The Struggles of Zbigniew Herbert with Saint Augustine

Authors

DOI:

https://doi.org/10.12775/BPTh.2024.018

Keywords

Zbigniew Herbert, Augustine of Hippo, religious coercion, religious freedom, Donatism, the Albigenses

Abstract

The paper analyses the late poem of Zbigniew Herbert, published posthumously: Contra Augustinum pontificem in Terra Nubica peccatorem in Purgatorio. It argues that although the poet was not particularly well versed in the theology of Augustine, he rightly grasped the implications of some of his ideas (including the famous “love and do what you want”) as justifying the use of violence in religious conflicts. Herbert abhors this fact, as he showed a long time earlier in his essay on the history of the Albigenses.

Author Biography

Stanisław Adamiak, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Ks. dr hab. Stanisław Adamiak – historyk Kościoła, profesor na Wydziale Teologicznym UMK. Autor książek: Carthage, Constantinople and Rome: Imperial and papal interventions in the life of the Church in Byzantine Africa (533-698) (2016), Zawsze jest Wyjście (2017), Deo laudes. Historia sporu donatystycznego (2019) i Teologia Tolkiena (2021).

References

Źródła

Augustyn. 1898. Epistulae 31–123, red. A. Goldbacher. CSEL 34/2.

Augustyn. 1904. Epistulae 124–184 A, red. A. Goldbacher. CSEL 44.

Augustyn. 1911. Epistulae 185–270, red. A. Goldbacher. CSEL 57.

Augustyn. 1845. In epistolam Ioannis ad Parthos. PL 35, 1978-2062.

Augustyn. 1984. Retractationes, red. A. Mutzenbecher. CCSL 57.

Augustyn. 1998. Istnieje tylko miłość. Wybór homilii na Pierwszy List św. Jana. Tłum. Wojciech Kania, Władysław Szołdrski. Paryż – Kraków: Cerf – Kairos.

Hebbel, Fryderyk Chrystian. 1958. Dzienniki. Tłum. Karol Irzykowski. Warszawa: Czytelnik.

Herbert, Zbigniew. 1999. „Contra Augustinum pontificem in Terra Nubica peccatorem in Purgatorio.” Zeszyty Literackie 4: 10.

Herbert, Zbigniew. 2000. Listy do Muzy: prawdziwa historia nieskończonej miłości, Gdynia: Małgorzata Marchlewska Wydawnictwo.

Herbert, Zbigniew. 2001. Węzeł gordyjski oraz inne pisma rozproszone 1948–1998. Warszawa: Więź.

Herbert, Zbigniew. 2002. Barbarzyńca w ogrodzie, wyd. 3. Warszawa: Czytelnik.

Herbert, Zbigniew. 2021. Wiersze zebrane. Wydanie nowe. Kraków: Wydawnictwo a5.

Kądziela, Paweł (red.). 2002. Zbigniew Herbert – Jerzy Zawieyski. Korespondencja. 2002. red. Paweł Kądziela, Warszawa: Towarzystwo „Więź”.

Sobór Watykański II. 2008. Konstytucje – dekrety – deklaracje, wyd. 2. Poznań: Pallottinum.

Opracowania

Adamiak, Stanisław. 2019. Deo laudes. Historia sporu donatystycznego. Warszawa: Sub Lupa.

Elzenberg, Henryk. 2002. Kłopot z istnieniem. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.

Garbol, Tomasz. 2006. „Chrzest ziemi”. Sacrum w poezji Zbigniewa Herberta. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Kądziela, Paweł. 2001. „Noty o tekstach”. W: Zbigniew Herbert, Węzeł gordyjski oraz inne pisma rozproszone 1948–1998. Warszawa: Towarzystwo „Więź”.

Kołosowski, Tadeusz. 2000. Od wolności wyboru wyznania do przymusu religijnego. Ewolucja poglądów biskupa Augustyna z Hippony podczas schizmy donatystycznej w Afryce Rzymskiej. Piła: Towarzystwo Salezjańskie. Inspektoria pw. św. Wojciecha.

Mikołajczak, Małgorzata. 2013. Pomiędzy końcem i apokalipsą. O wyobraźni poetyckiej Zbigniewa Herberta. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.

Woźniak-Łabieniec, Marzena. 2001. „O wierszu Contra Augustinum…”. W: Twórczość Zbigniewa Herberta. Studia, red. Marzena Woźniak-Łabieniec, Jerzy Wiśniewski, 371–384. Kraków: Universitas.

Żurek, Antoni. 2017. „Dilige et fac quod vis – sens słynnej formuły św. Augustyna.” E-Patrologos 3/3: 62-69.

Biblica et Patristica Thoruniensia

Downloads

Published

2024-09-29

How to Cite

1.
ADAMIAK, Stanisław. The Struggles of Zbigniew Herbert with Saint Augustine. Biblica et Patristica Thoruniensia. Online. 29 September 2024. Vol. 17, no. 3, pp. 353-362. [Accessed 4 July 2025]. DOI 10.12775/BPTh.2024.018.

Issue

Vol. 17 No. 3 (2024): Biblical Thomism X

Section

Varia

License

Copyright (c) 2024 Stanisław Adamiak

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

CC BY ND 4.0. The Creator/Contributor is the Licensor, who grants the Licensee a non-exclusive license to use the Work on the fields indicated in the License Agreement.

  • The Licensor grants the Licensee a non-exclusive license to use the Work/related rights item specified in § 1 within the following fields: a) recording of Work/related rights item; b) reproduction (multiplication) of Work/related rights item in print and digital technology (e-book, audiobook); c) placing the copies of the multiplied Work/related rights item on the market; d) entering the Work/related rights item to computer memory; e) distribution of the work in electronic version in the open access form on the basis of Creative Commons license (CC BY-ND 3.0) via the digital platform of the Nicolaus Copernicus University Press and file repository of the Nicolaus Copernicus University.
  • Usage of the recorded Work by the Licensee within the above fields is not restricted by time, numbers or territory.
  • The Licensor grants the license for the Work/related rights item to the Licensee free of charge and for an unspecified period of time.

FULL TEXT License Agreement

Stats

Number of views and downloads: 145
Number of citations: 0