobór żelaza bez niedokrwistości u dzieci: aktualny stan wiedzy, Pediatria Polska, 2016, 91, s. 52–58.
Żelazo – rola w organizmie, objawy niedoboru i dawkowanie, 2021 https://www.medistore.com.pl/a/zdrowie/zelazo (dostęp 20.03.2023).
Beard J., Why Iron Deficiency Is Important in Infant Development, Journal Nutrition, 2008, 138(12), s. 2534–2536.
Fretham S., Carlson E., Georgieff M., The Role of Iron in Learning and Memory, American Society for Nutrition, Advances in Nutrition, 2011, 2, s. 112–121.
Oznaczenie stężenia ferrytyny w grupie wielokrotnych honorowych dawców krwi, 2018, krwiodawcy.org/tag/zelazo (dostęp 20.03.2023).
Beutler E., Hoffbrand A.V., Cook J. D., Iron Deficiency and Overload, Hematology American Society Hematology Education Program, 2003, s. 40–61.
World Health Organization, Haemoglobin Concentrations for the Diagnosis of Anaemia and Assessment of Severity, 2011.
Beutler E., Waalen J., The definition of anemia: what is the lower limit of normal of the blood hemoglobin concentration?, Blood, 2006, 107, s. 1747–1750.
Hillman R.S., Ault K.A., Leporrier M., Rinder H.M., Clinical approach to anemia. In Hematology in Clinical Practice, Hematology in Clinical Practice, 2001, 5e, s. 29.
Juul S.E., Derman R.J., Auerbach M., Perinatal iron deficiency: implications for mothers and infants, Neonatology, 2019, 115(3), s. 269–274.
Gregorio G.B., Senadhira D., Htut T., Improving iron and zinc value of rice for human nutrients, Agriculture et Developoement, 1999, 23(9) s. 68–87.
Pleskaczyńska A., Dobrzańska A., Profilaktyka niedoboru żelaza u dzieci – standard postępowania, Standardy Medyczne, Pediatria, 2011, 8, s. 100–106.
Schonfeldt H., Hall N.G., Determining iron bio-availability with a constant heme iron value, Journal of Food Composition and Analysis, 2011, 24, s. 738–740.
Kunahowicz H., Nadolna I., Iwanow A., Przygoda B., Wartość odżywcza wybranych produktów spożywczych i typowych potraw, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012
Craig W.J., Nutrition concerns and health effects of vegetarian diets, Nutrition in Clinical Practice, 2010, 25, s. 613–620.
Chełchowska M., Klemarczyk W., Ambroszkiewicz J., Gajewska J., Laskowska-Klita T., Ocena statusu żelaza u dzieci na diecie wegetariańskiej, Pediatria Polska, 2007, 182(5–6), s. 425–429.
Gowri B.S., Platel K., Prakash J., Srinivasan K., Influence of amla fruits (Emblica officinalis) on the bio-availability of iron from staple cereals and pulses, Nutrition Research, 2001, 21, s. 1483–1492.
Jedut P., Niedźwiedź I., Glibowski P., Najczęstsze niedobory żywieniowe w diecie wegetarian i sposoby im zapobiegania. Wybrane zagadnienia z zakresu bromatologii, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, Lublin 2021, s. 44.
Cook J.D., Skikne B.S., Baynes R.D., Iron deficiency: the global perspective, Advances in Experimental Medicine and Biology, 1994, 356, s. 219–228.
Hurrell R.F., Iron, [w:] The mineral fortification of foods, R.F. Hurrell (red.), Leatherhead Publishing, Surrey, UK, 1999, s. 54–93.
Kantor L.S, Variyam J.N., Allshouse J.E., Putnam J.J., Lin B.H., Choose a variety of grains daily, especially whole grains: a challenge for consumers, Journal Nutrition, 2001, 131, s. 473S–486S.
Cho S.S., Qi L., Fahey G.C., Jr., Klurfeld D., Consumption of cereal fiber, mixtures of whole grains and bran, and whole grains and risk reduction in type 2 diabetes, obesity, and cardiovascular disease, American Journal of Clinical Nutrotion, 2013, 98, s. 594–619.
Thongoun P., Pavadhgul P., Burmrungpert A., Satitvipawee P., Harjani Y., Kurilich A., Effect of oat consumption on lipid profiles in hypercholesterolemic adults, Journal Medical Association Thailand, 2013, 96(5), s. 25–S32.
Wang Q., Ellis P.R., Oat β-glucan: Physico-chemical characteristics in relation to its blood-glucose and cholesterol-lowering properties, British Journal Nutritrion, 2014, 112, s. 4–13.
Maki K.C., Beiseigel J.M., Jonnalagadda S.S., Gugger C.K., Reeves M.S., Farmer M.V., Kaden V.N., Rains T.M., Whole-grain ready-to-eat oat cereal, as part of a dietary program for weight loss, reduces low-density lipoprotein cholesterol in adults with overweight and obesity more than a dietary program including low-fiber control foods, Journal American Dietetic Association, 2010, 110, s. 205–214.
Lammert A., Kratzch J., Selhorst J., Humpert P.M., Bierhaus A., Birck, R., Kusterek K., Hammes H.P., Clinical benefit of a short term dietary oatmeal intervention in patients with type 2 diabetes and severe insulin resistance: A pilot study, Experimental Clinical Endocrinology and Diabetes, 2008, 116, s. 132–134.
Fulgoni III V.L., Chu Y., O’Shea M., Slavin J.L., DiRienzo M.A., Oatmeal consumption is associated with better diet quality and lower body mass index in adults: the National Health and Nutrition Examination Survey (NHANES), 2001–2010, Nutrition Research, 2015, 1/35(12) s. 1052–1059.
Pobrania
Sklep wydawnictwa:
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 302
Liczba cytowań: 0
