Problemy archiwizacji i dokumentacji druków bibliofilskich na przykładzie prac Włodzimierza Rudnickiego

Autor

DOI:

https://doi.org/10.12775/FT.2019.006

Słowa kluczowe

druki bibliofilskie, bibliofilstwo, Włodzimierz Rudnicki, archiwizacja, egzemplarz obowiązkowy, Biblioteka Jagiellońska, Biblioteka Narodowa, NUKAT

Abstrakt

Cel: Wydawnictwa bibliofilskie cechują się nieprzeciętnymi walorami estetycznymi. W powstawaniu współczesnych polskich edycji bibliofilskich znaczący jest udział Włodzimierza Rudnickiego. Choć druki bibliofilskie podlegają przepisom o egzemplarzu obowiązkowym, to są słabo obecne w zbiorach bibliotecznych.  

Metoda: Przy użyciu metod analityczno-opisowej i historyczno-artystycznej ukazano dorobek projektancki W. Rudnickiego. Materiał statystyczny zebrano w drodze przeszukiwania baz katalogowych; następnie poddano go analizie.

Wnioski: Zasoby bibliotek są dalece niekompletne w segmencie wydawnictw bibliofilskich, co nie tylko ogranicza dostęp dzisiejszym czytelnikom, ale jest uszczerbkiem w materiale archiwalnym, zachowywanym dla przyszłych pokoleń. Konieczne jest poszukiwanie rozwiązań mających na celu przeciwdziałanie temu zjawisku.

Biogramy autorów

Agnieszka Biały - Uniwersytet Śląski w Katowicach, Polska. Wydział Filologiczny

Dr Agnieszka Biały jest starszym wykładowcą w Zakładzie Historii Książki i Bibliotek Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Obszarem zainteresowań naukowych jest historia rzemiosła introligatorskiego, zabytkowe kolekcje biblioteczne oraz sztuka książki. Publikowała artykuły m.in. na temat: Opis i katalogowanie zabytkowych opraw książkowych – przegląd dotychczasowych metod (2010), Warianty radełek wizerunkowych na szesnastowiecznych oprawach książkowych w Zabytkowej Bibliotece oo. Paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie. Analiza kompozycji i tematów ikonograficznych wybranych tłoczeń (2015), Identyfikacja i bezpieczeństwo kolekcji. Systemy znakowania zbiorów bibliotecznych – perspektywa historyczna i współczesna (2019).

Elżbieta Pokorzyńska - Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Polska. Instytut Komunikacji Społecznej i Mediów

Dr Elżbieta Pokorzyńska jest adiunktem w Katedrze Informacji Naukowej i Bibliologii Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. W badaniach zajmuje się problematyką oprawoznawczą, obok licznych artykułów opublikowała: Aleksander Semkowicz 1885–1954. Introligator, mickiewiczolog, bibliofil (1992), Z dziejów introligatorni Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. dr. Witolda Bełzy w Bydgoszczy (2013) oraz Jan Recmanik 1874–1949: artysta introligator (2014). Zajmowała się także tematyką bibliofilską w artykułach: Kartki z dziejów Towarzystwa Bibliofilów Polskich w Warszawie. Spotkania (2008), Gdy bibliotekarz jest bibliofilem. Henryk Filipowicz-Dubowik (1930–2015) (2017), a także jako kurator wystawy „Druki warszawskich towarzystw bibliofilskich 1921–1996” (1997).

Danuta Szłapińska - Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Wł. Bełzy w Bydgoszczy, Polska

Mgr Danuta Szłapińska jest bibliotekarzem zatrudnionym w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bydgoszczy. Zajmuje się tematyką bibliotekarską. Publikowała artykuły w „Universitas Gedanensis”: Rozwój biblioteki bez e-booków? (2015), [rec.] O bibliotekach po mojemu J. Wojciechowskiego (2015), Kronika biblioteki jako materiał dokumentujący działalność biblioteki w okresie od 1951 do 1973 roku (2016), występowała na konferencji naukowej z referatem „Rola i zadania bibliotekarza w bibliotece dla dzieci w świetle Kroniki bibliotecznej” (2017).

Bibliografia

Funkcje i zadania Biblioteki Narodowej, https://www.bn.org.pl/bip/funkcje-i-zadania (dostęp 06.08.2019).

Gaberle, Eustachy. 1928. Egzemplarz obowiązkowy na ziemiach polskich dawniej i dziś. Lwów: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Gomulicki, Juliusz Wiktor. 1998. „Bibliofilstwo i bibliomania. Z galerii warszawskich kolekcjonerów.” W: Bibliofilstwo warszawskie („Sesje Varsavianistyczne” 7), 7–35. Warszawa: BPW.

Krzak-Weiss, Katarzyna. 2012. „Powrót do przeszłości. Inspiracje dawną książką we współczesnej typografii.” W W poszukiwaniu odpowiedniej formy. Rola wydawcy, typografa, artysty i technologii w pracy nad książką, red. M. Komza, 233–245. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Mitchell, Michael. Wightman, Susan. 2012. Typografia książki. Podręcznik projektanta, Kraków.

Nieć, Grzegorz. 2001. „Bibliofilska gawęda Jana Strausa o erratach.” Rocznik Bibliologiczno-Prasoznawczy, 15: 169–175.

Rozporządzenie Ministra Kultury i Sztuki z dnia 6 marca 1997 r. w sprawie wykazu bibliotek uprawnionych do otrzymywania egzemplarzy obowiązkowych poszczególnych rodzajów publikacji oraz zasad i trybu ich przekazywania, 1997. „Dziennik Ustaw”, nr 29, poz. 161.

Skrzypczak, Andrzej. 2013. „Quo vadis bibliophiliae?” Konspekt, 2: 53–56.

Sowiński, Janusz. 1982. Sztuka typograficzna Młodej Polski, Wrocław: Ossolineum.

Szłapińska, Danuta. 2018. Archiwizacja i dokumentacja współczesnych druków bibliofilskich na przykładzie twórczości Włodzimierza Rudnickiego, praca licencjacka, prom. Z. Kropidłowski, Bydgoszcz: Uniwersytet Kazimierza Wielkiego.

Ustawa z dnia 7 listopada 1996 r. o obowiązkowych egzemplarzach bibliotecznych. 1996. Dziennik Ustaw, nr 52, poz. 722.

Załuski, Józef Andrzej. 1972. Programma literarium ad bibliophilos [reedycja]. Warszawa: Biblioteka Narodowa.

Folia Toruniensia

Pobrania

Opublikowane

2019-12-09

Jak cytować

Biały, A., Pokorzyńska, E., & Szłapińska, D. (2019). Problemy archiwizacji i dokumentacji druków bibliofilskich na przykładzie prac Włodzimierza Rudnickiego. Folia Toruniensia, 19, 105–128. https://doi.org/10.12775/FT.2019.006

Numer

Tom 19 (2019)

Dział

Artykuły

Licencja

Teksty są publikowane w formule Open Access, na zasadach niewyłącznej licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa-Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0).

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 680
Liczba cytowań: 0