Fałszywi nauczyciele i ich ostateczny los w przysłowiach o psie i świni w 2 P 2,22
DOI:
https://doi.org/10.12775/BPTh.2021.009Słowa kluczowe
Drugi List św. Piotra, przysłowia zoologiczne, fałszywi nauczyciele, vituperatioAbstrakt
Przedmiotem artykułu jest analiza dwóch przysłów zoologicznych, które autor Drugiego Listu św. Piotra zawarł w części nagan skierowanych przeciwko fałszywym nauczycielom: „Spełniło się na nich to, o czym słusznie mówi przysłowie: Pies powrócił do tego, co sam zwymiotował, a świnia umyta - do kałuży błota” (2P 2,22). Analiza ta ma charakter genologiczny (służy dokładniejszemu określeniu i klasyfikacji gatunku literackiego obydwu przysłów), źródłowy (z przywołaniem analogicznych wypowiedzi w starożytnym piśmiennictwie greckim i żydowskim) oraz egzegetyczny. Wituperatywny charakter całej sekcji (2P 2,17-22), naznaczony odniesieniami eschatologicznymi, znacząco wpływa na interpretację obydwu paremii. Okazuje się, że są one metaforyczną zapowiedzią ostatecznego losu fałszywych nauczycieli, którzy – brudni i splamieni – nie będą mogli ostać się przez Bogiem.
Bibliografia
Ajschylos, Agamemnon, w: Ajschylos, Oresteja, tłum. K. Kasprowicz, https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/ajschylos-oresteja.html (30.110.2020).
Bauckham R., Jude, 2 Peter, WBC, Waco 1983.
Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy słynnych filozofów, tłum. I. Krońska, K. Leśniak, W. Orzechowski, współpraca B. Kupis Warszawa 2004.
Dzieje Achikara, mędrca i ministra Sennacheryba, króla Asyrii i Niniwy, tłum. A. Tronina, w: Apokryfy syryjskie, red. M. Starowieyski, Kraków 2011.
Euripides, Helen http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0099%3Acard%3D597 (30.10.2020).
Green G.L., Jude and 2 Peter, Grand Rapids 2013.
Józef Flawiusz, Przeciw Apionowi, w: Józef Flawiusz, Przeciw Apionowi. Autobiografia, tłum. J. Radożycki, Poznań 1986.
Kelly J.D.N., A Commentary on the Epistles of Peter and of Jude, London 1982.
Klemens Aleksandryjski, Kobierce zapisków filozoficznych dotyczących prawdziwej wiedzy, tłum. J. Pliszczyńska-Niemirska, t. 1-2, Warszawa 1994.
Klemens Aleksandryjski, Zachęta Greków, tłum. J. Sołowaniuk, w: Apologie, red. E. Staniula, Warszawa 1988.
Philo, On Husbandry, http://www.earlyjewishwritings.com/text/philo/book11.html (dostęp: 29.10.2020).
Philo, The Special Laws I, http://www.earlyjewishwritings.com/text/philo/book27.html (dostęp: 29.10.2020).
Quintus Horatius Flaccus, Epistulae. Liber I, http://www.thelatinlibrary.com/horace/epist1.shtml (29.10.2020).
Quintus Horatius Flaccus, Epistulae. Liber II, http://www.thelatinlibrary.com/horace/epist2.shtml (29.10.2020).
Rosik M., Plemię żmijowe i psie wymiociny, czyli o funkcji antycznej inwektywy, Scriptura Sacra 18 (20114), ss. 51-59.
Semonides, Elegy and Iambus. Vol. II, http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A2008.01.0480%3Avolume%3D2%3Atext%3D22 (dostęp: 5.11.2020).
Sextus Empiricus, Pyrrhonic sketches, w: M. Mills Patrick, Sextus Empiricus and Greek Scepticism, Cambridge 1899, https://www.gutenberg.org/files/17556/17556-h/17556-h.htm (29.10.2020).
Sofokles, Ajax, tłum. K. Morawski, https://pl.wikisource.org/wiki/Ajax_(Sofokles,_t%C5%82um._Morawski,_1916) (dostęp: 29.10.2020).
Sophocles, Ajax http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0183%3Acard%3D646 (30.10.2020).
Szczepanowicz B., Mrozek A., Atlas zwierząt biblijnych. Miejsce w Biblii i symbolika, Kraków 2007.
Štēpán L., Przysłowie, tłum. L. Engelking, w: Słownik rodzajów i gatunków literackich, red. G. Gazda i S. Tyniecka-Makowska, Kraków 2006, s. 618-620.
Wojciechowska K., Czy psy nie zasługują na zbawienie? Religijno-kulturowe uwarunkowania Ap 22,15, w: Ekologia wyzwaniem dla teologii, red. J.M. Lipniak, Wrocław 2016, ss. 379-401.
Wojciechowska K., Wbrew zwyczajom i tradycji. Interpretacja metafory „nie jest dobrze zabierać chleb dzieci i rzucać pieskom” (Mk 7,27b) z perspektywy Syrofenicjanki, Collectanea Theologica 85/3 (2015) ss. 33-48.
Wojciechowska K., Rosik M., Oczekując miłosierdzia. Strukturalny komentarz do Listu św. Judy, Warszawa 2020.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Biblica et Patristica Thoruniensia
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 958
Liczba cytowań: 0