Bóg jako najlepsze dobro dla człowieka (Ps 16[15],2)
Aspekt biblijno-duchowy
DOI :
https://doi.org/10.12775/BPTh.2025.016Mots-clés
Psalm 16, dobroczyńca, najwyższe dobro, szczęścieRésumé
W artykule podjęto analizę wyznania psalmisty, które utrwalił w Ps 16,2. Główny akcent studium został położony na możliwości interpretacyjne użytego w tym wyznaniu terminu טוֺבָה („dobro”, „szczęście”, „pomyślność”). Zaproponowano dwie, niesprzeczne z sobą drogi jego rozumienia: w aspekcie ekonomicznym oraz w aspekcie osobowym. Obydwie odnoszą się do Boga. Pierwsza prowadzi do spojrzenia na Boga jako dobroczyńcę, a druga jako na najwyższe dobro.
W kontekście tego wyznania zasygnalizowano również zagadnienie szczęścia człowieka. Przyjmując bowiem drugą drogę interpretacyjną (aspekt osobowy), otrzymujemy ogólną charakterystyką szczęśliwego człowieka, dla którego źródłem szczęścia jest jedynie Bóg.
Références
Biblia Hebraica Stuttgartensia. 19904. oprac. Elliger, Karl. Rudolph, Wilhelm i Weil E., Gerard, Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft.
Septuaginta. Id est Vetus Testamentum graece iuxta LXX interpretes. 1979. oprac. Rahlfs, Alfred. vol. 1–2. Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft.
Alonso Schökel, Luis i Carniti, Cecilia. 20145. Salmos I. Traducción, introducciones y comentario (Nueva Biblia Española). Estella (Navarra): Editorial Verbo Divino.
Augustyn, Objaśnienia Psalmów (Ps 1–36). 1986. przekł. i wstęp Jan Sulowski. oprac. Emil Stanula (Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy, 37). Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.
Beaucamp, Évode. 1991. Dai Salmi al „Pater”. Commento teologico-spirituale al Salterio, trad. Elena de Rosa, Luigi Rosadoni i Vetralla da Giuseppe. Cinistello Balsamo (Milano): Edizione Paoline.
Beuken, Willem A. M. 1980. „Psalm 16: The Path to Life.” Bijdragen 41 (4): 368–385.
Boers, H.W. 1969. „Psalm 16 and the historical origin of the Christian faith, Zeitschrift für die neutestamentliche Wissenschaft 60 (1–2): 105–110.
Chmielewski, Marek. 2002. „duchowość”. W: Leksykon duchowości katolickiej, red. tenże. Lublin – Kraków: Wydawnictwo M: 226–232.
Chmielewski, Marek. 2002. „Mistyka”. W Leksykon duchowości katolickiej, red. tenże. Lublin – Kraków: Wydawnictwo M: 536–542.
Craigie, Peter C. i Tate, Marvin E. Psalms 1–50. 2004² (Word Biblical Commentary, 19). Nelson Reference & Electronic.
Dahood, Mitchell. 1966. Psalms I (1–50). A New Translation with Introduction and Commentary (The Anchor Bible, 16). Garden City–New York: Doubleday & Company, Inc.
Franken, Hendricus J. 1954. The mystical communion with Jhwh in the Book of Psalms, Leiden: E.J. Brill.
Grzegorz z Nyssy. 2014. O tytułach psalmów, wstęp, tłum., przypisy Marta, Przyszychowska (Źródła Myśli Teologicznej, 72). Kraków 2014: Wydawnictwo WAM.
Hossfeld, Frank-Lothar i Zenger, Erich. 1993. Die Psalmen I (Psalm 1–50) (Die Neue Echter Bibel, 29). Würzburg: Echter Verlag.
Höver-Johag, I. 2003. טוֺב / טוֺבָה. W: Grande Lessico dell’Antico Testamento, a cura di G. Johannes Botterweck, Helmer Ringgen, ed. italiana a cura di Pier Giorgio Borbone, trad. Franco Ronchi. Brescia: Paideia Editrice: 367–394.
Hubmann, Franz D. „Textgraphik und Ps 16, 2–3.” Vetus Testamentum 33 (1): 101–106.
Jan Paweł II, Benedykt XVI rozważają: Psalmy. 2006³. wprow. Waldemar Chrostowski. Izabelin–Warszawa: Rosikon Press.
Koehler, Ludwig, Baumgartner, Walter i Stamm, Johann, J. 2008. Wielki słownik hebrajsko-polski i aramejsko-polski Starego Testamentu, red. nauk. wyd. polskiego Przemysław Dec, t. I–II. (Prymasowska Seria Biblijna, 30). Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Vocatio”.
Kraus, Hans-Joachim. 20037. Psalmen. 1. Teilband Psalmen 1–59 (Biblischer Kommentar Altes Testament, XV/1). Neukirchener–Vluyn: Neukirchener Verlag.
