Rewolucja odgórna? Kopalnia milionów, czyli historia sojuszu tygodnika „Po Prostu” z aparatczykami z Zakładów Wytwórczych Lamp Elektrycznych im. Róży Luksemburg w Warszawie w 1956 roku
DOI:
https://doi.org/10.12775/DN.2024.1.06Słowa kluczowe
1956, „odwilż”, Warszawa, tygodnik „Po Prostu”, dziennikarze, prasa w 1956 r., Komitet Warszawski PZPR, aparatczycy, frakcje partyjne, natolińczycy, puławianieAbstrakt
Celem artykułu jest przedstawienie historii publikacji na łamach tygodnika „Po Prostu” głośnego artykułu Włodzimierza Godka i Ryszarda Turskiego, pt. Kopalnia milionów. W okresie „odwilży” prasa była na ogół wrogiem lokalnych aparatczyków, ale ten tekst to efekt współpracy dziennikarzy z aparatczykami powiązanymi z I sekretarzem Komitetu Warszawskiego PZPR Stefanem Staszewskim z frakcji „puławskiej” wymierzonej w przedstawiciela dogmatycznego skrzydła partii (natolińczyka) Juliana Tokarskiego. Niniejszy artykuł przedstawia przepływ idei, która doprowadziła do powstania ruchu rad robotniczych we wrześniu–październiku 1956 r. i sformowania kluczowego elementu programu Października ’56.
Bibliografia
Źródła archiwalne
Archiwum Akt Nowych
Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk
Komitet Centralny PZPR
Archiwum Państwowe w Warszawie (Milanówek)
Komitet Zakładowy PZPR Róża Luksemburg
Źródła drukowane
Djilas M., Nowa klasa wyzyskiwaczy. Analiza systemu komunistycznego, Paryż 1957 (Biblioteka „Kultury”, t. XXVII).
Lange O., O socjaliźmie i gospodarce socjalistycznej, Warszawa 1966.
Protokoły z VI i VII Plenum Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej z 1956 r., oprac. W. Janowski, W. Władyka, Warszawa 2007.
Wiśniowski R., Tam zapomniano o socjalizmie, w: W. Władyka, Na czołówce. Prasa w październiku 1956 roku, Warszawa–Łódź 1989, s. 141–157.
Władyka W., Na czołówce. Prasa w październiku 1956 roku, Warszawa–Łódź 1989.
Prasa
„Nowe Drogi” 1955
„Po Prostu” 1956
Opracowania
Chumiński J., Robotnicy polscy 1945–1956. „Stary” i „nowy” ośrodek przemysłowy na przykładzie Krakowa i Wrocławia, Wrocław 2015.
Codogni P., Rok 1956, Warszawa 2006.
Jarosz D., Notatka o sytuacji w Nowej Hucie z października 1955 roku, „Polska 1944/45–1989. Studia i Materiały” 1996, t. II, s. 309–330.
Kaliński J., System decyzyjny w sferze gospodarczej, w: Centrum władzy w Polsce 1948–1970, red. A. Paczkowski, Warszawa 2003, s. 81–94.
Krężołek E., „Na peryferiach…” Rola prasy w październiku 1956 roku (na przykładzie województwa kieleckiego), „Polska 1944/45–1989. Studia i Materiały” 2014, t. XII, s. 205–217.
Mołdawa T., Ludzie władzy 1944–1991. Władze państwowe i polityczne Polski według stanu na dzień 28 II 1991, Warszawa 1991.
Rafalska D., Między marzeniami a rzeczywistością. Tygodnik „Po prostu” wobec głównych problemów społecznych i politycznych Polski w latach 1955–1957, Warszawa 2008.
Sasanka P., Historia walki na dwa fronty. Władza – prasa – dziennikarze 1953–1955/1956, „Polska 1944/45–1989. Studia i Materiały” 2018, t. 16, 85–137.
Sasanka P., Władza – prasa – dziennikarze między XX zjazdem KPZR a Październikiem 1956 r., w: Nie tylko „Po prostu”. Prasa polska w dobie odwilży 1955–1958, red. M. Przeperski, P. Sasanka, Warszawa 2019, s. 34–97.
Skalimowski A., Sigalin. Towarzysz odbudowy, Wołowiec 2018.
Tymiński M., Partyjni agenci. Analiza instytucjonalna działalności lokalnych instancji PZPR w przemyśle (1949–1955), Warszawa 2011.
Zawistowski A., Kombinat. Dzieje Zambrowskich Zakładów Przemysłu Bawełnianego – wielkiej inwestycji planu sześcioletniego, Warszawa 2009.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 161
Liczba cytowań: 0
