Podręczniki do nauki religii dla dzieci i młodzieży w Polsce w latach 1945-1949

Authors

DOI:

https://doi.org/10.12775/FT.2019.002

Keywords

textbooks, religion, children and youth, Poland, 1945-1949, history

Abstract

Aim: The aim of the article is to analyze religious education textbooks published in Poland in 1945-1949. The attached bibliography includes 40 items.

Research method: The material was analyzed from an autopsy on the basis of copies preserved in the National Library.

Results/Conclusions: Most books were published in Cracow in the Cracow Bookstore in 1947-1948 and the authors of the  majority of textbooks were priests. Some textbooks had their pre-war editions. Publications with a high degree of standardization were approved for school use by the Ministry of Education. In the discussed collection, there are textbooks for the youngest children addressed more to mothers and carers than children themselves.

Author Biography

Grażyna Lewandowicz-Nosal, Warsow

Grażyna Lewandowicz-Nosal, PhD, is a specialist in the field of public libraries for children, literature for children and youth. She is a member of PS IBBY, the editorial board of Gulliver. Czasopisma o książce dla dziecka [English: Gulliver: Magazine about the book for children] and Poradnik Bibliotekarza [English: Librarian’s Guidebook]. She is also member of the jury of the national literary award of Kornel Makuszyński. Her main publications include: Adaptacje Biblii dla dzieci w Polsce w XX wieku. Bibliografia (Warszawa 2003); Biblioteki publiczne dla dzieci w Polsce. Raport z badań (Warszawa 2003); Biblioteki publiczne dla dzieci. Wczoraj i dziś. Poradnik (Warszawa 2008); Dzieci, Młodzież – Internet – Biblioteka. Wytyczne IFLA Sekcji Bibliotek dla Dzieci i Młodzieży (Warszawa 2009); Biblioteki publiczne dla dzieci w Polsce. Raport z badań (Warszawa 2013); Warto mieć w bibliotece. Książki dla dzieci 2010–2014. Katalog (Warszawa 2015).

References

Baranowski, Zygmunt, i Seweryn Kowalski. 1945. Nauka wiary. Wyciąg z podręcznika do nauki religii na II klasę gimnazjalną. W opracowaniu Komisji Podręcznikowej na zlecenie K.O.S.P. Poznań: Księg. św. Wojciecha.

Bilicka, Beata. 2009. Kościół w polskich katechizmach i podręcznikach do nauki religii dla dzieci i młodzieży w latach 1945–2001. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Dąbrowski, Stanisław, i Franciszek Wójcik. 1948. Objawienie boże w Nowym zakonie. Podręcznik do nauki religii rzymsko-katolickiej dla klasy VI szkoły podstawowej. Kraków; Księgarnia Krakowska.

Doppke, Jan. 1998. Katechizacja w Polsce 1945–1990. Pelplin: Bernardinum.

Dudek, Antoni i Ryszard Gryz. 2003. Komuniści i Kościół w Polsce (1945–1989). Kraków: Znak.

Dybowski, Mieczysław. 1945. Liturgika. Podręcznik do nauki religii dla uczniów gimnazjum klasy 1. Poznań: Drukarnia św. Wojciecha.

Kączkowska, Maria. 1947. Przyjdź, Panie Jezu! Przygotowanie do pierwszej spowiedzi i komunii św. Warszawa: Wydawnictwo Księży Pallotynów.

Kądziela, Paweł. 1990. Kościół a Państwo w Polsce 1945–1965. Wrocław: Biblioteczka „Nowego Życia”.

Krassowska, Bogumiła, i Alina Grefkowicz. Oprac. 1995. Bibliografia Literatury dla dzieci i młodzieży 1918–1939. Warszawa: BP. Biblioteka Główna.

Król, Eugeniusz, i Józef Rychlicki. 1946. Liturgiczna służba boża. Szkice lekcyjne dla uczących. Kraków: Księgarnia Krakowska.

Król, Eugeniusz. 1945. Liturgiczna służba boża. Książka dla młodzieży katolickiej. Kraków: Księgarnia Krakowska.

Lewandowicz-Nosal, Grażyna. 2014. „Zerwana nić. Religijne sztuki teatralne dla dzieci w latach 1945–1950. Na tropie cenzury.” Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia 12: 86–102.

Lewandowicz-Nosal, Grażyna. 2016. „Modlitewniki i mszaliki dla dzieci w Polsce w latach 1945–1949.” W Z badań nad książką i księgozbiorami historycznymi, 10, red. [J. Puchalski], 251–278. Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR.

Lewandowicz-Nosal, Grażyna. 2017. „Katechizmy dla dzieci i młodzieży w Polsce w latach 1945–1949.” Folia Toruniensia 17: 129–155.

Marek, Marian. 1945. „Dopuśćcie dziateczkom przyjść do mnie”. Katechizmowe przygotowanie do pierwszej komunii świętej, podręcznik dla dzieci. Kraków: nakł. autora.

Olejniczak, Magdalena. 2000. „Barbara Żulińska – zapomniana autorka.” W Dzieciństwo i sacrum 2. Studia i szkice literackie, red. J. Papuzińska, G. Leszczyński, 167–176. Warszawa: Stowarzyszenie Przyjaciół Książki dla Młodych – Polska Sekcja IBBY.

Stommówna, Aniela. 1947. Jak kochać Jezusa. Książka do nauki religii rzymsko-katolickiej dla 2 kl. szkoły podstawowej. Łódź: K. Rutski.

Wierzejska, Halina. 1946. Pogadanki religijne dla małych dzieci. Katowice: Księgarnia św. Jacka.

Zieliński, Zygmunt. 2003. Kościół w Polsce 1944–2002. Radom: Polskie Wydaw. Encyklopedyczne.

Żaryn, Jan. 2003. Dzieje Kościoła Katolickiego w Polsce (1944–1989). Warszawa: „Neriton”: Instytut Historii PAN Polskiej Akademii Nauk.

Żulińska, Barbara. 1937. Na przyjęcie Pana. Listy do dziecka przed pierwszą komunią świętą. Poznań: nakł. i dr. Księg. św. Wojciecha.

Żulińska, Barbara. 1946. Liturgia w ochronie. Rozmówki z małymi dziećmi. Katowice: [Księgarnia] św. Jacka.

Folia Toruniensia

Downloads

Published

2019-12-09

How to Cite

Lewandowicz-Nosal, G. (2019). Podręczniki do nauki religii dla dzieci i młodzieży w Polsce w latach 1945-1949. Folia Toruniensia, 19, 21–47. https://doi.org/10.12775/FT.2019.002

Issue

Vol. 19 (2019)

Section

Articles

License

Authors sign the license agreement, where authors have copyright but license exclusive rights in their article to the publisher. In this case authors have a range of rights, including:

  • The right to share or reuse their article in the same ways permitted to third parties under the Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 (CC BY-ND 4.0) license. Following it, the author can "copy and redistribute the material in any medium or format for any purpose, even commercially. The licensor cannot revoke these freedoms as long as you follow the license terms."
  • Authors retain patent, trademark and other intellectual property rights (including research data).
  • Authors receive proper attribution and credit for the published work.
 

Stats

Number of views and downloads: 677
Number of citations: 0