Krawczyk, Roman. 2006. „Ps 16 – Bóg panem życia i śmierci.” Kwartalnik Pasterski Diecezji Siedleckiej 4 (2): 132–140.
Lemański, Janusz. 2004. „Sprawisz, abym ożył” (Ps 71, 20b). Źródła nadziei na zmartwychwstanie w Starym Testamencie (Uniwersytet Szczeciński. Rozprawy i Studia, 532). Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
Leveen, Jacob. 1971. „Textual Problems in Psalms.” Vetus Testamentum 21 (1): 48–58.
Lorenzin, Tiziano. 20083. I Salmi. Nuova versione, introduzione e commento (I Libri Biblici. Primo Testamento, 20). Milano: Paoline.
Łach, Stanisław (opracowanie) i Łach, Jan (przygotowanie do druku). 1990. Księga Psalmów. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, ekskursy (Pismo Święte Starego Testamentu VII/2). Poznań: Pallottinum.
Łach, Stanisław. 1974. „Szczęście Mesjasza po śmierci.” W Mesjasz w biblijnej historii zbawienia, red. Stanisław Łach, Marian Filipiak (Rozprawy Wydziału Teologiczno-Kanonicznego, 35). Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego: 169–182.
Maryniarczyk, Andrzej. 2001. „Dobro”. W Powszechna encyklopedia filozofii, red. Andrzej Maryniarczyk, t. II. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu: 614–626.
Mąkosa, Paweł. 2005. „Psalm 16 a idea życia wiecznego w starym Testamencie.” Studia Diecezji Radomskiej 7: 125–136.
Mowinckel, Sigmund. 1957. „Zu Psalm 16, 2–4.” Theologische Literaturzeitung 82 (9): 649–654.
Orygenes i Hieronim 2004, Homilie o Księdze Psalmów, przekł. Stanisław Kalinkowski (Źródła Myśli Teologicznej, 32). Kraków: Wydawnictwo WAM.
Pecaric, Sacha. 2022. Księga Psalmów z tradycyjnymi żydowskimi komentarzami, t. 1 (Ps 1–50), tłum., wstęp i wybór komentarzy. Kraków: Tora Pardes.
Peels, Hendrik G.L. 2000. „Sanctorum Communio vel Idolorum Repudiatio? A Rekonsideration of Psalm 16, 3.” Zeitschrift für die alttestamentliche Wissenschaft 112 (2): 239–251.
Quintens, Werner. 1979. „Le chemin de la vie dans le Ps 16.” Ephemerides Theologicae Lovanienses 55: 233–242.
Ravasi, Gianfranco. 2007. Psalmy, t. I: Wprowadzenie i Psalmy 1–19 (wybór), przekł. Patrycja Mikulska. (Zgłębiać Biblię). Kraków: Wydawnictwo Salwator.
Rubinkiewicz, Ryszard. 1999. „Lewici”. W: Życie religijne w Biblii, red. Gabriel Witaszek. Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego: 157–165.
Schedl, Claus. 1964. „»Die Heiligen« und die »Herrlichen« in Psalm 16, 1–4.” Zeitschrift für die alttestamentliche Wissenschaft 76 (2): 171–175.
Schmitt, Armin. 1973. „Ps 16, 8–11 als Zeugnis der Auferstehung in der Apg.” Biblische Zeitschrift 17 (2): 229–248.
Seybold, Klaus. 1984. „Der Weg des Lebens. Eine Studie zu Psalm 16.” Theologische Zeitschrift 40 (2): 121–129.
Tournay Raymond J. 1988. „Le Psaume 16, 1–3.” Revue Biblique 95 (3): 332–336.
Vaux de, Roland. 2004. Instytucje Starego Testamentu, przekł. Tadeusz Brzegowy, t. I–II. Poznań: Pallottinum.
Verburg, Jelle. 2020. „The Libations of Blood in Psalm 16:4.” Vetus Testamentum 70 (4–5): 759–764.
Weiser, Artur. 1984. I Salmi. Parte prima: Ps. 1–60. Traduzione e commento, trad. Enzo Gatti. (Antico Testamento, 14). Brescia: Paideia Editrice.
Wilk, Janusz. 2013. „Psalm 16. O wierze i życiu.” Apostolstwo Chorych 8: 10–11.
Zawiszewski, Edward. 1996. „Bóg najwyższym dobrem (Ps 16 Miktam Dawida).” Miesięcznik Diecezji Pelplińskiej 5 (9): 535–539.
Zolli, Eugenio. 1950. „Die Heiligen in Ps 16.” Theologische Zeitschrift 6 (2): 149–150.
Téléchargements
Publié-e
Comment citer
Numéro
Rubrique
Licence
© Janusz Wilk 2025
Cette œuvre est sous licence Creative Commons Attribution - Pas de Modification 4.0 International.
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Stats
Number of views and downloads: 12
Number of citations: 0
